نماز میت بر پیکر حضرات آیات فقیه سبزواری و مسلمی کاشانی
توسط مرجع عالیقدر آیت الله العظمی شبیری زنجانی "مد ظله"
اول مرداد 1396
https://www.instagram.com/p/BVpaV2VAcCd/
اگر قیام و نهضت مسجد گوهرشاد به دست بزرگانی چون حاج آقا حسین قمی یا میرزا محمد آقازاده تا پایان رهبری می‌شد، کمتر به خشونت کشیده می‌شد و مردم کمتر آسیب می‌دیدند. آنها می‌توانستد جوری این حرکت بزرگ را اداره کنند که آسیب کمتری به نفوس مردم می‌رسید.
به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله حاج آقا حسین طباطبائی قمی از مراجع وارسته‌ای است که از لحاظ علمی در جایگاه بالایی قرار دارد. نام او همیشه به عنوان رهبر قیام . . . . .
گفتگو با استاد مدیر شانه چی
در زمینه شخصیت و خدمات مرحوم آیة الله فقیه سبزواری
دانلود ویدئو :
متن گغتگو :
پرسش مصاحبه گر از استاد مدیر شانه چی :
در مورد آیة الله فقیه سبزواری و موقعیت ایشان در حوزه علمیه آن زمان لطف کنید توضیحاتی بفرمایید
پاسخ استاد دکتر مدیر شانه چی :
مرحوم آقای سبزواری از تحصیل کرده های نجف بوده ، مرد فاضلی بوده ، شاگردی مرحوم آخوند خراسانی را هم کرده بود . ایشان مراجعت کرده بود به مشهد و در این جا ، حتی درزمان رضاشاه هم ایشان نماز جماعتی داشتند .
چند نفر بودند که در مشهد ، اینها اجازه عمامه داشتند : یکی مرحوم آیة الله سبزواری بود ، یکی آقای حاج میرزا احمد کفایی بود ، یکی مرحوم نهاوندی بود و یکی مرحوم آشتیانی بود و یکی هم آقای حاج میرزا احمد مدرس بودند . این پنج نفر اجازه عمامه داشتند .
مرحوم سبزواری ، هم رساله عملیّه داشت ، هم تدریس می کرد در مشهد ، تدریس درس خارج فقه و اصول داشت و هم امامت جماعت داشت در مسجد گوهرشاد . البته در آن زمان رضاشاه که ایشان تدریسشان منعطف شده بود ولی امامت جماعت ایشان و مرحوم نهاوندی در مسجد گوهرشاد برقرار بود . بازاری ها و مردم عامی ، به ایشان خیلی اقبال داشتند از لحاظ این که ایشان خیلی با مردم می جوشید یعنی مثلا فرض کنید یک کسی اگر در تپل محله و نوغان یا در یک راه دوری از ایشان دعوت می کرد به یک آبگوشت خالص و چیز دیگری جز آبگوشت نبود ، ایشان می رفت و با آن ها حشر داشت . این بود که مردم عامی و اینها هم ، خیلی به ایشان توجه داشتند .
نماز ایشان هم در مسجد گوهرشاد ، نماز سریعی بود . کسبه ای که در بازار بودند ، با اقامه نماز ایشان در ظهر و عصر و هم چنین در مغرب ، نمازی که ایشان می خواند به فوریّت انجام می شد و مردم می رفتند دنبال کسب و کارشان . از این جهت هم مردم اقبال داشتند .
بعد از قضایای ( شهریور 1320 ) هم که روضه خوانی برقرار شد ، ایشان در منزل خودشان روضه خوانی داشتند و خودشان هم امورشان را مباشرت می کردند حتی در زدن خیمه ها و امور دیگر ، خودشان دخالت داشت که حتی یک مرتبه هم از ( نردبان ) افتاده بود و پاهای ایشان آسیب دیده بود مدتی . این بود که این محبوبیت را در بین عامه مردم داشت و مرجعیت و وجوهاتی هم داشت منتها وجوهات آن زمان ، مردم هم از لحاظ کیفیت در آمد مثل زمان بعد نبود . افرادی می آمدند و به ایشان وجوهات می پرداختند و ایشان هم تقسیماتی می کرد . منتها ابتدائاً تقسیمات ایشان بصورت نان بود که با یکی دوتا خبّازی قرار گذاشته بودند همان اطراف بست که خبازی ها به هر کسی از طلاب ، طلاب معیل دو برابر و طلاب مجرد یک برابر نان می دادند . نان خوبی هم بود و طلبه ها از آن نان استفاده می کردند . این بود که در واقع ایشان یک نقشی در حوزه داشتند که به این کیفیت ، یک مقداری امرار معاش طلاب را تأمین فرموده بودند و یک مقداری هم از لحاظ برخورد اجتماعی ، روضه در منزلشان ، رفت و شد با مردم ، در تمام تعزیه ها که در اطراف برخورد می کرد ، مجالسی که داشتند ایشان با حال نقاهتی که حتی پیرمردی هم که بود حضور پیدا می کرد و از این جهت یک محبوبیت عمومی هم داشت . بیانش هم بیان شیوایی بود . ایشان در ماه مبارک رمضان هم ، خودش منبر می رفت که آن زمان حتی زمانی هم که منبر ممنوع بود ، ایشان سه شب ماه رمضان را شب های احیارا ایشان منبر می رفت و نماز می خواند در ابتدا ؛ و بعد هم منبر می رفت که جمعیت زیادی هم حضور پیدا می کردند و منبر ، هم علمی و هم ساده که مردم بفهمند هر دورا داشت . بیان هم ، بیان شیرین و خوبی بود .
سؤال مصاحبه کننده از استاد دکتر مدیر شانه چی :
آیة الله فقیه سبزواری ، در انجام کارهای عام المنفعه در مشهد مشهور بود . لطف می کنید در ارتباط با کارهای انجام شده توسط ایشان ، اطلاعاتی ارائه فرمایید
استاد مدیر شانه چی :
اولین کاری که ایشان کرد ، چون اینجا مغتسل ، یعنی غسالخانه ای که اموات را غسل بدهند ، در مشهد ازبین رفته بود و یکی دوتا غسالخانه بود چون در داخل شهر واقع شده بود ، اینهارا تعطیل کرده بودند و مردم باید می رفتند خارج شهر برای غسل دادن اموات و مشکل بود . ایشان در مدخل خیابان طبرسی ، در کنار باغ رضوان ، اینجا مغتسلی درست کردند که خیلی کار مردم را تسهیل می کرد . تمام هزینه هارا از اعانات مردم و وجوهات پرداخت و مغتسل بهداشتی و بسیار آبرومندی در اینجا برقرار شد . این یکی از کارهای ایشان بود .
بعدها که طلبه ها زیاد شده بودند ، محل سکنی نداشتند . تمکن مالی هم برای این که جایی را بخرند یا بعد وجه اجاره بپردازند ، این هم نبود .
ایشان با آستانقدس توافق پیدا کردند همین کوی طلاب را ، مقداری زمین ، چون آن زمان می گفتند زمین های گلشور . قسمتی که به معروفیت گلشور بود ، ایشان مقداری از آن زمین هارا در تصرف گرفتند و بین طلاب تقسیم کردند . هر نفری سیصد متر زمین می دادند .
لینک ویدئو در تلگرام :
احداث هزار خانه برای سیلزدگان مشهد در سال 1331 خورشیدی ، از خدمات مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری
در سال هزار و سیصد و هفتاد و دو قمری برابر با سال یک هزار و سیصد و سی و یک شمسی ، در اثر بارندگی زیاد ، سیل عظیمی در اطراف مشهد جاری شد .
این سیل مهیب و خطرناک از اطراف جاری و ناگهان وارد شهر شد . سیل عجیبی بود . تمام خیابان هارا آب گرفت و خانه هائی که در نزدیکی های مسیل و مسیر آب بود ، تمام خراب و ویران شد و خسارات زیادی به مردم وارد کرد .
باران ایستاد و سیل هم تمام شد اما عده ای تمام هستی خودرا از دست داده بودند و حیران و سرگردان برای خود سرپناهی پیدا نمی کردند . آن ها که دارای قوم و خویش بودند ، به منزل بستگان خود پناه بردند و آن ها که دارای قدرت مالی بودند ، توانستند مجددا برای خود خانه بسازند ولی در این میان ، جمعی سرگشته و پریشان وجودداشتند که نه از امکانات مالی برخوردار بودند و نه دسترسی به جائی و کسی داشتند .
در این هنگامه غریب ، آن احساسات و عواطف انسان دوستی مرحوم فقیه سبزواری تحریک شد و مصمم شد که برای مردمان بی خانه و زندگی ، خانه مسکونی بسازد . معظم له ، مشغول فعالیت شدند که با همت مردانه خود در حدود هزار منزل برای سیل زدگان تهیه نمود و در اختیار آنان قرار داد .
یک قسمت از این خانه ها در خیابان خواجه ربیع بود که بصورت ملکی واگذار شد و قسمت دوم در انتهای خیابان تهران در کوی صدر واقع شده بود که البته زمین هایش از اراضی مسجد جامع گوهرشاد و موقوفه است . قسمت سوم در خیابان نخریسی ساخته شد که زمین های آن از اراضی موقوفه آستان قدس رضوی بود . تمام این خانه ها به سیل زدگان واگذار شد .
یادداشت های گزارشگران این حادثه را در فایل زیر مطالعه فرمایید :
تلگرام :
با فرمت pdf
https://t.me/faghih_e_sabzevari/7656
با فرمت word
کلید ضریح شریف و مطهر مضجع منوّر حضرت ثامن الائمه علیّ بن موسی الرّضا علیه آلاف التحیّة و الثناء که چهل سال در اختیار مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری بود . اکنون این افتخار نصیب حجة الاسلام رئیسی تولیت محترم استانقدس رضوی و ریاست قوه قضائیه شده است .
https://www.instagram.com/p/BuntRsQlgg-/
" تزکیه نفس "
محور اصلی وعظ و خطابه های مرحوم فقیه سبزواری
نقل از :
خاطرات مرحوم حجة الاسلام سید حسن ابطحی
پژوهش و تدوین :
سید محمد فقیه سبزواری
۳۲- آیت الله آقای حاج میرزا حسین سبزواری
بسمه تعالی
روزهای قبل درباره خودم می گفتم ...
یکی از علماء اهل معنی که درباره معارف و تزکیه نفس در منبر بسیار سخن می گفت و در مسجد گوهرشاد نماز می خواند آقای حاج میرزا حسین سبزواری بود. من به سخنان ایشان و مطالبی که درباره تزکیه نفس می گفت بسیار علاقه داشتم.
معظم له بنا کننده باغ رضوان بود. این باغ رضوان در کنار صحن مطهر حضرت علی بن موسی الرضا علیهما السلام واقع شده بود که قبلا مشهدی ها به این بخش از زمین که مدرسه شده بود قتلگاه می گفتند علت این نامگذاری این بود که وقتی افغانها به رهبری عبد المومن ازبک به مشهد و حرم مطهر حضرت رضا علیه السلام حمله کردند و جمعی را در حرم مطهر کشتند آن کشته ها را در این مکان دفن نموده بودند و قبر مرحوم شیخ طبرسی هم در کنار همین قبرستان بود و وقتی که مرحوم آیت الله سبزواری این زمین را بصورت صحنی که اطرافش غرفه ها و حجراتی بود در آورد آن را به باغ رضوان نام گذاری کرد. در سال ۱۳۴۰ در روز شهادت حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها که مادرم از دار دنیا رفت او را در همین باغ رضوان به خاک سپردیم و یک علت مراجعت ما از قم به مشهد مقدس همین فوت مادرم بود و لذا از قم برای فعالیت های دینی و احیانا درس و بحث به مشهد برگشتیم.
در همه این برنامه ها مرحوم شهید هاشمی نژاد همراه من بود و لذا از سال ۱۳۴۱ شمسی در مشهد مستقر شدیم.
پشتیبانی آیة الله فقیه سبزواری از ملی شدن نفت ایران
در این بین گروهی از نخبگان سیاسی ظهور کردند که خواهان ایجاد «موازنه منفی» بودند. این گروه معتقد بودند علت اصلی تاراج نفت ایران توسط این قدرت‌ها، نزدیکی مرزهای جغرافیایی آنها با ایران است. بر همین اساس کوشیدند به‌منظور حذف روس و انگلیس، پای آمریکا را به‌عنوان قدرت ثالث به ایران باز کنند؛ چراکه هم از لحاظ جغرافیایی با ایران فاصله زیادی داشت و هم به زعم آنها آمریکا یک کشور آزادیخواه و ضد استعماری بود.
اما در این میان، دسته‌ای از روحانیون مبارز قرار داشتند که به رهبری آیت‌ا... سیدابوالقاسم کاشانی مخالف هرگونه نفوذ خارجی بودند. لذا با سلطه هر سه قدرت استعماری به مبارزه برخاستند. خط مبارزاتی این روحانیون مبارز پس از پیروزی انقلاب اسلامی توسط همین قشر پیگیری شد تا در نهایت تلاش برای ملی کردن نفت ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی به تحقق برسد. در این نوشتار مبارزات روحانیون از آغاز تکاپوها برای ملی کردن نفت ایران تا تحقق این مهم پس از بهمن 57 بررسی می‌شود.
تلاش دول استعماری برای غارت منابع نفتی ایران
گرچه قرارداد دارسی تا سال 1961 همچنان برقرار بود، اما امضای یک توافقنامه دیگر در سال 1933 توسط رضاخان، عمر توافقنامه نفتی ایران و انگلیس را تا 1993 تمدید کرد. به این ترتیب با افزایش تاسیسات نفتی انگلیس در ایران، استخراج نفت از 7537000 تن در سال 1934 به 16839000 تن در سال 1935 افزایش یافت. تا اینکه در اوایل دهه 20 مساله نفت ایران به شکل جدی در محافل داخلی مطرح شد.
در اسفند 1322 نمایندگان شرکت‌های آمریکایی برای کسب امتیاز نفت ایران به تکاپو افتادند و دو شرکت «استاندارد واکیوم» و «سینکلر» به ایران آمدند تا راجع به نفت ایران با دولت مذاکره کنند. مدتی بعد همسایه شمالی ایران نیز که بوی نفت به مشامش رسیده بود وارد ماجرا شد، لذا در 24 شهریور 1323 هیات اقتصادی شوروی به ریاست «کافتارزاده»، معاون وزارت‌خارجه شوروی به تهران آمده و امتیاز نفت شمال را خواستار شد تا اینکه در 11 آذر همان سال طرح «تحریم امتیازات نفتی» در مجلس شورای ملی که به هیچ نخست‌وزیری اجازه مذاکره را با دول خارجی درباره نفت ایران نمی‌داد به تصویب رسید و به‌این ترتیب اولین گام برای ملی کردن نفت ایران برداشته شد.
مجلس شورای ملی با رد مقاوله‌نامه نفتی قوام ـ سادچیکف در نیمه دوم سال 1326 گام دوم را برای ملی کردن نفت برداشت. به موجب ماده دوم این قرارداد که 50 سال انقضا داشت، شرکت نفت مختلط ایران و شوروی تأسیس می‌شد که 51 درصد از سهام آن در اختیار روس‌ها قرار می‌گرفت.
