روایت تسنیم از عالم‌ جلیل‌القدری که کارگشای‌ مشکلات مردم بود

 

روایت تسنیم از عالم‌ جلیل‌القدری که کارگشای‌ مشکلات مردم بود

آیت‌الله حاج میرزا حسین سبزواری مشهور به «فقیه سبزواری» چهره‌ای نا آشنا در میان مردم است که اهتمام زیادی به کارگشایی و حل مشکلات مومنین و به ویژه طلاب و فضلای حوزه علمیه داشت.

روایت تسنیم از عالم‌ جلیل‌القدری که کارگشای‌ مشکلات مردم بود

به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهد مقدس، آیت‌الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری رحمه الله علیه یکی از مراجع عالیقدر شیعه و فقهای بزرگ مقیم مشهد بود.این عالم ربانی حدود 40 سال به تدریس خارج فقه و اصول در حوزه علمیه مشهد پرداخت و شاگردان و فضلای زیادی را تربیت نمود.وی علاوه بر تدریس فقه و اصول خدمات زیادی به مردم و حوزه علمیه مشهد و سبزوار کرد. این عالم جلیل‌القدر اهتمام زیادی به کارگشایی و حل مشکلات مومنین و بالاخص طلاب و فضلای حوزه علمیه داشت.

تولد :

آیت‌الله فقیه سبزواری در سال 1309 هق در سامرا در بیت علم و زهد و تقوا و فقاهت متولد شد.

خاندان علمی :

پدر ایشان :

آیت‌الله میرزا موسی سبزواری پدر آیت الله میرزا حسین فقیه سبزواری بود که از فقهای بزرگوار و متقی شیعه در سبزوار بود. ایشان در سبزوار در سال 1262 ه‌.ق متولد شد.تحصیلات ابتدایی را در سبزوار فرا گرفت و سپس به مدت 18 سال در حوزه علمیه مشهد به تحصیل پرداخت انگاه به سبزوار رفت و ازدواج نمود و 2 سال در انجا اقامت نمود سپس در سال 1300 هق به سامرا رفت و سالها از درس خارج  فقه و اصول حضرات آیات میرزای بزرگ شیرازی ، سید اسماعیل صدر، سید محمد طباطبایی اصفهانی معروف به سید محمد فشارکی استفاده کرد.

در سال 1312 ه ق میرزای شیرازی فوت کرد و آیت‌الله میرزا موسی سبزواری به مدت 4 سال از درس میرزا محمد تقی شیرازی استفاده نمود در سال 1318 به نجف رفت و از درس خارج آخوند خراسانی به مدت 4 سال استفاده نمود و از ایشان به دریافت اجازه اجتهاد نائل آمد .در سال 1322 هق ایت الله میرزا محمد تقی شیرازی به درخواست مردم سبزوار ایشان را به سبزوار اعزام کرد. آیت‌الله سید موسی سبزواری در انجا اولین نفری بود که کفایه الاصول. اخوند خراسانی را در حوزه علمیه سبزوار معرفی نموده و به تدریس ان پرداخت.ایشان در سبزوار زعامت حوزه علمیه انجا را برعهده گرفت و به تدریس خارج فقه و اصول پرداخت‌.

آیت‌الله سید موسی سبزواری در سال 1300 ه‌.ق ازدواج نمود و صاحب 5 فرزند شد‌. 3 فرزند دختر و 2 فرزند پسر‌‌

 پسر اول ایشان آیت‌الله میرزا مهدی فقاهتی‌ ‌در سال 1305 ه ق در سامرا متولد شد‌. در سال 1318 ه.‌ق. به همراه پدر به نجف رفت و 4 سال در آنجا اقامت کرد و ادبیات عرب را در آنجا فرا گرفت. در سال  1322 به همراه پدر به سبزوار آمد و سطوح فقه و اصول را نزد پدر و سایر اساتید فرا گرفت آنگاه سالها در درس خارج پدر شرکت نموده به درجه اجتهاد نائل آمد‌. اجتهاد ایشان مورد تایید پدر قرار گرفت‌. آیت‌الله میرزا مهدی فقاهتی در سال 1362 ه.ق در سبزوار وفات کرد و در کنار پدر به خاک سپرده شد از وی دو فرزند روحانی به نام‌های حجج اسلام آقایان حاج سید محمد تقی فقاهتی و حاج سید ابوالفضل فقاهتی به یادگار ماندند‌.

پسر دوم ایشان مرجع عالیقدر ایت‌الله میرزا حسین فقیه سبزواری بود. ایشان نیز سال‌ها در درس خارج پدر شرکت کرد و در حال حاضر در صدد بیان شخصیت علمی و معنوی ایشان هستم.