در تیرماه 1328 این بار نوبت انگلیس بود تا سهم‌خواهی خود را از نفت ایران وسعت بخشد. بر همین اساس تلاش کرد ضمیمه‌ای به قرارداد 1933 اضافه کند. به همین منظور «نویل‌گس» به ایران اعزام شد تا با «گلشائیان» وزیر دارایی ایران وارد مذاکره شود، اما اتمام عمر مجلس پانزدهم مانع از نهایی شدن قرارداد گس ـ گلشائیان شد. از این‌رو، حل مساله نفت به‌عنوان مهم‌ترین مساله، به مجلس شانزدهم موکول شد.
آغاز مبارزات روحانیون برای ملی کردن نفت ایران
با طرح مسائل مربوط به نفت در فضای سیاسی ایران، گفت‌وگوهای مقدماتی پیرامون نفت از دیوارهای مجلس عبور کرد و شکل عمومی به خود گرفت. از این پس با ورود روحانیت سیاسی و در رأس آن آیت‌ا... سیدابوالقاسم کاشانی به عرصه مبارزات ملی شدن نفت، این موضوع به یک جهاد مقدس و بسیج ملی علیه استعمار بدل شد.
1ـ مبارزات آیت‌ا... کاشانی برای ملی کردن صنعت نفت
مبارزات آیت‌ا... کاشانی علیه سلطه استعمار نفت ایران، از پس حصارهای زندان آغاز شده بود؛ زمانی که وی در اراک در زندان انگلیسی‌ها به سر می‌برد به بازجوی خود گفته بود: «اگر زنده ماندم و از زندان آزاد شدم کاری می‌کنم که این ملت مسلمان یک قطره نفت به انگلیس ندهند.» چند سال بعد، در 16 مرداد 1327 هنگامی که خطبه نماز عید فطر را در صحرای دولاب اقامه می‌کرد موضع قاطع خود را درباره خلع ید انگلیس از نفت ایران مشخص و اعلام کرد: «ملت مسلمان ایران تا قطع کامل ایادی استعمار انگلستان و استیفای حقیقی و جدی حقوق ملت ایران از شرکت غاصب نفت جنوب به مبارزه سرسختانه خود ادامه داده و در راه تحقق بخشیدن به این هدف مقدس مذهبی و ملی از هیچ‌گونه فداکاری خودداری نخواهند کرد.» بدیهی است این سخنان آیت‌ا... کاشانی در آن اجتماع مردمی چه تأثیر شگرفی در سرایت مبارزات به بدنه اجتماع داشته است.
آیت‌ا... کاشانی در اوایل بهمن همان سال، اعلامیه شدیداللحنی علیه شرکت نفت صادر کرد و خواستار لغو امتیاز نفتی شد. پس از صدور این اعلامیه بود که در جریان ترور محمدرضا پهلوی در نیمه بهمن 1327، وی را بی‌هیچ دلیلی دستگیر و به لبنان تبعید کردند. آیت‌ا... کاشانی در لبنان یکی از دلایل تبعید خود را مساله نفت اعلام کرد و گفت:«راضی نشوید نفت را که باید عمده اصلاح بیچارگی این ملت لخت و گرسنه از آن شود به رایگان به نفع اجنبی از کف‌اش برود و شرکت نفت علاوه بر آنچه از گذشته داده است و می‌خواهد پایمال کند، سعی دارد تمامی اراضی نفتخیز جنوب را که جزو امتیازش نیست در قرارداد جدید گس ـ گلشائیان جزو امتیازش نماید...»
آیت‌ا... کاشانی که در دوران تبعید و زندان نیز مبارزه را برای استرداد حقوق ضایع شده ملت ایران رها نکرده بود، پس از بازگشت به ایران در 28 خرداد 1329 این مبارزه را جدی‌تر از گذشته ادامه داد. وی در نخستین پیام خود پس از بازگشت به ایران به مجلس شورای ملی نوشت: «وقتی که مساله نفت مطرح شد وظیفه دینی و ملی خود دانستم که نظر ملت ایران را در باب مظالم شرکت نفت و حقوق مغضوبه ملت ایران طی اعلامیه‌ای منتشر کنم و جدا استیفای حقوق از دست رفته آنها را بخواهم و مخالفت مردم را با قرارداد یا عملی که مشعر بر تثبیت و تائید عقد اکراهی غیرنافذ 1312 شمسی مطابق با 1933 میلادی باشد، اظهار نمایم... اکنون نیز بنا به تکلیف دینی و ملی و وظیفه اجتماعی بار دیگر به وسیله مجلس شورای ملی عقاید ملت را در چند جمله به سمع عالمیان می‌رسانم: نفت ایران متعلق به ملت ایران است و به هر ترتیبی که بخواهد نسبت با آن رفتار می‌کند و قرارداد غیرقانونی که با اکراه و اجبار تحمیل شود هیچ نوع ارزش قضایی ندارد و نمی‌تواند ملت ایران را از حقوق مسلم خود محروم کند.» به‌این ترتیب آیت‌ا... کاشانی با طرح شعار «نفت ایران متعلق به ملت ایران است» اندیشه ملی شدن را در افکار عمومی وارد کرد و پس از این بود که اندیشه ملی شدن نفت در اذهان برخی از نمایندگان شکل گرفت.
اندکی قبل از رد قرارداد گس-گلشائیان توسط مجلس، آیت‌ا... کاشانی در بیانیه‌ای بار دیگر تاکید کرد: «صنعت نفت ایران در مناطق کشور بدون استثنا ملی اعلام شود، یعنی تمام عملیات اکتشاف و استخراج و بهره‌برداری در دست دولت قرار گیرد.»
آیت‌ا... کاشانی علاوه بر اینکه خود در جبهه مبارزه با استعمار نفتی فعالیت می‌کرد، دیگر روحانیون را نیز به روشنگری در این زمینه تشویق می‌کرد. چنان‌که حجت‌الاسلام فلسفی در خاطرات خود می‌گوید: «مرحوم آیت‌ا... کاشانی بارها از من خواست که درباره امر نفت در منبر صحبت کنم.»
اینگونه بود که آیت‌ا... کاشانی به عنوان سمبل روحانیت سیاسی با درک موقعیت و اهمیت موضوع، شعار ملی کردن نفت را از بین معدود نخبگان سیاسی به سطح عمومی کشاند. مردم بارها با اعلامیه‌ها و بیانیه‌های وی دست به اجتماع زدند.
بی‌دلیل نبود که «لوی هندرسن» سفیر آمریکا در ایران (آمریکا به عنوان شریک نفتی انگلیس، کودتای 28 مرداد را به راه انداخت و یک سال بعد با کمک قرارداد کنسرسیوم، نفت ایران را تصاحب کرد)، آیت‌ا... کاشانی را یک «عامل مزاحم» خوانده و در گزارشی به وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد: «فقط یک عامل مزاحم در این جریان مداخله کرده و مانع از حل قضیه نفت به نفع آمریکا شده است. این عامل مزاحم که مانع تسلیم ایران به نظریات بانک بین‌المللی و ادامه همکاری بین ایران و آمریکا شده، آیت‌ا... کاشانی است.»
2ـ نقش مراجع و علما در نهضت ملی نفت
علاوه بر آیت‌ا... کاشانی که همواره در میدان مبارزه نهضت ملی نفت بود، علما و روحانیون دیگری نیز بودند که در این مسیر قدم برمی‌داشتند.
آیت‌ا... بروجردی، اعلم علمای آن زمان اگرچه خود وارد مبارزه مستقیم در جریان ملی کردن نفت نمی‌شد، اما به طور ضمنی از آن حمایت می‌کرد. چنانچه آیت‌ا... واعظ‌زاده خراسانی نقل می‌کند: «آیت‌ا... بروجردی به خاطر آن روح انقلابی که داشت از نهضت ملی نفت حمایت می‌کرد.»
آیت‌ا... محمدتقی خوانساری از مراجع ثلاث قم نیز در حمایت از نهضت ملی نفت ضمن فتوایی اعلام کرد: «مسلط نمودن اجنبی بر نفت که مایه حیات این ملت است غیر از خفت عقل و بی‌علاقه‌گی به جامعه و عدم توجه به مقررات و وظایف دینی و ضعف ادراک و عدم رعایت مصالح و مفاسد جامعه چیز دیگری نبوده و نیست.» آیت‌ا... خوانساری در ادامه با اشاره به فرمایش پیامبر اکرم(ص) مبنی بر اینکه: «من اصبح ولم یهتم بامور المسلمین فلیس بمومن و لامسلم» می‌گوید: «آیا اهتمام به امور مسلمین مصداقی از این بهتر دارد... اگر کسی بگوید این اهتمام، در امور مسلمین نیست خلاف وجدان گفته است. اگر حدیث شریف شامل این امر با این اهتمام نباشد پس شامل چه امری خواهد بود... خصوصاً با اینکه مثل حضرت مستطاب آیت‌ا... کاشانی که مجتهدی عادل و با شهامت و دلسوز و فداکار برای مصالح دین و دنیای مردم با این همه جدیت و ترغیب و تحریص مردم را بیدار می‌کنند دیگر عذری برای کسی نمی‌ماند.»
آیت‌ا... بهاءالدین محلاتی نیز در اعلامیه‌ای تمامی قراردادهای استعماری درباره نفت ایران را باطل اعلام کرده و نوشت: «قراردادهای تحمیلی سابق بین کشور ایران و کمپانی نفت چون علاوه بر اینکه به دست حکومت‌های جابره که شرعا و واقعا ولایتی بر اهالی مسلمان و ملت مظلوم این کشور نداشته‌اند، به ضرر فاحش و برخلاف مصلحت مسلمانان بوده، لغو و بی‌اثر است و اکنون هم تهیه وسایل برای کوتاه کردن دست اجانب از سوء مداخله در کار مسلمین و اعاده عظمت و استقلال نام کشور اسلامی عزیز از اهم تکالیف هر مسلمانی است.»
آیت‌ا... حاج شیخ عباسعلی شاهرودی نیز ضمن اعلامیه‌ای «کوتاه کردن دست اجانب از کشور و مسلمین و ملی نمودن صنعت نفت در سراسر کشور» را بر هر مسلمانی واجب و لازم دانست. آیت‌ا... سید محمود حسینی روحانی قمی نیز اعلام کرد «نفت و معادن آن ملک مسلمین و مال ایرانیان است... این حکم روی موازین شرع و از ضروریات دین است و مطابق نص آیه مبارکه «لن یجعل ا... للکافرین علی المومنین» واضح و مبرهن است.» علاوه بر این، روحانیون و علمای دیگر همچون آیت‌ا... سیدحسن چهارسوقی، آیت‌ا... حاج شیخ باقر رسولی، آیت‌ا... حاج شیخ محمدرضا کلباسی، حاج سیدحسین خادمی، حاج شیخ مرتضی مدرسی اردکانی، آیت‌ا... مهدی نجفی و آیت‌ا... فقیه سبزواری نیز در حمایت از ملی شدن نفت اعلامیه‌هایی صادر کردند.
به این ترتیب با روشنگری‌های آیات عظام و روحانیون مبارز، خود مردم برای ملی کردن نفت وارد عمل شدند و در 29 اسفند 1329 نفت ایران برای مدت کوتاهی ملی اعلام شد. با این حال روحانیون پس از اعلام ملی شدن صنعت نفت نیز همچنان در صحنه ماندند و برای تثبیت این مهم کوشیدند. حمایت آیت‌ا... کاشانی و متعاقب آن مردم از دولت مصدق در 30 تیر 1331 یکی از نمونه تلاش‌های روحانیون در راستای تثبیت ملی شدن صنعت نفت بود. البته این خط مبارزاتی به این چند سال محدود نشد و پس از کودتای 28 مرداد و وقایعی که به‌دنبال آن پیش آمد (که مهم‌ترین آن امضای قرارداد کنسرسیوم نفتی بود) نیز با مشی دیگری ادامه پیدا کرد.
مبارزات روحانیون با کنسرسیوم نفتی
اندکی پس از انجام عملیات آژاکس و سقوط دولت مصدق در 28 مرداد، تلاش روحانیون، نیروهای ملی و مردم برای ملی کردن صنعت نفت بر باد رفت. دولت کودتا در اولین اقدام تلاش کرد مجلس هجدهم را به نفع خود سروسامان بدهد تا این مجلس دست‌نشانده راه وصول دول استعماری به نفت را هموار کند.
آیت‌الله کاشانی که با بصیرت بالا پی به نقشه دربار برای مهندسی انتخابات مجلس پی برده بود، کوشید با روشنگری، فضای سیاسی جامعه را نسبت به خطری که دموکراسی و متعاقب آن، مساله نفت را تهدید می‌کرد آگاه کند. بر همین اساس در موقعیت‌های مختلف بر این موضوع تاکید می‌کرد. وی در 15 دی 1332 در نامهای به فضلا... زاهدی نوشت: «به طوری که معروف و مشهور در نزد همه کس است، دستگاه دولت مشغول تهیه مقدماتی است که انتخابات دوره هجدهم را به طور فرمایشی و لیستی انجام دهد... اگر انتخابات فرمایشی انجام بگیرد، هر قراردادی که در مجلس هجدهم به تصویب برسد از نظر ملت ایران دارای ارزش و اعتبار نیست و سرنوشت آن مانند قرارداد تحمیلی نفت 1933 خواهد بود.» وی یک ماه بعد ضمن اطلاعیه‌ای این موضوع را به اطلاع مردم رساند. با وجود این، انتخابات مجلس هجدهم به صورت فرمایشی برگزار و موضوع کنسرسیوم در آن مطرح شد.
ملی‌زدایی از نفت ایران
با امضای قرارداد کنسرسیوم در شهریور 1333 نفت ایران که به ظاهر ملی شده بود در اختیار سه کشور غربی یعنی آمریکا، انگلیس و فرانسه قرار گرفت و عملا از نفت ایران ملی‌زدایی شد. همان‌طور که کاردار سفارت انگلیس نیز به آن اشاره کرد، ایران ظاهرا مالک نفت بود اما همه چیز در اختیار کنسرسیوم قرار داشت. به عبارت دیگر نفت، زیر زمین دارایی ایران محسوب می‌شد اما وقتی استخراج می‌شد و بالا می‌آمد از دسترس ایران خارج می‌شد. تنها پس از سقوط رژیم پهلوی در بهمن 57 آشکار شد که کنسرسیوم از سال 1333 کنترل 90 درصد تولیدات نفتی ایران را در اختیار داشته است.
به‌این ترتیب با امضای قرارداد کنسرسیوم، مهر «لغو» بر قانون ملی شدن صنعت نفت ایران کوبیده شد. در چنین شرایطی آیت‌ا... کاشانی اعلام کرد در راه مبارزه با استعمار با الهام از حسین‌بن‌علی(ع) «به خاطر صیانت و حراست نهضت پرافتخار ملی، خود را برای استقبال از مرگ آماده کرده است.» در بخش دیگری از بیانیه، آیت‌ا... کاشانی ضمن رسوا کردن آمریکا و انگلیس، در نکوهش کنسرسیوم نفتی نوشته بود: «مجموع اخبار و اطلاعاتی که تاکنون راجع به نفت و کیفیت معامله با کنسرسیوم منتشرشده موجب نهایت تأسف و تعجب گردیده است... اگر تقسیم بالمناصفه با کنسرسیوم باشد پس از همه مجاهدات و مبارزات، ایران را در شمار سایر مناطق نفتخیز درآوردن که آنها از قیام ملت ایران به این بهره رسیده‌اند نه‌تنها موافق عدل و انصاف نیست بلکه خیانتی نابخشودنی است و مدت 40 سال می‌خواهد طوق رقیت و بندگی را به گردن ملت بی‌پناه ستم‌کشیده ما بیندازند.» وی با اشاره به اینکه «عواقب سوء این قرارداد از قرارداد 1933 به مراتب بدتر و ناگوارتر است» به موارد تخطی عاقدان قرارداد کنسرسیوم از قانون ملی شدن صنعت نفت اشاره کرد و از ملت ایران خواست تا همچنان به مبارزه خود ادامه دهند.