تحصیلات حوزوی آیت‌الله فقیه سبزواری :

ایشان در سال 1309 ه ق در سامرا متولد شد. 9 ساله بود که در سال 1318 ه ق به همراه پدر به نجف رفت و 4 سال اقامت نمود درسال 1322 ه ق به همراه پدر به سبزوار رفت و به تحصیل پرداخت‌.

 در سن 17 سالگی در سال 1326 ه ق به حوزه علمیه مشهد آمد .در مشهد ادبیات عرب را نزد ادیب عبدالجواد ادیب نیشابوری و  سطوح فقه واصول را نزد حضرات ایات : میرزا محمد باقر مدرس رضوی .شیخ حسن برسی تکمیل نمود.سپس در سال 1331 ه ق به سبزوار رفت و چند سالی از درس خارج پدر و حضرات آیات حاج میرزا حسین ( ظاهرا علوی سبزواری ) که از شاگردان برجسته میرزای بزرگ شیرازی بود و میرزا اسماعیل مجتهد  بهره گرفت. همچنین در این مدت از درس فلسفه میرزا اسماعیل معروف به افتخارالحکما که از شاگردان برجسته حاج ملا هادی سبزواری بود بهره برد .

در سال 1336 هق پدر ایشان در گذشت و آیت الله فقیه سبزواری برای ایشان در سبزوار آرامگاهی بنا نمود که مورد زیارت مردم سبزوار واقع شده است . آیت الله فقه سبزواری پس از رحلت پدر در سال 1336 ه ق  به سفارش پدر به نجف رفت و ادامه تحصیل داد .در انجا درحدود 2 سال از درس خارج آیت الله میرزا محمد تقی شیرازی استفاده کرد. همچنین در درس خارج فقه واصول ایات عظام میرزای نایینی .شریعت اصفهانی .سید ابوالحسن اصفهانی .اقا ضیا عراقی وسید محمد فیروز آبادی حاضر شد و پس از چند سال تحصیل به درجه عالیه اجتهاد نایل امد .

وی در نجف دو دوره  در درس خارج اصول  میرزای نایینی شرکت نمود و این درس را با ایت الله شیخ محمد علی کاظمینی صاحب فواید الاصول  (مقرر درس میرزای نایینی ) مباحثه می نمود. آیت الله فقیه سبزواری یک دوره کامل اصول میرزای نائینی را نوشت . اما چون رفیق هم مباحثه اش کاظمینی زودتر از او تقریراتش را چاپ کرد به احترام وی از چاپ تقریرات خود خودداری نمود .

درس خارج فقه میرزای نایینی را نیز با آیت الله سید محمود شاهرودی مباحثه می نمود.

همچنین سالها در درس خارج فقه آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی شرکت نمود . آیت الله فقیه سبزواری درس خارج فقه آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی را نیز تقریر نمود ولی به چاپ نرساند .

آیت الله فقیه سبزواری در مدت اقامت در نجف ضمن تحصیل درس خارج سالها به تدریس کتاب کفایه الاصول آخوند خراسانی به زبان عربی از حفظ پرداخت و شاگردان زیادی را تربیت نمود که از جمله آنها مرجع عالیقدر مرحوم آیت الله العظمی سید شهاب الدین مرعشی نجفی می باشد .

این عالم بزرگوار در نجف به فقیه سبزواری معروف گشت و از حضرات آیات عظام: میرزای نایینی ، سید ابوالحسن اصفهانی ، آقا ضیاءالدین عراقی ، شیخ عبدالکریم حائری یزدی  و .... به دریافت اجازه اجتهاد نایل امد.

اقامت در مشهد :

تدریس خارج :

آیت الله فقیه سبزواری در سال 1347 ه ق معادل 1307 ه ش ابتدا به سبزوار وارد شد و پس از سه ماه آنجا را ترک و در مشهد اقامت نمود.

از سال 1347 ه ق تا سال 1386 ه ق در حدود 40 سال به تدریس خارج پرداخت و شاگردان و فضلای زیادی را تربیت نمود. شاگردان ایشان را بین 300 تا 400 نفر ذکر نموده اند. برخی از انها به دریافت اجازه اجتهاد از ایشان نایل شدند از جمله فرزندش ایت الله سید جواد فقیه سبزواری و ادیب حجت هاشمی که اجازه اجتهاد متجزی از استاد دریافت نمود. همچنین حضرات آیات و حجج اسلام آقایان حاج شیخ کاظم شانه چی ، حاج شیخ جعفر زاهدی جوراب چی و سید عبدالحسین رضایی نیشابوری به دریافت اجازه اجتهاد از ایشان نائل گردیدند .

تدریس فلسفه:

آیت‌الله فقیه سبزواری علاوه بر فقه و اصول به تدریس فلسفه نیز مشغول بود .

از حجه الاسلام والمسلمین حاج شیخ احمد روحانی شنیدم که من و حضرات ایات حاج  اقا سید محمود مجتهدی و حاج شیخ محمد رضا مهدوی دامغانی به صورت خصوصی شرح منظومه را نزد ایشاح در مسجد. گوهرشاد فرا گرفتیم..

استاد ادیب حجت هاشمی در کتاب مراه الحجه که شرح حال زندگانی خود و اساتید خویش است در ذکر استاد خود فقیه سبزواری می نویسد : من سالها در درس فقه اصول و فلسفه ایشان حاضر گردیدم و نهج البلاغه را نیز بطور خصوصی از ایشان آموختم .

ویژگی‌های علمی و معنوی :

ایت الله فقیه سبزواری فقیهی بزرگ و جامع معقول و منقول بود .ایشان در عین مراتب بالای علمی .بسیار متواضع .خوش اخلاق .گرم و گیرا و مهربان بود و سعی و اهتمام زیادی در خدمت به مردم و طلاب داشت.کوی طلاب مشهد.غسالخانه.باغ رضوان مشهد و... آرامگاه پدرش آیت الله میرزا موسی سبزواری ،  مدرسه علمیه محمدیه سبزوار از جمله خدمات مردمی ایشان بود.

همچنین در سال 1331 ه ش در مشهد سیل شدید آمد که باعث تخریب بسیاری از خانه های مردم شد آیت الله فقیه سبزواری برای افراد فقیر و بی بضاعت که توان ساخت خانه و تعمیر آن نداشتند خانه هایی را بنا نمود . این خانه ها در منطقه خیابان نخریسی و خواجه ربیع مشهد واقع گردید .

مساجد زیادی نیز در مشهد در مناطق مختلف این شهر توسط این عالم ربانی بنا شد‌.

اقامه جماعت :

آیت الله فقیه سبزواری در هنگام اقامت در مشهد در حدود 40 سال در مسجد گوهرشاد به اقامه جماعت اشتغال داشت . در نماز جماعت ایشان جمعیت زیادی شرکت می نمودند و حسن نماز جماعت ایشان آن بود که نماز را به سرعت خوانده تا کسبه بازار زودتر در محل کسب خود حاضر گردند .

وعظ و خطابه :

آیت الله فقیه سبزواری در ماه مبارک رمضان در مسجد گوهرشاد هر سال سخنرانی می نمود ایشان با بیان فصیح و قابل فهم برای عموم مردم به وعظ و خطابه می پرداخت که موافق و مخالف در مجلس سخنرانی حاضر می گردیدند . ادیب حجت هاشمی 90 سخنرانی ایشان را نوشته و ثبت کرده است .

ازدواج و فرزندان :

در سال 1331 ه ق آیت الله فقیه سبزواری با صبیه مکرمه آیت الله میرزا حسین صدرالعلما ازدواج نمود و 13 فرزند پسر و دختر برای ایشان حاصل شد . در این میان 4 فرزند پسر ایشان طلبه گردیده و دروس حوزوی را انتخاب کردند که به ترتیب سن عبارتند از:

 1- آیت الله سید زین العابدین فقیه سبزواری : ایشان سالها از درس خارج پدر استفاده نمود و پس از رحلت پدر خویش درس خارج ایشان را ادامه داد و به جای پدر در مسجد گوهرشاد به اقامه جماعت پرداخت .

2- آیت الله سید محمد باقر فقیه سبزواری

3- آیت لله سید جواد فقیه سبزواری : ایشان سالها از درس خارج پدر استفاده نموده و به درجه اجتهاد نائل آمد . اجتهاد ایشان به تایید پدر رسید .

4- آیت الله سید محمد صادق فقیه سبزواری : که در مشهد و قم به تحصیل دروس حوزوی پرداخت .

در حال حاضر 4 فرزند آیت الله فقیه سبزواری همگی به رحمت خدا رفته اند .