به این ترتیب با تحمیل قرارداد کنسرسیوم به ملت ایران،روحانیت سیاسی که شاهد نقض ملی شدن صنعت نفت بود، باز هم وارد میدان مبارزه شد تا حقوق پایمال شده ملت ایران را بار دیگر احیا کند اما این مبارزات حدود ربع قرن بعد و با استقرار نظام جمهوری اسلامی به نتیجه رسید.
محمدحسین سیف‌اللهی
جام‌جم
مجموعه پژوهش های مرتبط با زندگی ،
شخصیت علمی و اجتماعی ، آثار و خدمات
مرحوم آیة الله العظمی
حاج میرزا حسین فقیه سبزواری رحمة الله علیه
پژوهش و تدوین :
سید محمد فقیه سبزواری
*****
1
گزارشی از زندگی و شخصیت علمی ، روحانی و اجتماعی
آیة الله میرزا موسی فقیه سبزواری
(1336 – 1262 ه . ق )
(1298 – 1224 هجری شمسی)
از شاگردان برجسته میرزا محمد حسن شیرازی ( میرزای بزرگ ) ؛
سید محمد طباطبایی فشارکی ( اصفهانی ) ، آخوند خراسانی ؛ سید اسماعیل صدر
از اصحاب خاص میرزا محمد تقی شیرازی
و از مدرسین و فقهای برجسته ؛ و صاحب کرامات در سبزوار
در اواخر قرن 13 ؛ و اوائل قرن 14 قمری
پدر و استاد آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری
و آیة الله حاج میرزا مهدی فقاهتی
و
استاد وعموی آیة الله میرزا حسن سیادتی
پژوهش و تدوین :
سید محمد فقیه سبزواری
تیرماه 1397
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1711
تلگرام :
https://t.me/faghih_e_sabzevari/6966
https://t.me/faghih_e_sabzevari/6967
لینک مستقیم :
*****
2
مجموعه نوشته های :
علمای اعلام و پژوهشگران فرهیخته ،
آیة الله شیخ آقا بزرگ تهرانی ، آیةالله سید مصطفی سیادتی ، آیة الله حجت هاشمی خراسانی ، آیة الله سید احمد روضاتی ، علامه محمد علی معلم حبیب آبادی ، حجةالاسلاممحمدشریفرازی ، حجة الاسلام حسین نوقانی خراسانی ، حجة الاسلام محمد ناصری ، حجة الاسلام مهدی عسکرآبادی ، حجة الاسلام علیرضا نوروزی ، استاد غلامرضا جلالی ، دکتر کامیار صداقت ثمرحسینی ، السید محمد الغروی ، الدکتور الشیخ محمد هادی الامینی ، استاد محمود بیهقی ، استاد محمد ابراهیم احمدی ، م – جرفادقانی ، محمد رضانصیری، حسن مروجّی و . . .
در ارتباط با زندگی ، شخصیت ، آثار و خدمات مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری
تحقیق و تدوین :
سید محمد فقیه سبزواری
لینک دانلود :
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1605
تلگرام :
https://t.me/faghih_e_sabzevari/6979
https://t.me/faghih_e_sabzevari/6980
لینک مستقیم :
*****
3
دانلود کتاب " عمری پرافتخار ،
زندگی نامه مرحوم آیة الله العظمی
حاج میرزا حسین فقیه سبزواری " با فرمت pdf
تهیه و تنظیم :
سید محمد فقیه سبزواری
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1601
لینک مستقیم :
تلگرام :
https://t.me/faghih_e_sabzevari/5840
4
دانلود کتاب " عمری پرافتخار ،
زندگی نامه مرحوم آیة الله العظمی
حاج میرزا حسین فقیه سبزواری " با فرمت pdf
در این نسخه ، صفحات کتاب ،
بصورت اسکن شده در فایل قرار گرفته است
تهیه و تنظیم :
سید محمد فقیه سبزواری
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1602
لینک مستقیم دانلود :
تلگرام :
https://t.me/faghih_e_sabzevari/5522
5
دانلود کتاب " عمری پرافتخار ،
زندگی نامه مرحوم آیة الله العظمی
حاج میرزا حسین فقیه سبزواری " با فرمت word
تهیه و تنظیم :
سید محمد فقیه سبزواری
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1603
لینک مستقیم دانلود :
تلگرام :
https://t.me/faghih_e_sabzevari/4885
6
دانلود کتاب " هدایة الانام " ،
رساله عملیه مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری اعلی الله مقامه الشریف
تهیه و تنظیم :
سید محمد فقیه سبزواری
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1600
*****
7
دانلود کتاب " مختصر هدایة الانام "
رساله عملیه مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری
اعلی الله مقامه الشریف
تهیه و تنظیم :
سید محمد فقیه سبزواری
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1599
*****
8
دانلود فایل PDF حاوی 21 مقاله در رابطه با حمایت علما و رو حانیت
از ملی شدن صنعت نفت ایران
و فتوای آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری
مبنی بر لزوم خلع ید بیگانگان از نفت ایران
پژوهش و تدوین :
سید محمد فقیه سبزواری
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1560
تلگرام :
https://t.me/faghih_e_sabzevari/7007
لینک مستقیم :
*****
9
زندگی و سیره حضرت رضا علیه السلام
نوشته : مرحوم آیة الله حاج میرزا زین العابدین فقیه سبزواری
تهیه و تنظیم : سید محمد فقیه سبزواری
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1746
تلگرام :
https://t.me/faghih_e_sabzevari/6999
لینک مستقیم :
*****
10
شاگردان برجسته مرحوم آیة الله حاج سید جواد فقیه سبزواری ،
قسمت اول
پژوهش و تدوین :
سید محمد فقیه سبزواری
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1759
تلگرام :
https://t.me/faghih_e_sabzevari/7019
***
شاگردان برجسته مرحوم آیة الله حاج سید جواد فقیه سبزواری ،
قسمت دوم
پژوهش و تدوین :
سید محمد فقیه سبزواری
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1760
تلگرام :
https://t.me/faghih_e_sabzevari/7020
***
شاگردان برجسته مرحوم آیة الله حاج سید جواد فقیه سبزواری ،
قسمت سوم
پژوهش و تدوین :
سید محمد فقیه سبزواری
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1761
تلگرام :
https://t.me/faghih_e_sabzevari/7021
***
شاگردان برجسته مرحوم آیة الله حاج سید جواد فقیه سبزواری ،
قسمت چهارم
پژوهش و تدوین :
سید محمد فقیه سبزواری
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1762
تلگرام :
https://t.me/faghih_e_sabzevari/7023
***
شاگردان برجسته مرحوم آیة الله حاج سید جواد فقیه سبزواری ،
قسمت پنجم
پژوهش و تدوین :
سید محمد فقیه سبزواری
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1763
تلگرام :
https://t.me/faghih_e_sabzevari/7024
***
شاگردان برجسته مرحوم آیة الله حاج سید جواد فقیه سبزواری ،
قسمت ششم
پژوهش و تدوین :
سید محمد فقیه سبزواری
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1764
تلگرام :
https://t.me/faghih_e_sabzevari/7026
***
شاگردان برجسته مرحوم آیة الله حاج سید جواد فقیه سبزواری ،
قسمت هفتم
پژوهش و تدوین :
سید محمد فقیه سبزواری
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1765
تلگرام :
https://t.me/faghih_e_sabzevari/7027
*****
11
مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری ،
از مؤسّسین و احیاگران حوزه علمیّه مشهد ، پس از واقعه گوهرشاد
پژوهش و تدوین :
سید محمد فقیه سبزواری
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1757
تلگرام :
https://t.me/faghih_e_sabzevari/7018
*****
12
مجموعه مقالات مرتبط با حادثه گوهرشاد
و نقش مرحوم آیة الله فقیه سبزواری
( قسمت اول )
پژوهش و تدوین :
سید محمد فقیه سبزواری
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1751
تلگرام :
https://t.me/faghih_e_sabzevari/7012
*****
مجموعه مقالات مرتبط با حادثه گوهرشاد
و نقش مرحوم آیة الله فقیه سبزواری
پژوهش و تدوین :
سید محمد فقیه سبزواری
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1752
تلگرام :
https://t.me/faghih_e_sabzevari/7013
*****
دانلود مجموعه مقالات مرتبط با حادثه گوهرشاد
و نقش مرحوم آیة الله فقیه سبزواری
پژوهش و تدوین :
سید محمد فقیه سبزواری
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1753
تلگرام :
https://t.me/faghih_e_sabzevari/7014
*****
دانلود مجموعه مقالات مرتبط با حادثه گوهرشاد
و نقش مرحوم آیة الله فقیه سبزواری
پژوهش و تدوین :
سید محمد فقیه سبزواری
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1754
تلگرام :
https://t.me/faghih_e_sabzevari/7015
*****
دانلود مجموعه مقالات مرتبط با حادثه گوهرشاد
و نقش مرحوم آیة الله فقیه سبزواری
پژوهش و تدوین :
سید محمد فقیه سبزواری
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1755
تلگرام :
https://t.me/faghih_e_sabzevari/7016
*****
دانلود مجموعه مقالات مرتبط با حادثه گوهرشاد
و نقش مرحوم آیة الله فقیه سبزواری
پژوهش و تدوین :
سید محمد فقیه سبزواری
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1756
تلگرام :
https://t.me/faghih_e_sabzevari/7017
*****
13
کوی طلاب مشهد ، یادگار جاودانه مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری
دانلود فایل کوی طلاب به روایت شهرارا
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1682
لینک مستقیم :
*****
14
فیلم کامل مراسم تجلیل از استاد سید علینقی فقیه سبزواری ،
از فرزندان مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری
https://t.me/faghih_e_sabzevari/5843
فیلم کوتاه مراسم تجلیل از استاد سید علینقی فقیه سبزواری ،
از فرزندان مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری
https://t.me/faghih_e_sabzevari/5842
*****
15
ویکی پدیا ،
زندگی نامه آیة الله میرزا موسی فقیه سبزواری
پژوهشگر و نویسنده :
سید محمد فقیه سبزواری
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1851
لینک مستقیم :
*****
16
آرامگاه آیة الله میرزا موسی فقیه سبزواری ، اثر ملی ثبت شده
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1850
تلگرام :
https://t.me/faghih_e_sabzevari/7004
لینک مستقیم :
*****
17
دانشنامه اسلامی ( ویکی اهل البیت )
میرزا موسی سبزواری
نویسنده :
سید محمد فقیه سبزواری
لینک مستقیم :
*****
18
دانشنامه اسلامی ( ویکی اهل البیت )
زندگی نامه و شخصیت مرحوم آیة الله العظمی
حاج میرزا حسین فقيه سبزواری
نویسنده :
سید محمد فقیه سبزواری
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1848
لینک مستقیم :
*****
19
دانشنامه اسلامی ( ویکی اهل البیت )
زندگی و شخصیت علمی و اجتماعی
مرحوم آیة الله حاج سید جواد فقیه سبزواری
نویسنده :
سید محمد فقیه سبزواری
لینک مستقیم :
*****
20
ویکی نور
زندگی نامه آیة الله میرزا موسی فقیه سبزواری
نویسنده : سید محمد فقیه سبزواری
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1846
لینک مستقیم :
*****
21
ویکی نور
زندگی نامه و شخصیت مرحوم آیة الله العظمی
حاج میرزا حسین فقيه سبزواری
نویسنده :
سید محمد فقیه سبزواری
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1844
لینک مستفیم :
*****
22
ویکی نور
زندگی نامه و شخصیت مرحوم آیة الله
حاج سید جواد فقيه سبزواری
نویسنده :
سید محمد فقیه سبزواری
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1845
لینک مستقیم :
*****
23
یادها و خاطرات آیة الله حجّت هاشمی خراسانی
از استاد خود ، مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری
پژوهش و تدوین
سید محمد فقیه سبزواری
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1852
تلگرام :
پی . دی . اف :
https://t.me/faghih_e_sabzevari/7068
ورد :
https://t.me/faghih_e_sabzevari/7069
*****
24
مجموعه اجازات مرحوم آیة الله حاج سید محمد صادق فقیه سبزواری
از حضرات آیات عظام :
حاج میرزا حسین فقیه سبزواری ، امام خمینی ، محمد تقی بهجت ، مقام معظّم رهبری ،
لطف الله صافی گلپایگانی ، سید محمود شاهرودی ، سید ابوالقاسم خویی ،
سید کاظم شریعتمداری ، سید محمد رضا گلپایگانی ، سید شهاب الدین مرعشی نجفی ،
آخوند همدانی ، سید محمد محقق داماد ، سید محمد هادی میلانی ،
سید عبدالاعلی موسوی سبزواری ، محمد فاضل لنکرانی ، سید علی حسینی سیستانی ،
محمد علی اراکی و سید عبدالله شیرازی
تهیه و تنظیم :
سید محمد فقیه سبزواری
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1864
تلگرام :
https://t.me/faghih_e_sabzevari/7090
*****
25
برخی از شعرها که شاگردان و مریدان در مدح و در رثاء
مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری سروده اند
پژوهش و تنظیم :
سید محمد فقیه سبزواری
تلگرام :
https://t.me/faghih_e_sabzevari/7122
وبلاگ :
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1871
مجموعه های پژوهشی دیگر که در راه است . . .
مجموعه های پژوهشی در دست اقدام ، از زندگی ، شخصیت و آثار مرجع عالیقدر ،
مؤسّس حوزه علمیّه مشهد
و کلید دار ضریح شریف حضرت ثامن الائمّه علیه اسلام ،
مرحوم حضرت آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری ،
که در آینده ، به مدد الهی ، ارائه خواهد شد :
1 – معرفی شاگردان شهیر و فرهیخته مرحوم فقیه سبزواری
2 – پیشینه باغ رضوان ، احداث باغ رضوان ، صحن رضوان کنونی .
3 – بزرگان مدفون در باغ رضوان
4 – سابقه کوی طلاب مشهد ( واگذاری سه هزار قطعه زمین به طلاب توسط مرحوم فقیه سبزواری )
5 – مسجد آیة الله فقیه سبزواری در کوی طلاب ، از مساجد نمونه کشور
6 – احداث شبستان خاوری مسجد جامع سبزوار ، توسط مرحوم فقیه سبزواری
7 – احداث مدرسه علمیه آیة الله فقیه سبزواری ( محمدیه ) در سبزوار ، توسط مرحوم فقیه سبزواری
8 – آرامگاه میرزا موسی فقیه سبزواری ، ثبت شده به عنوان اثر ملی . ساخته شده توسط مرحوم فقیه سبزواری
9 – کتابخانه آیة الله فقیه سبزواری در سبزوار
10 – سابقه شبستان سبزواری در مسجد گوهرشاد ، محل اقامه جماعت و تدریس مرحوم فقیه سبزواری و وعظ و خطابه در طول چهل سال .
11 – کلید داری ضریح مقدّس حضرت رضا علیه السلام ، در طول چهل سال .
12 – مساجد و مدارس و حسینیه ها و تکیه های ساخته شده به وسیله مرحوم فقیه سبزواری . مسجد احمد آباد ، کوی طلاب ، بهار ، مدرسه علمیه کویته پاکستان ، عوضیه قوچان ، حسینیه اصفهانی ها ، تکیه سیدها ، حسینیه فقیه سبزواری و غیره .
13 – اساتید مرحوم فقیه سبزواری در سبزوار ، مشهد و نجف ؛ و هم بحث های مرحوم فقیه سبزواری .
14 – علماء همروزگار با مرحوم فقیه سبزواری
15 – مرحوم فقیه سبزواری ، از دیدگاه بزرگان تحت عنوان : " ذکر جمیل فقیه سبزواری "
16 – ریشه های حمله روس ها به حرم حضرت رضا علیه السلام و گیر افتادن مرحوم فقیه سبزواری در دهم ربیع الثانی 1330 در حرم مطهّر رضوی .
17 – چند بار حضور مرحوم فقیه سبزواری در مراسم تغییر سنگ و ضریح مضجع شریف حضرت رضا علیه السلام
18 – مجموعه تقریظ ها و اجازات مرحوم فقیه سبزواری
19 – خانه سازی برای سیلزدگان سال 1328 خورشیدی
20 – سفرهای مرحوم فقیه سبزواری . حج ، عتبات و پاکستان
21 – خدمات مرحوم فقه سبزواری به حوزه های علمیه استان خراسان ، خصوصا مشهد ، نظیر توزیع مهر نان و ذغال و خاکه ذغال بین طلاب ، گره گشایی از امور مختلف طلاب
22 – منبرها و وعظ و خطابه های مرحوم فقیه سبزواری
23 – خدمات مرحوم فقیه سبزواری به شهر مشهد نظیر : احداث آرامستان گلشور ، مغسل ، تکمیل درمانگاه رازی ، کمک به آسایشگاه مسلولین ، و غیره .
24 – چهل سال اقامه جماعت و تدریس
25 – فهرست کتاب هایی که به مناسبت های مختلف ، از مرحوم فقیه سبزواری یاد کرده اند
26 – مجموعه مقالاتی که نویسندگان ، به مناسبت های مختلف از مرحوم فقیه سبزواری یاد کرده اند
27 – اهتمام به امر وقف . مرحوم فقیه سبزواری ، یکی از واقفان بزرگ کتاب در کتابخانه آستانقدس
28 – زندگی ، شخصیت ، آثار و خدمات فرزندان روحانی و فرهنگی مرحوم فقیه سبزواری .
29 – خاطرات شاگردان ، منسوبین و مردم از فقیه سبزواری
30 – علما و مجتهدین و فقها و دانشمندان و اندیشوران منسوب به مرحوم آیة الله فقیه سبزواری : آیة الله میرزا موسی سبزواری ( پدر مرحوم فقیه سبزواری ) ، آیة الله میرزا مهدی فقاهتی ، آیة الله حاج میرزا حسن سیادتی ، آیة الله حاج میرزا زین العابدین فقیه سبزواری ، آیة الله حاج میرزا باقر فقیه سبزواری ، آیة الله حاج سید جواد فقیه سبزواری ، آیة الله حاج سید محمد صادق فقیه سبزواری ، آیة الله حاج میرزا محمد تقی ققاهتی ، آیة الله حاج میرزا ابوالفضل فقاهتی ، آیة الله حاج سید مصطفی سیادتی ، آیة الله حاج میرزا علی سیادتی و دکتر احمد سیادتی .
31 – ساده زیستی مرحوم فقیه سبزواری
32 – اخلااق و خصوصیات فکر و رفتار مرحوم فقیه سبزواری ، شوخ طبعی و بذله گویی او .
33 – شجره و اصالت مرحوم فقیه سبزواری
34 – حضور فعال مرحوم فقیه سبزواری در تحولات و کنش های اجتماعی ؛ و نقش اثر گذار وی .
35 – گره گشایی از امور شهروندان و کمک به نیازمندان .
36 – مجموعه اجازات مرحوم آیة الله حاج سید محمد صادق فقیه سبزواری از آیات عظام
37 – دستخط و برخی از نامه های آیة الله میرزا حسین فقیه سبزواری
38 – روایت مرحوم آقا بزرگ تهرانی از شرح حال مرحوم میرزا موسی و آیة الله میرزا حسین فقیه سبزواری
39 – برخی از شعرهایی که در مدح و مرثیه مرحوم آیة الله میرزا حسین فقیه سبزواری سروده شده
40 – نمونه هایی از آگهی های مجالس ترحیم و تعزیه مرحوم آیة الله فقیه سبزواری که توسط اقشار و اصناف مختلف برگزار شده بود .
41 – بزرگان همدرس و همدوره با مرحوم فقیه سبزواری در مکتب و محضر ادیب اول نیشابوری . عبدالجواد .
42 – بزرگان همدرس با مرحوم فقیه سبزواری در مکتب و محضر مرحوم سید ابوالحسن اصفهانی ، میرزای نایینی ، آقا ضیاء عراقی و اساتید دیگر .
43 – بزرگان همدرس با مرحوم آیة الله میرزا موسی سبزواری در مکتب و محضر میرزای بزرگ شیرازی ( میرزا محمد حسن شیرازی ) ، میرزا محمد تقی شیرازی ، آخوند خراسانی و اساتید دیگر .
44 – چهل سال حضور در آیین غبار روبی ضریح مطهر حضرت ثامن الحجج علی بن موسی الرضا علیه السلام .
45 – مکتوب نود منبر از وعظ و خطابه های مرحوم فقیه سبزواری
46 – کرامات مرحوم میرزا موسی ، میرزا حسن سیادتی ، میرزا حسین فقیه سبزواری و حاج سید جواد فقیه سبزواری
47 – خاطرات شفاهی مردم از مرحوم آیة الله میرزا حسین فقیه سبزواری
48 – شرحی بر زندگی نامه خود نوشت مرحوم فقیه سبزواری
49 – شرحی بر اجازات اجتهاد مرحوم فقیه سبزواری
50 – آلبوم عکس های مرحوم آیة الله فقیه سبزواری
51 – موارد دیگر
از همه عزیزان و بزرگوارانی که هرگونه دستخط ، عکس ، صدا ، مطلب و خاطره از مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری در اختیار دارند ، درخواست می شود جهت تکمیل مجموعه پژوهش های مرتبط با مرحوم فقیه سبزواری ، کپی آن را به نشانی پست الکترونیکی ارسال دارند . چنان چه بزرگوارانی را می شناسند که آن ها اطلاعاتی با واسطه یا بی واسطه از شخصیت و خدمات مرحوم فقیه سبزواری در اختیار دارند ، برای ثبت در پایگاه فضای مجازی ؛ و درج در کتاب جامع زندگی نامه مرحوم فقیه سبزواری ،به اینجانب معرفی کنند .
ای میل :
همراه :
09363727396
سید محمد فقیه سبزواری
*****
وبلاگ زندگی نامه ، شخصیت ، خدمات و آثار مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری
http://faghihsabzevari.blogfa.com/
اینستاگرام :
https://www.instagram.com/ayatollah_faghihsabzevari/
تلگرام :
دعای زیاد شدن رزق و روزی
به سفارش مرحوم آیة الله حاج میرزا حسین فقیه سبزواری
مرحوم آیة الله حاج میرزا حسین فقیه سبزواری ، در صفحه 93 کتاب " هدایة الانام " که رساله عملیّه ایشان بوده ، این دعارا برای زیاد شدن رزق و روزی توصیه فرموده اند :
اَللَّهُمَّ اُرْزُقْنِي مِنْ فَضْلِكَ اَلْوَاسِعِ اَلْحَلاَلِ اَلطَّيِّبِ رِزْقاً وَاسِعاً حَلاَلاً طَيِّباً بَلاَغاً لِلدُّنْيَا وَ اَلْآخِرَةِ صَبّاً صَبّاً هَنِيئاً مَرِيئاً مِنْ غَيْرِ كَدٍّ وَ لاَ مَنٍّ مِنْ أَحَدِ خَلْقِكَ إِلاَّ سَعَةً مِنْ فَضْلِكَ اَلْوَاسِعِ فَإِنَّكَ قُلْتَ «وَ سْئَلُوا اَللّٰهَ مِنْ فَضْلِهِ » فَمِنْ فَضْلِكَ أَسْأَلُ وَ مِنْ عَطِيَّتِكَ أَسْأَلُ وَ مِنْ يَدِكَ اَلْمَلْأَى أَسْأَلُ .
مأخذ دعا :
الکافي , ج 2 , ص 550
تأسیس حسینیه اصفهانی ها در مشهد
به همت وبا مساعدت آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری
از مجموعه کتاب ها ، نشریات و مقالاتی که یادی از مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری کرده اند یا خاطره ای نوشته اند و یا بطور مشروح یا مختصر ، از زندگی ، شخصیت ، خدمات و آثار معظم له ، سخن گفته اند .
در این کتاب :
حمایت آیة الله حاج میرزا حسین فقیه سبزواری از آیة الله طیب یکی از علمای برجسته اصفهان و مساعدت مرحوم فقیه برای تأسیس حسینیه اصفهانی ها در مشهد که یکی از مجهز ترین حسینیه ها در مشهد است .
تاسیس حسینیه اصفهانی ها در مشهد مقدس
بقیه در ادامه نوشته
اقامه مجلس عزاداری برای حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام ،
در منزل مرحوم آیة الله حاج میرزا حسین فقیه سبزواری
ماجرای عجیب عیادت مرحوم آیة الله فقیه سبزواری
از مرحوم حاج شیخ رمضانعلی قوچانی
و ارزش روضه خواندن برای حضرت اباعبدالله علیه السلام
مرحوم حاج شیخ رمضانعلی قوچانی هنگام رحلت و مشاهدات او
مؤلف محترم گلستان معارف نوشته است:
حجت الاسلام و المسلمین آقای حاج سید محمد صادق فقیه سبزواری نقل فرموده اند: آقای حاج رمضانعلی قوچانی که از علمای بزرگوار مشهد و در مسجد جامع گوهرشاد امام جماعت بود، وقت مرگشان فرا رسید مرحوم پدرم (آیت الله حاج میرزا حسین سبزواری) به اتفاق برادر بزرگوارم مرحوم آیت الله حاج سید زین العابدین به عنوان عیادت به خانه آن مرحوم رفتند، در حین سکرات غشوه ای شبیه به حالت خوب به ایشان دست داد بعد که به حال عادی برگشتند شروع کردند به گریه کردن، پدرم فرمودند حاج شیخ شما که قلبتان سرشار از ولایت است و دارای ایمان قوی هستید گریه چرا؟
فرمودند: آقای سبزواری صحرای محشر را مجسم دیدم، بهشت را مشاهده کردم که درهای آن باز است و هر گروهی از یک دری وارد بهشت می شدند، صفها بسته شده و افراد پشت سر هم بودند، من متوجه شدم که باید بروم به صف علما یعنی صفی که در آن صف فقها و مراجع امثال شیخ مفید و شیخ صدوق... و شیخ طوسی... و کلینی ها قرار دارند و من در آخر آن صف قرار گرفتم که نوبت من برسد.
اما دیدم صف طولانی است و باید زیاد معطل شوم نظر کردم به دری از درهای دیگر دیدم آنجا زیاد معطلی ندارد مثل برق افراد داخل بهشت می شوند. دویدم به جانب آن در که داخل شوم گفتند: این در متعلق است به ذاکرین حضرت اباعبدالله الحسین و روضه خوانها، من همانجا گریه کردم و به فکر افتادم که ای کاش در دنیا روضه آن بزرگوار را می خواندم و در شمار روضه خوانهاقرار می گرفتم ناگاه دیدم در همان عرصه محشر مرحوم خلد آشیان آقای اعتماد سرابی که از روضه خوانهای معتبر شهر مشهد بود پیدا شد، سوار بر اسبی فرمودند: آقای شیخ رمضانعلی بیا یک مجلس روضه خوان گفتم: کو منبر کو مستمع فورا از اسب پیاده شد و فرمود: سوار شو این به جای منبر و من هم مستمع، من همانجا روضه ای خواندم گمانم فرمودند: روضه باب الحوائج حضرت ابوالفضل علیه السلام بود.
آنگاه شیخ گریه کرد و گفت: گریه من برای این است که ای کاش در دنیا اقلا چند مجلس روضه می خواندم.
گلستان معارف تالیف غلامرضا اسدی ج 3 ص 51
http://www.ghadeer.org/Book/1263/197845
پنج مجتهد طراز اول مجاز به استفاده از عمامه در زمان رضاشاه
( 6 )
خاطرات آیة الله حجت هاشمی خراسانی
از :
آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری
و چون او ، اوستادی خوش بیان و نکته سنج و جدی جز استاد حجة الحق ادیب نیشابوری ندیدم و از این دو استاد ، رموز استادی و تدریس و نیکو بیانی و شیرین زبانی را یادگرفتم و صاحب ذوق سلیم و طبع مستقیم شدم و هریک در فن خود ، بوالعجب بود و چشم روزگار چون آن ها نخواهد دید و چنان است که ابو طیب متنبّی گفته :
مضت الدهور و ما اتین بمثله
و لقد اتی فعجزن عن نظراته
و اساتید دیگر من هم عجیب بودند و از آن عجائب مانند من ابوالعجائب و اخوالغرائب پیدا شده ولی صد حیف که در روزگاری بسیار بد واقع شده ام زیرا برای آن ها ، شاگردی چون من فدوی استاد پیدا شده که در حیات و ممات به یاد آن ها بودم و هستم و بعد از ممات ، به زیارت قبر آن ها می روم و صدقات و خیرات و زیارت برای آن ها انجام می دهم ولی برای من شاگردی نصف خود ندیدم و گویم :
( وا اسفا علی الغربة واحزنا علی الوحده )
و استاد را برادری بوده به نام حجة الاسلام آقا سید مهدی در سبزوار و پدر وی ، آقا سید موسی نیز از علما بوده و در سبزوار در مدرسه محمدیه مدفون است و استاد فقیه سبزواری می گفت پدرم گفت همین که تو متولد شدی ابواب رزق به روی ما باز شد لذا مرا خیلی دوست می داشت .
در سال 1386 قمری مریض شد و مدتی در مریضخانه بستری بود . بعد به منزل آمد و از شدّ زحمات و کثرت آلام در شب شنبه 24 شوال 1386 از جهان فانی به عالم باقی شتافت و جیفه دنیارا نزد جیفه خواران نهاد و به کرّات می گفت جنازه مرا شب بردارید زیرا راضی نیستم مردم در پای جنازه ام حاضر شوند و وصیت کرد جنازه مرا بعد از فوت ، اندکی در محل تدریس من بگذارید .