آثار و تالیفات :

از آیت الله فقیه سبزواری آثار و تالیفاتی به یادگار مانده است :

1- تقریرات درس اصول آیت الله میرزای نائینی

2- تقریرات درس خارج فقه آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی

3- هدایه الانام : توضیح المسائل آیت‌الله فقیه سبزواری

4- مناسک حج

وفات :

این عالم ربانی در 24 شوال 1386 ه ق شب شهادت امام صادق علیه السلام در مشهد در گذشت و در روز شهادت امام صادق علیه السلام  پس از تشییع با شکوه در باغ رضوان که خود ساخته بود و در حال حاضر در محدوده حرم مطهر امام رضا علیه السلام  نزدیک قبر شیخ طبرسی است به خاک سپرده شد.

انتهای پیام/ش

خبرگراری تسنیم

3 فایل صوتی رادیویی از زندگی نامه مختصر مرحوم آیة الله حاج میرزا حسین فقیه سبزواری

3 فایل صوتی رادیویی از زندگی نامه مختصر

مرحوم آیة الله حاج میرزا حسین فقیه سبزواری

 

1 - فایل اول :

همسایگان خورشید

برنامه ای از مرکز صدا و سیمای خراسان رضوی

زندگی نامه مختصر مرحوم آیة الله حاج میرزا حسین فقیه سبزواری

https://t.me/faghih_e_sabzevari/7824


2 - فایل دوم :

برنامه رادیویی دیگری از زندگی مرحوم فقیه سبزواری 


3 - فایل سوم  :

تأکید حضرت رضا علیه السلام در رابطه با احترام به زائران حضرتش

https://t.me/faghih_e_sabzevari/7707

تهیه شده در : مؤسسه سیره علما

به نقل از  : مرحوم آیة الله سید محمد صادق فقیه سبزواری

 

دانلود فایل اول 

دانلود فایل دوم

شنیدن فایل ها از طریق تلگرام :

https://t.me/faghih_e_sabzevari/7824

https://t.me/faghih_e_sabzevari/7707

صدا و سیما ، مرکز خراسان رضوی

 

https://t.me/faghih_e_sabzevari/7826

احوال مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری به قلم خودشان

 

احوال مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری به قلم خودشان

 

 

دانلود با فرمت word

دانلود با فرمت pdf

تلگرام :

https://t.me/faghih_e_sabzevari/7271

https://t.me/faghih_e_sabzevari/7272

 

ذکر جمیل مرحوم آیة الله حاج سید جواد فقیه سبزواری

 

ذکر جمیل مرحوم آیة الله

حاج سید جواد فقیه سبزواری

خلاصه ای از زندگی نامه ، وصف بزرگان از شخصیت معظّم له

و اسامی و تصاویر برخی از شاگردان فرهیخته و شهیر معطّم له

 

پژوهش و تدوین :

سید محمد فقیه سبزواری

 

دانلود با فرمت word

 

دانلود با فرمت pdf

 

مجموعه پژوهش های مرتبط با مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری رحمة الله علیه

 

مجموعه پژوهش های مرتبط با زندگی ،

شخصیت علمی و اجتماعی ، آثار و خدمات

مرحوم آیة الله العظمی

حاج میرزا حسین فقیه سبزواری رحمة الله علیه

 

 

 

پژوهش و تدوین :

سید محمد فقیه سبزواری

 

*****

 

1

گزارشی از زندگی و شخصیت علمی ، روحانی و اجتماعی  

آیة الله میرزا موسی فقیه سبزواری 

(1336 – 1262 ه . ق ) 

(1298 – 1224 هجری شمسی) 

از شاگردان برجسته میرزا محمد حسن شیرازی ( میرزای بزرگ ) ؛

سید محمد طباطبایی فشارکی ( اصفهانی ) ، آخوند خراسانی ؛ سید اسماعیل صدر

 

از اصحاب خاص میرزا محمد تقی شیرازی

و از مدرسین و فقهای برجسته ؛ و صاحب کرامات در سبزوار

در اواخر قرن 13 ؛ و اوائل قرن 14 قمری

 

پدر و استاد آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری 

 

و آیة الله حاج میرزا مهدی فقاهتی 

و 

 

استاد وعموی آیة الله میرزا حسن سیادتی

 

پژوهش و تدوین :

سید محمد فقیه سبزواری

 

تیرماه 1397

 

http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1711

 

تلگرام :

https://t.me/faghih_e_sabzevari/6966

https://t.me/faghih_e_sabzevari/6967

 

لینک مستقیم :

 

http://s8.picofile.com/d/8332567200/7801909f-2720-4980-9694-d95b52c39507/%D8%A2%DB%8C%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C_%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%87_%D8%B3%D8%A8%D8%B2%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B1%D9%87.docx

  

*****

2

مجموعه نوشته های :