آیة الله حجت هاشمی خراسانی ، درس خارح مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری ، مسجد گوهرشاد ، سال 1345 خورشیدی
و من در وفات او ، یک هفته درس هارا تعطیل کردم و چون صبح شنبه برای درس می رفتم ، دیدم جمعی از طلاب خبر دادند فقیه سبزواری فوت کرده . در این باب ، چند شعری گفتم . پاره ای از آن این است :
مهر بگو ، از چه گشته اسود و مظلم ؟
ماه چرا با خسوف آمده همدم ؟
بهر چه این آسمان عبوس و ترش رو
از چه بساط زمین ، قرین همّ و غم ؟
از چه ، بپوشیده خلق جامه نیلی ؟
از چه همه چشم مردمان شده پر نم ؟
از چه فلک ، این چنین شده متحیر ؟
از چه پراکنده ، کارگاه منظم ؟
بهر چه ، روحانیون ، به ناله و افسوس ؟
بهر چه ، انس و پری ، نشسته به ماتم ؟
از چه مرا قلب ، مضطرب شد و دل خون ؟
از چه رخم زرد و خسته روح مکرم ؟
گفتمی یا للعجب چه حادثه پیدا ؟
گفتم واحسرتا ، چه حکم گشته مسلم ؟
ناگه دیدم جماعتی زصحابه
صورتشان زرد و دل مثال سپر غم
گفتمشان از چه این چنین متوحش ؟
از چه شده کار و بار درهم و برهم ؟
جمله به چشم پرآب و با دل غمگین
گفتند رفت از جهان فقیه مکرّم
آن که ازو گلستان شرع مصفّا
آن که از او باغ علم تازه و خرّم
آن که به او داشت تکیه جمله مردم
آن که به او روشنی دیده عالم
آن که بدو حل مشکلات همی شد
آن که به او کشف جمله مجمل و مبهم
آن که به گاه سخن ، چو یمّ پر از موج
جمله دانشوران به نزد وی ابکم
در همه دانش وحید دهر و زمانه
از همه اعلم بدو زجمله مقدم
نام حسین و فعال او همه احسن
خلق عظیم و سلیم قلب و معظم
و نگارنده ، در وفات او ، بس سوختم و ساختم و در مجالس عزایش ، با دل خونین حاضر می شدم ؛ ولی لقمه ای از غذای عزایش نخوردم زیرا از غذای تعزیه پرهیز می کردم .
علاوه ، غذای من ، عزای من بود و بارها از خدا می خواستم کاش خوردن نبود . از طرفی گوید کلوا حلالا طیبا و حلال و طیب در این زمانه نیست و از طرفی اگر نخورم ، در زیر بار ، فَرَس ما می ماند .
و در این سال 1386 قمری و اول سال 1387 ، سه استاد من از جهان گذشت .
در 17 رمضان 1386 ، ادیب خاوری گذشت و 24 شوال 1386 ، استاد فقیه سبزواری مارا تنها گذاشت و در 17 صفر 1387 استاد سید علی رضوی مرا غریب کرد و ای کاش ، من پیش از آن ها مرده بودم که نه مرگ آن هارا می دیدم و نه غریب و تنها بودم و کنون که سال 1412 هجری قمری است اگر چه روزها اشتغال به تدریس دارم و روزی 6 ساعت درس می گویم ، هم صحبتی چون ادیب نیشابوری و باقی اساتید ندارم و از فقیه سبزواری ، عکسی در سال آخر عمر گرفته شده ، اینجا آورده می شود .
منبع :
کتاب مرآة الحجّة ، شرح حال حجت هاشمی و اساتید ،
از صفحه 130 تا 145
نویسنده : ابو معین حمیدالدین حجت هاشمی خراسانی
مؤسسه نشر و مطبوعات حاذق
تاریخ نشر ، شهریور 1371
لینک همه قسمت های خاطرات آیة الله حجت هاشمی خراسانی از آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری :
قسمت اول :
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1825
قسمت دوم :
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1826
قسمت سوم :
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1827
قسمت چهارم :
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1828
قسمت پنجم :
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1829
( 1 )
خاطرات آیة الله حجت هاشمی خراسانی
از :
آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری
آیة الله فقیه سبزواری
سیدالعلماء والمجتهدین و قدوة الفقهاء الکاملین ، حجة الاسلام والمسلمین ، آقای حاج میرزا حسین فقیه سبزواری قدّس سرّه الشریف .
وی ، از اعاظم علماء و اکابر فقهاء به شمار می رفت و جامع اکثر فنون ؛ و حاوی اغلب علوم بود . صاحب قدّ رشید ؛ و لحیه ی سفید ؛ و چشمانی درشت و اصلع . دارای پیشانی طولانی .
مردی فعّال و نیکو خلق ، مظهر اسم ( قاضی الحاجات ) ، خنده رو و طلیق الوجه ، شیرین کلام و بذله گو .
نسبت او به شاهزاده ( حسین ) اصغر می رسد . او از اولاد امام سجاد علیه السلام بود که یکی در بغداد است و یکی بین سبزوار و نیشابور .
درسال 1309 قمری ، در سامرّاء ، ولادت یافته . تا نه سالگی در سامرّاء بود ؛ و در سال 1318 ( قمری ) ، به همراه پدر وارد نجف می شود و در سیزده سالگی ، به سبزوار آمد و درسال 1326 ( قمری ) ، برای تحصیل به مشهد آمده ؛ و درسال 1330 ( قمری ) ، به سبزوار مراجعت کرده ؛ و از آن جا ، برای تحصیل به نجف رفته ؛ و بعد به سبزوار مراجعت ؛ و از آن جا ، به مشهد رضوی آمده ؛ و تا آخر عمر ، در مشهد بوده تا از جهان در گذشت ؛ و از چهار نفر ، علماء بزرگ اجازه اجتهاد داشته :
1 – آیة الله سید ابوالحسن اصفهانی ، 2 – آیة الله آقا محمد حسین نایینی ، 3 – آیة الله آقا ضیاء عراقی ، 4 – آیة الله آقا شیخ عبدالکریم حائری .
درس رسمی وی ، فقه و اصول ؛ و صاحب فتوی .
در مسجد گوهرشاد امام جماعت بود و در ایّام ماه مبارک ، بعد از نماز ظهر و عصر ، در ایوان مقصوره منبر می رفت و شب های احیاء ، صد رکعت نماز با جماعت می خواند و بعد ، منبر می رفت و جماعت بسیار ، مستمع سخنان دلربایش بودند ؛ و کلامش جلا دهنده قلوب ؛ و صفا بخش ارواح بود .
و از منابر وی ، نود منبر ، در نزد نگارنده ، ثبت و ضبط است که در سه سال ، پای منبر حضرتش بودم و گفتار اورا می نوشتم و ای کاش ، همه ساله پای منبر او بودم .
و از حضرتش ، آثار علمی باقی نمانده ، جز تقریرات در فقه و اصول ، آن هم غیر مطبوع است ولی آثار عامّ المنفعه از او زیاد باقی مانده مانند مساجد و مدارس ؛ و مانند باغ رضوان که بصورت مقبره و مدرسه بود و سال ها ، نگارنده در آن جا تدریس داشتم تا آن که در اواخر سلطنت محمد رضا شاه خراب شد و فقط مقبره استاد ، باقی مانده است .
و لقب " فقیه " ، در نجف به او داده شد به واسطه مهارت او در علم فقه ، و بر حسب کمالات نفسانی و فضائل انسانی ؛ و اخلاق و آداب حسنه ؛ و قضاء حوائج و کثرت محبّت خلق به او ، محسود اقران واقع گردید .
و چون فقیه سبزواری تا کنون مردی خالی از هوا و مکر و ریا ندیده ام . ظاهر و باطنش یکی بود . از این رو ، از جان و دل ، بنده او شدم و حلقه غلامیش در گوش کردم و خدمت او نمودم و چون مرا مستعد ّ و قابل و با حقیقت و با صفا و با وفا دید ، در تربیت من کوشید و جامه فضائل بر قامت من پوشید و اسرار و رموز بسیار به من آموخت و در دروس فقه و اصول او حاضر می شدم و تمام آن ها را مانند باقی دروس خود می نوشتم و با فرزند عزیز او ، آقای حجة الاسلام والمسلمین آقا سید جواد دام بقائه ، در درس خصوصی وی حاضر می شدیم از حکمت و فقه و اصول ؛ و از وی تقاضا کردم نهج البلاغه امیر علیه السلام را برای من درس بگوید . قبول فرمود و بعد از نماز مغرب و عشاء ، منزل می رفتیم و برای من درس می گفت و مطالب اورا می نوشتم و از مردم زمان ، کسی را نمی شناسم که این کتاب را ، نزد چنین عالمی ، تحصیل کرده باشد .
ادامه دارد . . .
منبع :
کتاب مرآة الحجّة ، شرح حال حجت هاشمی و اساتید ، صفحه 130
نویسنده : ابو معین حمیدالدین حجت هاشمی خراسانی
مؤسسه نشر و مطبوعات حاذق
تاریخ نشر ، شهریور 1371
لینک همه قسمت های خاطرات آیة الله حجت هاشمی خراسانی از آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری :
قسمت اول :
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1825
قسمت دوم :
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1826
قسمت سوم :
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1827
قسمت چهارم :
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1828
قسمت پنجم :
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1829
قسمت ششم :
http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1834
آیة الله حاج شیخ ( محمدعلی ) آقابزرگ اشرفی شاهرودی ،
همروزگار با مرحوم فقیه سبزواری
ولادت و خانواده
آیت الله حاج شیخ محمدعلی مشهور به حاج شیخ آقا بزرگ اشرفی شاهرودی در شعبان سال ۱۳۰۷ قمری در خانواده ای اصیل و اهل علم واز مادری علویه، در روستای «پرو» (واقع در ۲۰ کیلومتری شمال شهرستان شاهرود) به دنیا آمد.
پدر بزرگوار ایشان عالمی متقی به نام «شیخ علینقی» بود که به تقاضای اهالی روستای «پرو» از وطن اصلی خود به نام «قلعه حاج محمدعلی» که بعداً به« قلعه آقا عبدالله» معروف شد، برای تعلیم و تربیت مردم، به آنجا مهاجرت کرد و به رسم علمای آن زمان ضمن انجام وظایف تعلیم و تربیت و اقامه نماز جماعت و مجالس وعظ و ارشاد، مانند سایر اهالی به کشاورزی اشتغال داشت.
پدر مرحوم شیخ علینقی نیز عالمی عامل و شخصیتی بزرگوار و جامع به نام حاج شیخ محمدعلی بود که شاگرد برجسته مرحوم آیت الله حاج ملا عباس (ازشاگردان مرحوم صاحب جواهر) به شمار می‌رفت. او در بین مردم منطقه بسطام و اطراف آن نافذالکلمه و مورد احترام و تکریم بود و علاوه بر مرجعیت عامه دینی و دنیوی مردم، حوزه علمیه بسطام را رونق کاملی داد، به‌طوری که پس از مدتی این حوزه مرکز پرورش طلاب و فضلای عظام و مهاجرت تشنگان علم و فقاهت شد و مدرسه معروف این شهر به نام «مدرسه شاهرخیه»که از یادگارهای شاهرخ میرزا بود، مهد علمی بزرگی گردید و در نتیجه موقوفات مهمی برای طلاب و مدرسین آن مدرسه، تحت رعایت و تولیت مرحوم ملا عباس وقف گردید.
خاندان مرحوم آیت الله حاج شیخ آقا بزرگ اشرفی، نسلا بعد نسل همه ازاعلام روحانی و شخصیت های بزرگوار و مورد تحریم مردم مازندران، بسطام و شاهرود و نواحی آن بودند، که مرحوم حاج شیخ آقابزرگ دریادداشتهای خودتا هفت پشت از پدران و اجدادخود را که همه از روحانیون بزرگوارو از مجتهدین والامقام بودند، نام می‌برد.
تحصیلات و اساتید
آیت الله حاج شیخ آقا بزرگ اشرفی در سنین کودکی پدر را ازدست داد و مادر بافضلیتش تربیت جسمی و روحی او را برعهده گرفت. وی پس از فراگیری قران مجید وخواندن و نوشتن، برای تحصیل دروس حوزوی راهی شاهرود شد و در مدرسه علمیه دینیه «بازار» معروف به «مدرسه اسماعیلیه» بخشی ازمقدمات وسطوح را فراگرفت وهمزمان برای امرار معاش، روزهای تعطیل به کار و کسب مشغول گردید.
ایشان درسال1328قمری برای تکمیل تحصیلات حوزوی، عازم مشهد مقدس گردید و در مدرسه نواب مستقر شد و تا سال1340قمری باکوششی طاقت فرسا، مدارج علمی را طی کرد.
اودر این دوران دوازده ساله، علاوه بر حضور دردروس آیات عظام حاج‌آقاحسین قمی، حاج میرزا محمداقازاده و مرحوم اقابزرگ حکیم، خود به تدریس سطوح عالیه پرداخت؛ به طوری که بسیاری از فضلا و نخبگان مانند مرحوم حاج شیخ حسینعلی راشد از درس وی بهره مند شدند.
هجرت به نجف اشرف
حاج شیخ اقابزرگ اشرفی پس ازدواج با بانویی عابده و صالحه از بیت علم و تقوی در شاهرود، در سال1340قمری برای استفاده ازمحضر اساتید علم و فقاهت، راهی نجف اشرف شد و به مدت دوازده سال در دروس خارج فقه و اصول آیات عظام آقا ضیاالدین عراقی، میرزای نائینی و حاج سید ابوالحسن اصفهانی شرکت کرد و تقریرات دروس اساتید خود را نوشت؛ به‌طوری‌که حتی یک درس در طول این دوازده سال ازایشان فوت نشد. وی در این مدت به تدریس سطوح عالیه مخصوصاً مکاسب و کفایه الاصول مشغول شد و شاگردان بسیاری در حوزه نجف تربیت کرد.
بازگشت به ایران
حاج شیخ آقا بزرگ اشرفی در اثر بیماری و به امراساتیدش ناگزیر در سال ۱۳۵۳قمری عازم ایران شد و موقتا در شهر مشهدمقدس سکنی گزید. در این مدت، سیل مشتاقان علم به جانب ایشان روانه شد و به امر آیت الله العظمی قمی وآیت الله حاج میرزا محمد آقازاده،شروع به تدریس نمود و در مدت کوتاه جمعیت زیادی در درس ایشان حاضر شدند.
پس از مدتی با تقاضای علماوفضلای مشهد و اصرار زیاد واعظ شهیر مرحوم حاج شیخ غلامرضا یزدی طبسی و نوشتن نامه ها به مرجع عالیقدر زمان، مرحوم آیت الله العظمی حاج سید ابوالحسن اصفهانی بنا شد ایشان در مشهد مقدس بماند.
اما مدتی بعد، پس از فاجعه به توپ بستن مسجد گوهرشاد، ایشان که در این جریان حضور فعالی داشت، به همراه جمعی از علمای مشهد دستگیر و در تهران زندانی شدند و سرانجام پس از چند ماه توقف در تهران هر یک از علمای مشهد به زادگاه خود یا شهری دیگر تبعید شدند.
مرحوم آیت الله اشرفی نیز به شاهرود تبعید شد و با ورود ایشان به شاهرود، کم کم عظمت علمی آقا بزرگ موجب استقبال علما و مردم متدین شاهرود شد و ایشان شوهرت بسزایی در شهر شاهرود و بسطام و اطراف آن پیدا کرد.
وی با سرنگونی رضا شاه و باز شدن مدارس علوم دینی، سرپرستی حوزه علمیه شاهرود را به عهده گرفت و طلاب از هر سمت به طرف شاهرود روانه شدند و در مدت کوتاهی مدرسه علمیه بازار شاهرود، رونق بسیاری گرفت و نماز جماعت ایشان، با اینکه در محله قدیمی و کوچک شهر بود، پر جمعیت ترین نماز شهر گردید.
او در مسائل اجتماعی و سیاسی نیز نقش تاثیرگذاری ایفا نمود و همواره نسبت به رفع مشکلات مردم اهتمام و توجه داشت. همه امور شخصی اش،حتی خرید دو عدد نان و یک بسته سبزی را خود انجام می داد واز هرگونه استخدام خادم یا امرکردن به این و آن، سخت متنفر بود. و اگر مردم می خواستند برخی از امور شخصی خود را تصدی کنند، مانع می شد و خود شخصا تمام آنها را انجام می‌داد.
آثارعلمی و شاگردان
حاج‌آقا بزرگ اشرفی در مورد اقامت در شاهرود، اهتمام زیادی به حضور در مدرسه و تدریس ابتدایی ترین دروس سطح تا درس خارج فقه داشت و در راه رونق حوزه و تربیت طلاب ،زحمات فراوانی را متحمل شود.
حضرات آیات و حجج اسلام وحید خراسانی، محمدرضا بخارایی، شیخ محمدرضا ترابی، عندلیب سبزواری، شیخ حسینعلی راشد، شیخ عبدالرحیم فیض گنابادی، سید مرتضی موسوی، محمد ابراهیم جناتی، شهید حاج سید کاظم موسوی، شیخ علی اکبر قنبریان، شیخ علی اکبرالهی، شیخ جعفر اشرفی و فرزندان آن مرحوم، شیخ مصطفی و شیخ مرتضی اشرفی ازشاگردان ایشان در حوزه‌های علمیه مشهد و شاهرود می باشند.
آقابزرگ در پاسخ به تقاضای مرحوم آیت الله حاج سید ابوالحسن اصفهانی، آیت الله بروجردی و نیز اعلام و بزرگان مشهد مقدس مبنی بر مهاجرت از شاهرود به یکی از اعتاب مقدسه نجف اشرف، قم و مشهد جهت زعامت و تدریس، گفته بود: «من یک عمر، ازکد یمین و عرق جبین زندگی خود را سپری کردم. دیگر نمی‌خواهم در اواخر عمر از وجوهات بیت المال ارتزاق کنم، یا تصدی مقام مرجعیت را با- مسئولیت سنگین آن در پیشگاه خداوند متعال- بنمایم».
از این عالم ربانی آثار و تألیفات بسیاری در فقه و اصول باقی مانده است که با کوشش دو فرزند روحانی ایشان برخی از آنها تحت عنوان «الروایع الفقیه» به زیور طبع آراسته‌شده است.
ارتحال
حاج‌آقا بزرگ اشرفی سرانجام پس از عمری تلاش در راه خدمت به مردم و تعظیم شعائر مذهبی و تعلیم عامه مردم با ایراد سخنرانی ها و خدمات اجتماعی مختلف سرانجام در سحرگاه اول شوال سال ۱۳۹۴ قمری دچار حمله قلبی شد و در اوایل شب جمعه دوم ماه شوال ۱۳۹۴ قمری برابر با مهر ماه سال ۱۳۵۳ شمسی در منزل شخصی خود، دار فانی را وداع گفت.
با ارتحال ایشان، شهر شاهرود یکپارچه تعطیل شد و صورت عزای عمومی به خود گرفت، و پیکر وی پس از یک تشییع جنازه باشکوه و تاریخی در مسجد زینبیه شاهرود به خاک سپرده شد.
مجالس ختم مرحوم حاج‌آقا بزرگ اشرفی تا چهلم وفاتش ادامه داش تو علاقه‌مندان از شهرهای مختلف ایران برای شرکت در مجالس ختم ایشان، حضور به هم رسانده و از طرف مراجع اعظام تقلید نجف اشرف، قم و مشهد علاوه بر تلگراف تسلیت و اقامه مجالس ترحیم، نمایندگانی به شاهرود اعزام شدند.
از این فقیه عالیقدر فرزند ذکور به نامهای حاج مجتبی اشرفی (فاضل و پرکار) و حضرات آیات حاج شیخ مصطفی اشرفی (مدرسه عالی دروس خارج در حوزه علمیه مشهد) و حاج شیخ مرتضی اشرفی (مدرس و سرپرست فعلی حوزه علمیه شاهرود) و چهار دختر باقی مانده است.
http://www.shora-kh.com/pim/personel/366
راه ، از پشت آن تپه می گذرد
از خاطرات سفرحج مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری
پس از وقفه ای چند ساله در امر سفر ایرانیان به سرزمین وحی ، به دلیل اعدام بناحق ابوطالب یزدی در عربستان ، مجددا روابط ایران و عربستان حسنه شد و پانزده هزار ایرانی به سرپرستی روحانی و معنوی مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری ، سال 1327 شمسی ، عازم بیت الله الحرام شدند که این سفر ، ماجرای مفصل دارد .
در بازگشت به ایران که از مسیر ریگزار عربستان به عراق انجام می شد ، کاروانیان راه را گم کردند .
به مرحوم فقیه سبزواری اطلاع دادند راه را گم کرده ایم . ایشان دعوت به حفظ آرامش و توکل به خدا کردند .
روز دوم ، به فقیه سبزواری گزارش کردند آذوقه کاروان رو به پایان است . دگر بار ، با طمأنینه و ایمان و اعتمادی راسخ به الطاف خداوند ، دعوت به شکیبایی و آرامش کردند .
روز سوم ، از تمام شدن غذا و ذخیره آب ، گزارش کردند .
مرحوم فقیه سبزواری ، منتظر مانده بود تا پس از پایان گرفتن آب و غذا ، در برهوت بیابانی بی انتها و وحشتزا ، گرسنگی و تشنگی ؛ و ترس و نا امیدی مطلق ، بر ذهن و روح کاروانیان غلبه کند تا توسل و دعایشان ، اثر کند .
روز سوم ، مرحوم فقیه سبزواری ، دستور دادند همه مردان سرهارا برهنه کنند ، روبه قبله بایستند و زنها پشت سر مردان ؛ و در نهایت ابتهال و تضرع و التجاء ؛ و از اعماق قلب و ذهن و روح ؛ و بادلی شکسته فریاد کنند : یا ابا صالح المهدی .
حاجیان ره گم کرده چنین کردند ؛ و فضایی عجیب و سرشار از ناله های جانسوز ، در بیابان شکل گرفت . اشک ها جاری بود و دست های خواهش و تمنّا ، رو به آسمان بیابان ، بلند .
در این هنگامه و دراین بازار گرم توسل ، سواری از راه رسید و پرسید چه می کنید ؛ و چرا اینگونه پریشان و آشفته ؟
گفتند : راه گم کرده ایم . دست به دعا برداشته ایم .
سوار ، تپه ای را در همان نزدیکی ها نشان داد و فرمود :
نا امید نباشید . راه شما از پشت آن تپه می گذرد و تا آبادی ، فاصله زیادی نیست .
راوی : سید محمد فقیه سبزواری
https://t.me/asrsabzevar/14356
دانلود مجموعه مقالات مرتبط با حادثه گوهرشاد
و نقش مرحوم آیة الله فقیه سبزواری ( 6 )
دانلود مجموعه مقالات مرتبط با حادثه گوهرشاد
دانلود مجموعه مقالات مرتبط با حادثه گوهرشاد
و نقش مرحوم آیة الله فقیه سبزواری ( 5 )
دانلود مجموعه مقالات مرتبط با حادثه گوهرشاد
دانلود مجموعه مقالات مرتبط با حادثه گوهرشاد
و نقش مرحوم آیة الله فقیه سبزواری ( 4 )
دانلود مجموعه مقالات مرتبط با حادثه گوهرشاد
دانلود مجموعه مقالات مرتبط با حادثه گوهرشاد
و نقش مرحوم آیة الله فقیه سبزواری ( 3 )
دانلود مجموعه مقالات مرتبط با حادثه گوهرشاد
و نقش مرحوم آیة الله فقیه سبزواری
دانلود مجموعه مقالات مرتبط با حادثه گوهرشاد
و نقش مرحوم آیة الله فقیه سبزواری ( 2 )
دانلود مجموعه مقالات مرتبط با حادثه گوهرشاد
مرحوم حاج شیخ رمضانعلی قوچانی هنگام رحلت و مشاهدات او
مؤلف محترم گلستان معارف نوشته است:
حجت الاسلام و المسلمین آقای حاج سید محمد صادق فقیه سبزواری نقل فرموده اند: آقای حاج رمضانعلی قوچانی که از علمای بزرگوار مشهد و در مسجد جامع گوهرشاد امام جماعت بود، وقت مرگشان فرا رسید مرحوم پدرم (آیت الله حاج میرزا حسین سبزواری) به اتفاق برادر بزرگوارم مرحوم آیت الله حاج سید زین العابدین به عنوان عیادت به خانه آن مرحوم رفتند، در حین سکرات غشوه ای شبیه به حالت خواب به ایشان دست داد بعد که به حال عادی برگشتند شروع کردند به گریه کردن،
پدرم فرمودند حاج شیخ شما که قلبتان سرشار از ولایت است و دارای ایمان قوی هستید گریه چرا؟
فرمودند:
آقای سبزواری صحرای محشر را مجسم دیدم، بهشت را مشاهده کردم که درهای آن باز است و هر گروهی از یک دری وارد بهشت می شدند، صفها بسته شده و افراد پشت سر هم بودند،
من متوجه شدم که باید بروم به صف علما یعنی صفی که در آن صف فقها و مراجع امثال شیخ مفید و شیخ صدوق... و شیخ طوسی... و کلینی ها قرار دارند و من در آخر آن صف قرار گرفتم که نوبت من برسد.
اما دیدم صف طولانی است و باید زیاد معطل شوم نظر کردم به دری از درهای دیگر دیدم آنجا زیاد معطلی ندارد مثل برق افراد داخل بهشت می شوند. دویدم به جانب آن در که داخل شوم گفتند:
این در متعلق است به ذاکرین حضرت اباعبدالله الحسین و روضه خوانها، من همانجا گریه کردم و به فکر افتادم که ای کاش در دنیا روضه آن بزرگوار را می خواندم و در شمار روضه خوانهاقرار می گرفتم
ناگاه دیدم در همان عرصه محشر مرحوم خلد آشیان آقای اعتماد سرابی که از روضه خوانهای معتبر شهر مشهد بود پیدا شد، سوار بر اسبی فرمودند: آقای شیخ رمضانعلی بیا یک مجلس روضه خوان گفتم:
کو منبر کو مستمع فورا از اسب پیاده شد و فرمود: سوار شو این به جای منبر و من هم مستمع، من همانجا روضه ای خواندم گمانم فرمودند: روضه باب الحوائج حضرت ابوالفضل علیه السلام بود.
آنگاه شیخ گریه کرد و گفت: گریه من برای این است که ای کاش در دنیا اقلا چند مجلس روضه می خواندم.
منبع :
گلستان معارف تالیف غلامرضا اسدی ج 3 ص 51.
مردان علم در میدان عمل جلد 7
نویسنده : سید نعمت الله حسینی
حجة الاسلام وحید دامغانی ، از شاگردان آیة الله فقیه سبزواری
از راست : دوم ، استاد شهید مطهری ، سوم ، وحید دامغانی و پنجم ، مهندس بازرگان
حجة الاسلام وحید دامغانی ، از شاگردان آیة الله فقیه سبزواری
ابراهیم تودرماری دامغانی، مشهور به وحید دامغانی، آخرین فرد روحانی از سلسله ای است که همه از عالمان دین بودند، اجدادش قبلا به نورایی معروف بودند، جد بزرگ پدریش مرحوم آقا شیخ ابراهیم نورایی از علماء برجسته ای بود که در اثر مباحثات و مناظرات زیادی که با علمای مذاهب مختلف داشت، خیل زیادی از عشایر عراق را به طریق اهل بیت هدایت کرد و سرانجام نیز در عراق به شهادت رسید، لذا نام او را به یاد جد بزرگ پدریش ابراهیم نام نهادند، او در ۱۱ آبان سال ۱۳۱۴ خورشیدی در مشهد متولد شد، در ۵ سالگی به مکتب رفت، بعد از ورود به مدرسه در امتحانات متفرقه شرکت و مدرک ششم را اخذ کرد، سپس به تهران آمده و دیپلم متوسطه را گرفت و موفق به ورود به دانشکده الهیات شد و در رشته فرهنگ و ادبیات عرب به تحصیل پرداخت و در سال ۱۳۴۴ فارغ التحصیل شد، از طرف دیگر هم دروس حوزوی را نزد پدر و علمای برجسته آن زمان گذراند و مدتی هم به هنگام تحصیلات حوزوی به همراه حضرت آیت الله خامنه ای، آقای عبدخدایی و چند نفر دیگراز رفقا ، یک معلم خصوصی گرفته در یک خانه اجاره ای در تپل محله مشهد پایین تر از بازارچه حاج آقاجان زبان انگلیسی را فراگرفتند .
از اساتید معروف ایشان در حوزه می توان از مرحومان : ادیب نیشابوری، آیت الله شیخ کاظم مهدوی دامغانی، آیت الله آقا شیخ هاشم قزوینی ، آیت الله میرزا جواد آقا تهرانی،آیت الله فقیه سبزواری، آیت الله میلانی، آیت الله ملاعلی همدانی، امام خمینی و... نام برد و از استادان معروف ایشان در دانشگاه ، فروزانفر، دکتر امیرحسین آریانپور، دکتر غلامحسین صدیقی، سعید نفیسی، محمد عبده و دکتر ناصر الدین صاحب الزمانی را می توان ذکر کرد.
او فعالیت سیاسی و مطبوعاتی خود را از نوجوانی با نوشتن مقاله های دینی و پاسخگویی شبهه ها شروع کرد و اولین مقاله اش را که به مناسبت ولادت حضرت امام محمدباقرع و در سال ۱۳۲۸ نوشته بود، در روزنامه خراسان که به مدیریت آقای حاج محمد صادق تهرانیان منتشر می شد؛ به چاپ رساند .
در سال ۱۳۳۸ هم در ماهنامه ارتش و در پاسخ القائات کمونیستها و رد صحبت های آنان مقاله می نوشت . وی همچنین سابقه انتشار روزنامه ندای قومس را در کارنامه مطبوعاتی خویش دارد .
وحید دامغانی به دلیل نشوونما در یک خانواده روحانی و علایق مطالعاتی اش ، در جریان پاره ای از رویدادها و تحولات تاریخی، سیاسی و اجتماعی روزگار خود و قبل از خودش قرار گرفت تا این که یک روز عکسی از شهید نواب صفوی را در پشت یکی از مجلات آن روز دید و با آرمان ها و اهدافش آشنا و جذب فدائیان اسلام شد و با آنان ارتباطات و ملاقات هایی پیدا کرد و به همکاری پرداخت.
همچنین او هنگام تحصیل با برگزاری جلساتی، با جوانان و تحصیلکردگان شهر دامغان به بحث می نشیند و به اتفاق دوستان و همفکرانش در حد توان به پاکسازی شهر از مراکز فساد مبادرت ورزید که اقدامات آنان مورد تایید و حمایت علماء و مردم قرار گرفت.
بعد از پیروزی انقلاب هم علاوه بر تدریس در دانشگاهها در سمت هایی چون مدیر کل حج و اوقاف استان کرمانشاه ، ریاست هیات تجدید نظر سازمان اوقاف اشتغال داشته و امامت جماعت مسجد ولیعصرعج در خیابان شهید بهشتی تهران را نیز برعهده داشت .
جام جم ، نشریه ایام ، شماره 12 ، دی ماه 1384
علاوه بر آیت الله سیدابوالقاسم کاشانی که در خط مقدم مبارزه برای ملی کردن صنعت نفت قرار داشت، در مساله ملی کردن نفت، مراجع و علمایی چون آیت الله محمدتقی خوانساری، آیت الله بهاءالدین محلاتی ،آیت الله سید حسن چهارسوقی،آیت الله حاج شیخ باقررسولی، آیت الله حاج شیخ محمدرضا کلباسی، آیت الله فقیه سبزواری و ... نیز حضور داشتند.
بررسی تاریخ معاصر ایران
مرکز اسناد انقلاب اسلامی تنها مرکز رسمی تاریخی است که به مقوله انتشار اسناد سازمان سیا و ادعای مشارکت آیت الله کاشانی در کودتای 28 مرداد واکنش نشان داد و با روایت چهار شاهد تاریخی ادعای سازمان سیا را رد کرد
اعترافات رئیس شعبه سازمان جاسوسی آمریکا درباره کودتای 28 مرداد
نارضایتی کودتاچیان از دیدار با آیت الله کاشانی
»فرهیختگان« گزارش می دهد فیلم سازمان »سیا« جعلی از آب در آمد
کرومیـــت روزولت، نوه تئـــودور روزولت گـــروه تاریخ رئیس جمهور ســـابق آمریکا و رئیس شعبه خاورمیانه ســـازمان مرکزی جاسوســـی آمریکا ـ سیا ـ که بعدها فرمانده عملیات کودتای 28 مرداد شـــد، اندکی قبل از اجرای عملیات کودتا که توســـط سیا و انتلیجنت سرویس طراحی شده بود، با محمدرضا پهلوی ملاقات کـــرد. وی در این ملاقات دربـــاره موضوعات مختلف با شـــاه صحبت کـــرد. یکی از موضوعات مورد بحث، استفاده از روحانیون در کودتا بود.
روزولت در کتاب خاطرات خود به گفت وگوی خود با محمدرضا پهلوی اشاره کرده و می گوید: »دوباره چهار مرحله عملیات را با اعلیحضرت بررســـی کردیم.
می خواستم یک به یک با ایشان پیش برویم. به او گفتم: مساله اول مساله ائتلاف با روحانیون اســـت. ما خودمان درباره این موضوع بحث کرده ایم.
بریتانیایی ها گمان می کنند روحانیون در این عملیات می توانند مفید باشند. دوستان ایرانی ما که نمی توانم اســـامی آنها را بیاورم اما نام مستعار آنها برادران بوسکو)اسدالله، سیف الله و قدرت الله رشیدیان( است، بر این باورند که به هیچ وجه نمی توان به روحانیون اعتماد کرد.«
رئیس شعبه خاورمیانه سازمان سیا در ادامه به طور صریح به عدم مشارکت روحانیون در کودتا اشاره کرده و درباره عدم همکاری آیت الله کاشانی با آمریکاییان می گوید: »من درباره روحانیون بررسی های دقیقی انجام داده بودم. به ویژه بعد از آنکه دیدار هریمن و والتر با آیت الله کاشانی به نتایج مشخصی نرسیده بود و آن دو تن از نتیجه دیدار کامال ناراضی بودند.«
روزولـــت در ادامـــه اعتراف می کنـــد که نظـــر همکاران ایرانـــی اش، یعنـــی همان بـــرادران رشـــیدیان درباره روحانیون ایران درست بوده و آنـــان هرگز بـــه همراهی با کودتاچیان راضی نمی شدند وی می گوید: »البته روحانیون در آن مقطع از مصدق حمایت می کردنـــد امـــا زمانـــی که شوروی از حزب توده و حزب توده از دکتر پیـــر )دکتر مصدق( حمایت می کرد و این حمایت اظهر من الشمس بود روحانیون سر در لاک خود فرو برده بودند. من به شدت به روحانیون مشکوک بودم. این طور به نظر می رسید که متحدان ایرانی من نســـبت به بریتانیایی ها درک بهتری از شرایط ایران داشتند و دستگاه های استعماری که همیشه درپی تخریب گروه تاریخ روحانیت و تحریف تاریخ معاصر ایران هستند و در این راستا از هیچ اقدامی کوتاهی نکردند اخیرا برای تخریب آیت الله
کاشانی و القای نقش او در کودتای 28 مرداد، ویدئویی با عنوان »فیلمی نادر، منتشر شده توسط سیا از ورود آیت الله کاشانی به همراه زاهدی و نمایندگان آمریکا و انگلیس به ویرانه های خانه دکتر مصدق یک ســـاعت بعد از پیروزی کودتا« را در فضای مجازی منتشر کرده اند. این فیلم از سه قسمت یا سه فیلم مجزا تشکیل شده است؛ فیلم خانه ویران مصدق پس از کودتا، حضور زاهدی در ساختمان و فیلم آیت الله کاشانی و بقایی با دیگر نمایندگان مجلس در مقابل مجلس شورای ملی. جدا از ضعف های مونتاژی که این فیلم چند دقیقه ای دارد، کاملا مشخص است که این فیلم کوتاه تقطیع و مونتاژ شده است. موضوع حضور آیت الله کاشانی در خانه مصدق در عصر 28 مرداد هرگز سندیت تاریخی ندارد و با بررسی تاریخی وقایع آن روز به طور واضح می توان دریافت که نه آیت الله کاشانی و نه مظفر بقایی در روز 28 مرداد 32 به خانه دکتر مصدق نرفته بودند. سید محمود کاشانی در اولین واکنش به انتشار این فیلم جعلی گفت:
»اگر با دقت به این فیلم نگاه شود نام یک آرشیو خصوصی به گونه کم رنگ به نام . atelierdesarchivesfree fr روی آن دیده می شود که نشانی کامل آن در پاریس در سایت آن بازتاب دارد و هیچ ارتباطی به سازمان »سیا« ندارد.
از سوی دیگر در حالی که فیلم خانه مصدق با دریچه باز و هر دو طبقه آن نشان داده می شود، فیلم چند ثانیه ای آیت الله کاشانی و دیگر نمایندگان مجلس دوره هفدهم که همراه وی هستند و مربوط به حضور آنان در مجلس شورای ملی اســـت با دریچه بسته و پرده سیاه در بالا و پایین آن نشان داده می شـــود. با این حال در همین فیلم، درهای بزرگ ساختمان مجلس به چشم می خورند که مونتاژ متقلبانه این فیلم را آشکار می کند. تصویر دو نظامی نیز که با تفنگ های خود در حال نشانه گیری هســـتند آشکارا در برابر نمای ساختمان مجلس شورای ملی در میدان بهارستان است و نه خانه مصدق.« مرکز اسناد انقلاب اسلامی هم در بخشی از گزارش خود با تاکید بر حضور بقایی در زندان و آیت الله کاشانی در خانه حسن گرامی و روایت منابع تاریخی از ویران شـــدن خانه مصدق در روز کودتا نوشته است: » براساس آنچه حسین مکی می گوید و روزنامه اطلاعات سه روز بعد از کودتا را گزارش کرده است، خانه مصدق به طور کامل با خاک یکسان شده و به ویرانه ای تبدیل شده بود و از طرفی هم بنا بر گفته حســـین مکی حتی در 29 مرداد هم هنوز از منزل دکتر مصدق دود بلند می شـــد ولی در فیلم مورد بحث، نه اثری از ســـوختگی خانه مصدق وجود دارد و نه دودی دیده می شود و حتی نشان می دهد که قسمت های اعظم خانه مصدق سالم است.« علاوه بر این محمدرضا امامقلی، کارگردان مستند »آقای نخست وزیر« کلیپی در فضای مجازی منتشر کرده و فیلم منتشر شده در فضای مجازی را ساختگی عنوان کرده است.
تاریخ شفاهی
روایت
یادداشت
چرا روحانیت؟
روحانیت شیعه در ایران، جریانی پویا و فعال بوده که همواره در بزنگاه های تاریخی، نقش خود را به درســـتی ایفا کرده است. از نهضت مشروطه گرفته تا نهضت ملی شدن صنعت
نفت و پیروزی انقلاب اسلامی ، همه و همه نشـــان از نقش بی بدیل روحانیت در عرصه سیاست ایران دارد. روحانیون به دلیل رابطه نزدیک با مردم، قدرت سامان دهی بی نظیری داشتند به گونه ای که در مواقع حساس و ضروری، فتاوای علما و مراجع سیل جمعیت را روانه میدان می کرد.
آنان در طول تاریخ بارها با استعمارگران درگیر شده و با کشاندن مردم به صف مبارزه، استعمار را تسلیم کردند. تقابل با جریان های استعماری در طول تاریخ همچون امتیاز رویتر و قرارداد رژی، مبارزه برای ملی کردن صنعت نفت، مقابله با قرارداد کنسرسیوم، مخالفت با لایحه انجمن های ایالتی و ولایتی، تقابل با انقلاب سفید )اصول پیشنهادی به محمدرضا پهلوی از ســـوی آمریکا( و مخالفت با کاپیتولاسیون تنها گوشه ای از مبارزات روحانیون با استعمارگران در ایران است.
این ایستادگی در مقابل زیاده خواهی غرب، با پیروزی انقالب اسالمی در بهمن 57 به اوج خود رســـید. از آن پس غرب بر آن شد با توسل به حربه های مختلف، روحانیون را از مبارزات سیاسی حذف کرده، پیوند آنان با مردم را بگسلد و آنان را به حاشیه براند. در این راستا شگردهایی چون تهمت زدن و ایجاد شـــبهه نســـبت به اقدامات و اندیشـــه های روحانیون، مضرانگاری اقدامات آنان، تهاجم به اصل اجتهاد و تقلید، اختلاف افکنی میان روحانیون، ترویج اسلام منهای روحانیت، نفوذ در روحانیت و حوزه های علمیه و ... به کار گرفته شد.
تخریب شیخ فضل الله نوری توسط انگلیس با تورق تاریخ نمونه های بی شماری از تالش استعمارگران برای تخریب روحانیون و نیروهای مذهبی مشاهده می شود. تخریب شیخ فضل الله نوری به عنوان پیشـــگام مبارزه با اســـتعمار و استبدا می تواند نمونه آشکاری باشد. آنچه مشخص است اینکه ایجاد شکاف میان روحانیت با مدیریت استعمار خارجی و به مدد عناصر خودفروخته داخلی در جریان نهضت مشروطه، باعث شد این جنبش عقیم بماند. شیخ فصل الله به روشنی بیان می کرد که خواهان مجلسی با شالوده و رنگ و بوی اسلامی است. وی می گفت: »من به هیچ وجه منکر مجلس شورای ملی نیستم؛ بلکه مدخلیت خود را در تاسیس این اساس، بیش از همه کس می دانم.
صریحا می گویم، همه بشنوید و به غایبین هم برسانید که من آن مجلس شـــورای ملی می خواهم که عموم مسلمانان آن را می خواهند. به این معنی که البته عموم مسلمانان، مجلسی می خواهند که اساسش بر اسلامیت باشد و بر خلاف قرآن و برخلاف شریعت محمدی و بر خلاف مذهب مقدس جعفری قانون نگذارند.« حذف فیزیکی شیخ فضل الله نخستین گام به منظور جلوگیری از اشاعه اندیشه های مبارزه جویانه وی بود. با این حال اعدام وی نیز باعث نشـــد هجمه ها و تهمت ها به شیخ شهید پایان بپذیرد.
علاوه بر این و در راســـتای ســـناریوی تخریب روحانیت توسط جریان استعمار تلاش شد با شیوه های مختلف به جامعه القا شود که این گروه با منافع ملی سر سازگاری ندارد. بنابراین در این مسیر با دروغ پردازی، روحانیت را فدا کننده منافع ملی معرفی کردند. این درحالی است که وقتی وقایع دهه 20 و 30 را از نظر می گذرانیم درمی یابیم این روحانیون بودند که پیشاپیش مبارزات ملی حرکت می کردند. بدون تردید نهضت ملی نفت بدون تلاش ها و روشـــنگری های روحانیون هرگز به نتیجه نمی رسید. علاوه بر آیت الله سیدابوالقاسم کاشانی که در خط مقدم مبارزه برای ملی کردن صنعت نفت قرار داشت، در مساله ملی کردن نفت، مراجع و علمایی چون آیت الله محمدتقی خوانساری، آیت الله بهاءالدین محلاتی ،آیت الله سید حسن چهارسوقی،آیت الله حاج شیخ باقررسولی، آیت الله حاج شیخ محمدرضا کلباسی، آیت الله فقیه سبزواری و ... نیز حضور داشتند.
تخریب آیت الله کاشانی توسط آمریکا اما از این میان نوک پیکان تهمت و افترا به سمت آیت الله کاشانی نشانه گرفته شد. وی که سابقه یک دوره طولانی مبارزه با استعمار انگلیس و آمریکا را در کارنامه خود داشت سوژه مناسبی برای تخریب بود، بنابراین آمریکا به عنوان سردمدار مبارزه با روحانیون، با جریان سازی به تحریف واقعیت های تاریخی پرداخت.
انتشار اسناد دست کاری شده سازمان سیا توسط وزارت خارجه آمریکا ملموس ترین نشانه از سناریوی تخریب آیت الله کاشانی است .
تحریف فرمایشات امام خمینی توسط آمریکا
علاوه بر این، آمریکا همچنین کوشـــید با تحریف تاریخ و سندسازی، امـــام خمینی)ره( را نیز که بـــا براندازی رژیم پهلوی آخرین ضربه را به استعمارگران زده بود تخریب کند. از این رو مدعی شد امام در جریان نهضت اسلامی با کاخ سفید ارتباط برقرار کرده بود. این درحالی بود که شواهد موجود و واقعیت های تاریخی کاملا در تضاد با این ادعاهای بی پایه و اســـاس بود.
با پیروزی انقلاب اسلامی ایران، غرب که اکنون بیش از پیش به قدرت روحانیون و نیروهای مذهبی پی برده بود با بحران جدیدی روبه رو شد و آن الگوگیری سایر کشورها از انقالب اسالمی ایران بود. طولی نکشید که فلسطین، لبنان، سوریه و ... از انقلاب اسلامی ایران تاثیر پذیرفتند. به اذعان کالوس برینگ: »سرمشق )امام( خمینی اسلام گرایان را در سرتا سر گیتی به حرکت در آورده است... نه تنها کلیه محرومان جوامع اسلامی شنوندگان پروپاقرص مبلغان بازگشت به تعالیم قرآن و شریعت اسلامی هستند، بلکه بسیاری از عقلا و نخبگان نیز از بازگشت به ارزش های اصلی اسالمی جانبداری می کنند و مخالفت با شیوه زندگی نوع غربی را یک راه رهایی از قیمومیت سیاسی و تکنیکی غرب و راه ســـرنگونی رژیم های ظالم خویش می دانند.
آنان به دولت اسلامی که در ســـال 1979 توسط آیت الله خمینی در ایران مستقر شد، اقتدا می کنند.« بدین ترتیب طبیعی است که تخریب روحانیت مبارز برنامه اصلی آمریکایی ها باشد. نکته قابل توجه آن است که آنچه در سناریوی غرب دنبال می شود، تنها تخریب روحانیت به عنوان حلقه اصلی پیوند مردم است که سامان دهی مبارزه علیه استعمار و استبداد را وظیفه خود می داند. به عبارت دیگر در این مسیر هرگز نیروهای ملی یا گروه های چریکی مورد تخریب آمریکا قرار نمی گیرند.
پرسشـــی که در اینجا مطرح می شـــود این است که چرا فقط روحانیت مورد هدف اســـتعمارگران قرار گرفته است؟ پاسخ این پرسش کاملا روشن است.
آنچه غرب را به تخریب روحانیت وامی دارد به یقین نقش بی بدیل این گـــروه در تقابل و مبارزه با زیاده خواهی اســـتعمارگران در طول تاریخ بوده است؛ نقشی که جز روحانیون هیچ جریانی موفق به ایستادگی در مقابل آن نشده است. با این حال و با وجود تمام این سم پاشی ها، تهمت ها و تحریف ها، اما روحانیت همچنان زنده و پویا به حرکت رو به جلوی خود ادامه می دهد و اندیشه انقلاب اسلامی کماکان در سراسر جهان مخاطبان بیشـــتری را به سوی خود جذب می کند و این همان چیزی اســـت که ابرقدرت جهانی را واداشته برنامه تخریب روحانیت را به طور بلند مدت دنبال کند.
کودتای 28 مرداد ســـال 1332 که باگـــروه تاریخ طراحی و اجرای مستقیم آمریکا و انگلیس صورت گرفت همواره در حافظه تاریخی ملت ایران به عنوان نقطه تاریکی از عملکرد استعمار و استکبار ثبت و ضبط شـــده است که با هیچ گونه دلیل و توجیهی این لکه ننگ پا ک شدنی نیست.
اما در این میان آمریکایی ها که خود در ســـال های گذشته به نقش مسئولان وقت ایالات متحده در کودتای 28 مرداد 32 اعتـــراف کرده اند، همواره ســـعی در تحریف تاریخ داشـــته تا به نوعی زمین بازی را عوض کنند، چرا که تحریف تاریخ یک ملت مقدمه ای برای مخدوش کردن هویت آن کشـــور و توجیهی برای دیگر اقدامات ننگین غربی هاست. در همیـــن زمینه ســـازمان وزارت خارجه آمریکا به تازگی اســـنادی را منتشر کرده است که اعتبار آن همچنان مورد تایید اهالی تاریخ قرار نگرفته است چرا که آمریکایی ها ید طولایی در دستکاری اسناد از نوع حذف نام ها، گزارش های جعلی و ممیزی و مخدوش کردن اسناد دارند.
بحث برانگیزترین قسمت اســـناد منتشره ادعای همکاری و شرکت آیت الله کاشانی در کودتای 28 مرداد 1332 بود که بازتاب های متفاوت و متمایزی در فضای مجازی داشت؛ از مخالفان و موافقان این ادعا گرفته تا کســـانی که گـــره کار را فراتر از اینها می دیدند و همزمانی انتشـــار این اسناد و تصویب تحریم های جدید آمریکا را قابل تأمل می دانستند.
البته در این میان کسانی هم بودند که سعی داشتند از ایـــن آب گل آلود تاریخ ماهی بگیرند. در همین رابطه نگاهی به واکنش ها صورت گرفته اســـت.
در این راســـتا نظرات ارائه شـــده نسبت به اسناد ســـازمان ســـیا می تواند ابعاد دیگری از خیانت و خباثت آمریکایی ها را روشن کند.
روزنامه کیهان:
اسناد وزارت خارجه آمریکا نشانی از نقش آیت الله کاشانی ندارد
روزنامه کیهان از معدود مطبوعاتی بود که به انتشار اســـناد سازمان سیا واکنش نشـــان داد و با انتقاد از برخی واکنش های شـــتابزده عناصر غرب گرای داخلی نوشت: » در اســـناد به تازگی منتشر شده توسط وزارت خارجه آمریکا نشانی از حضور و نقش آیت الله کاشانی در کودتای 28 مرداد 1332 وجود ندارد و بر عکس آن همه گزارش ها و اسناد حکایت از دشمنی دیرینه آمریکا و انگلیس با وی دارد.«
همچنین گزارشـــگر کیهان با اشاره به سابقه پروژه تخریب آیت الله کاشانی یادآور شد که » همان ایام ســـفیر انگلیس در تهران بـــه وزارت خارجه دولت متبوعش می نویسد: »من تنها امیدی که در مورد کاشـــانی دارم آن اســـت که بتوانیم او را در افکار عمومی بی آبرو و متهم ســـازیم تـــا نفوذ خود را از دست بدهد.«
از طـــرف دیگر کیهان بر اســـاس همین اســـناد می نویســـد: » بر اســـاس تحلیل ارسالی سیا برای وزارت خارجه )مارس 1951( »خطر اصلی برای هر گونه حکومت هوادار غرب در ایران اتحاد نامقدس گروه مصدق با آیت الله کاشانی« خوانده شده یا در گزارش اول مارس 1953 آلن دالس، رئیس ســـیا، به ژنرال آیزنهـــاور، رئیس جمهور وقت آمریکا رویه آیت الله کاشـــانی »ناسیونالیسم افراطی متخاصم با ایاالت متحده« توصیف شده است.«
عبدالله شـــهبازی:
نامی از عوامل کودتا در اسناد نیست
عبدالله شـــهبازی، از پژوهشـــگران حوزه تاریخ با انتقاد از واکنش های شتابزده و پرداختن مجدد به
دوگانه کاشانی- مصدق ، متهم کردن دوباره آمریکا در کودتا را مـــورد توجه قرار داد و طرح موضوعات دیگر را موجب غفلت از دشمن اصلی دانست.
وی با تاکید بر ممیزی اســـناد توسط سیا با اشاره به اینکه موضوع افشای عوامل کودتای 28 مرداد همچنـــان برای امریکا اهمیت دارد، نوشـــت: » در اسنادی که منتشر می شود، از جمله همین کتاب 1007 صفحه ای که پنجشنبه منتشر شد، نامی از عوامل اصلی کودتا نیست: جرج کندی یانگ قائم مقام وقت ام. آی. سیکس که اصلی ترین نقش را در طراحی کودتا و هدایت آن داشت، سِ ر شاپور ریپورتر که فرمانده عملیات صحنه بود؛ یعنی شـــبکه های داخلی ام. آی. 6 را هدایت می کرد و نیز نقش مظفر بقایی و کســـانی مانند حسن پاکروان و... . خیلی چیزها پنهان است. چرا؟ چون این مسائل اهمیت بالفعل اطلاعاتی دارد.«
عباس میلانی :
اسناد عملیاتی سیا همه جز٧گزارش »نابود« شده است
عبـــاس میلانی، از جمله تاریخ پژوهان خارج نشـــینی است که به انتشار اسناد سیا واکنش نشـــان داد. اســـتاد تاریخ سیاسی دانشگاه های آمریکا که بـــا کتاب معمای هویـــدای در ایران شـــهرت یافت در 6 توییت اسناد سیا از کودتای 28 مرداد را رد کرد.
او در مهم تریـــن توییت خود نوشت: »چند نکته به غلط در مورد این اســـناد رواج پیدا کرده. به هیچ روی اینها همه اسناد نیست. اســـناد عملیاتی سیا همه جز هفت گزارش »نابود« شده است.«
مرکز اسناد انقلاب اسلامی: 4 دلیل برای رد ادعای سازمان سیا
مرکز اسناد انقلاب اسلامی تنها مرکز رسمی تاریخی است که به مقوله انتشار اسناد سازمان سیا و ادعای مشارکت آیت الله کاشـــانی در کودتای 28 مرداد واکنش نشان داد. در گزارش منتشره در سایت مرکز اســـناد انقلاب اسلامی ، بنا بر چهار دلیل مستدل تاریخی این ادعا به طور قطع رد شده است. دلیل اول در این زمینه مربوط به ماجرای حمله به جلسه روضه آیت الله کاشانی است که توسط عوامل سیا در چند وقت قبل از کودتا نامبرده شده است. شاهد تاریخی دوم نامه مهم آیت الله کاشـــانی به مصدق در روز 27 مرداد دقیقا یک روز قبل از کودتاســـت که آیت الله کاشانی در آن نامه مصدق را از احتمال وقوع کودتا مطلع کرده ولی مصدق توجهی به این مطلب نمی کند.
دلیل سوم روایت شاهدان عینی 28 مرداد 1332 است. که در میان آنها حسن سالمی، نوه دختری آیت الله کاشـــانی در خاطرات خود از ماجرا روایت می کند. او با اشـــاره به عصبانیت آیت الله کاشانی از اقدام مصطفی کاشـــانی بـــرای رفتن به رادیو و ســـخنرانی پس از کودتا می گویـــد: »آیت الله به ایشان]مصطفی کاشانی[ گفت: »تو رفته بودی آنجا چکار کنی؟« آقا مصطفی گفت: ...اگر من نمی رفتم نمی دانستند که ما هم موافق هستیم. با این جمله پیرمرد به قدری عصبانی شد که هرچه فحش و ناسزا بود نثار او کرد و بعد گفت: چه کســـی به تو گفت ما موافـــق این عمل بودیم، مگر من اعلامیه نداده بودم که با آمدن یک فرد نظامی برســـرکار مخالف هستم. مگر من به دکتر مصدق نامه ننوشته بودم. متن نامه را که شما دیدید که نمی خواستیم دکتر مصدق برود، چرا شما با آبروی من بازی می کنی؟ چرا من را در تنگنا قرار می دهید.«
دلیل چهارم هم به روابط تیره و تار آیت الله کاشانی با رژیم پهلوی و دولت زاهدی بعد از کودتا برمی گردد.
در گزارش آمده است: » در ادامه نیز اختلاف آیت الله کاشـــانی با دولت کودتایی زاهـــدی به اندازه ای حاد شد که دستگاه حکومت شدیدتر از همیشه با ایشان درافتاد و حتی وی را بازداشت و تصمیم به محاکمه ایشـــان گرفت. شاید اگر تالش های روحانیـــون عالی رتبـــه و به خصـــوص آیت الله بروجردی نبود، آیت الله کاشانی مانند رهبران فدائیان اسلام اعدام شده بود.« در این صورت اگر آیت الله کاشانی در کودتا با آمریکا همکاری کرده بـــود قطعا در دولت وکودتا بایـــد جایگاه ویژه ای بـــرای او در نظر می گرفتند و همواره مورد تکریم و احترام بود یا حداقل تصمیمبه محاکمه نمی گرفتند.
خط بطلان اســـناد سازمان ســـیا به روایت امیر مکی
امیر مکی، برادرزاده حســـین مکی از سیاســـیون موثر در ملی شـــدن صنعت نفت و نویسنده کتاب تاریخ 20 ســـاله ایران نسبت به اسناد منتشر شده توســـط سیا طی یادداشـــتی در خبرگزاری فارس واکنش نشان داد
مکـــی با اشـــاره بـــه تفرقه افکنی هـــای آمریکا و دشـــمنی های دیرینه او با ملت ایران نوشت: » در بررســـی مدارک به ظاهر تازه انتشار یافته سازمان سیا جهت دار بودن نگاه اسناد ارائه شده پر واضح است. همچنین مشخص است که اهداف نفوذی و جناح گرایانه و اقداماتی از قبیل چند قطبی شدن افکار عمومی جامعه به خصوص در فضای مجازی دنبال می شود.«
او تحقیـــق و تامل و رجوع به خاطرات سیاســـی افراد حاضر در آن دوران را راه حل ســـاده موضوع دانســـته و با اشـــاره به خیانت آمریکایی ها در این زمینه می نویســـد: »آنچه در چند روز گذشـــته به ظاهر از انتشـــار اسناد منتشر شده سیا بیشتر به چشم می خورد تخریب فضای مبارزاتی آن روزگار بوده که صحبت از همکاری مردان نهضت ملی به خصوص آیت الله کاشـــانی با کودتاگران است که جواب ایشان به وضوح در نامه آخر کاشانی در روز27 مرداد 1332 به دکتر مصدق و نیز صحبت های کاشانی با زاهدی در روز 31 مرداد 1332 خود خط بطلانی بر هرگونه گزافه گویی های بیان شده است و نیز اعلامیه منتشـــر شده ایشان در 12 آبان ماه1332 زدودن هرگونه ابهامی بر این گفتار است.«
حسین دهباشی: اسناد به نحو جهت داری ممیزی شده است
حســـین دهباشی، از اولین کســـانی است که به انتشار این اسناد واکنش نشان داد. وی با مخدوش خواندن اسناد ســـیا یادآور شد: »اسناد به تازگی منتشر شده توسط ایالات متحده در مورد 28مرداد نیـــز که طبعا مورد توجه گســـترده فضای مجازی است، کماکان بســـیار ناقص و به نحو جهت داری ممیزی شـــده است. به نظر می رسد حدود 8100 مورد از اســـامی و اماکن در نســـخه منتشر شده حذف شـــده اند؛ چرا آن بخش ها سانســـور شده و چرا بخش های دیگر منتشر شده اند؟«
با این حال او هم علی رغم غیرمعتبر بودن اسناد و ادعا های مطرح شده، می گوید: » گرچه این اسناد بیانگر رضایت ضمنی برخی رهبران سابق نهضت ملی نفت و از جمله آیت الله کاشـــانی از برکناری دکتر مصدق اســـت اما در هیچ کجای این اسناد خبری از همدلی نظـــری یا همراهی عملی وی با کودتاگران دیده نمی شـــود.« در همین زمینه او یادآور شـــد: » در نســـخه آمریکایی اسناد 28 مرداد آمده است که »خطر روی کار آمدن آیت الله کاشانی برای منافع غرب و آمریکا بیشتر از ادامه دولت مصدق اســـت.« با استناد به همین اسناد مخدوش و سانسور شده چطور می توان باور کرد آمریکا و غرب با کســـی کـــه خطرش برای منافع آنها بیشتر از مصدق است برای براندازی مصدق هم پیمان شده باشد؟«
محمد جعفربگلو
خبرنگار گروه تاریخ
گزارش »فرهیختگان« از واکنش ها به انتشار اسناد وزارت خارجه آمریکا
دروغ سازمان »سیا«
کرومیت روزولت، رئیس شعبه خاورمیانه سازمان سیا به طور صریح به عدم مشارکت روحانیون در کودتای 28 مرداد 1332 اشاره کرده و به عدم همکاری آیت الله کاشانی با آمریکاییان اعتراف می کند
عباس میلانی: چند نکته به غلط در مورد این اسناد رواج پیدا کرده؛ به هیچ روی اینها همه اسناد نیست. اسناد عملیاتی سیا همه جز هفت گزارش»نابود« شده است
منبع : روزنامه فرهیختگان ، 3 تیر 1396 ، شماره 2255
زندگی ، شخصیت ، آثار ، خدمات ، استادان و شاگردان حضرت آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری ( ره ) 1386 - 1309 هجری قمری . مشهد .