علمای اعلام و پژوهشگران فرهیخته ،

آیة الله شیخ آقا بزرگ تهرانی ، آیةالله سید مصطفی سیادتی ، آیة الله حجت هاشمی خراسانی ، آیة الله سید احمد روضاتی ، علامه محمد علی معلم حبیب آبادی ، حجةالاسلاممحمدشریفرازی ، حجة الاسلام حسین نوقانی خراسانی ، حجة الاسلام محمد ناصری ، حجة الاسلام مهدی عسکرآبادی ، حجة الاسلام علیرضا نوروزی ، استاد غلامرضا جلالی ، دکتر کامیار صداقت ثمرحسینی ، السید محمد الغروی ، الدکتور الشیخ محمد هادی الامینی ، استاد محمود بیهقی ، استاد محمد ابراهیم احمدی ، م – جرفادقانی ، محمد رضانصیری، حسن مروجّی و . . .

در ارتباط با زندگی ، شخصیت ، آثار و خدمات مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری

تحقیق و تدوین :

سید محمد فقیه سبزواری 

لینک دانلود :

http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1605

تلگرام :

https://t.me/faghih_e_sabzevari/6979

 

https://t.me/faghih_e_sabzevari/6980

 

لینک مستقیم :

http://s9.picofile.com/d/8330219718/9f412eef-20c9-4a72-879c-984d49801eae/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%85%D8%B1%D8%AD%D9%88%D9%85_%D8%A2%DB%8C%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B8%D9%85%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%87_%D8%B3%D8%A8%D8%B2%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C.docx

 

*****

3

دانلود کتاب " عمری پرافتخار ،

زندگی نامه مرحوم آیة الله العظمی

حاج میرزا حسین فقیه سبزواری " با فرمت pdf

تهیه و تنظیم :

سید محمد فقیه سبزواری

http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1601

لینک مستقیم :

http://s8.picofile.com/d/8330074468/4def24b7-b2c7-450d-b915-28d69af8b054/%D8%B9%D9%85%D8%B1%DB%8C_%D9%BE%D8%B1_%D8%A7%D9%81%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B8%D9%85%DB%8C_%D8%AD%D8%A7%D8%AC_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%87_%D8%B3%D8%A8%D8%B2%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C_pdf_2_.pdf 

تلگرام :

https://t.me/faghih_e_sabzevari/5840

4

دانلود کتاب " عمری پرافتخار ،

زندگی نامه مرحوم آیة الله العظمی

حاج میرزا حسین فقیه سبزواری " با فرمت    pdf

در این نسخه ، صفحات کتاب ،

بصورت اسکن شده در فایل قرار گرفته است 

تهیه و تنظیم :

سید محمد فقیه سبزواری

http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1602

لینک مستقیم دانلود :

http://s9.picofile.com/d/8330074926/89b41f22-3215-438f-b99e-896bed19f537/Doc1_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%D8%B9%D9%85%D8%B1%DB%8C_%D9%BE%D8%B1_%D8%A7%D9%81%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%B1_%D8%AE%D8%A7%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA_%D8%A2%DB%8C%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B8%D9%85%DB%8C_%D8%AD%D8%A7%D8%AC_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%87_%D8%B3%D8%A8%D8%B2%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C_pdf_121.pdf

تلگرام :

https://t.me/faghih_e_sabzevari/5522

5

دانلود کتاب " عمری پرافتخار ،

زندگی نامه مرحوم آیة الله العظمی

حاج میرزا حسین فقیه سبزواری " با فرمت word

تهیه و تنظیم :

سید محمد فقیه سبزواری

http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1603

 

لینک مستقیم دانلود :

http://s8.picofile.com/d/8330075584/a53746fb-9ac9-4b70-b2cc-f7d01cc36dec/%D8%B9%D9%85%D8%B1%DB%8C_%D9%BE%D8%B1_%D8%A7%D9%81%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%B1.docx 

تلگرام :

https://t.me/faghih_e_sabzevari/4885 

6

دانلود کتاب "  هدایة الانام،

رساله عملیه مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری اعلی الله مقامه الشریف

تهیه و تنظیم :

سید محمد فقیه سبزواری

http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1600

لینک مستقیم

*****

7

دانلود کتاب " مختصر هدایة الانام "

رساله عملیه مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری

اعلی الله مقامه الشریف

تهیه و تنظیم :

سید محمد فقیه سبزواری

http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1599

لینک مستقیم

*****

8

دانلود فایل PDF  ‎حاوی 21 مقاله در رابطه با حمایت علما و رو حانیت

از ملی شدن صنعت نفت ایران

و فتوای آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری

مبنی بر لزوم خلع ید بیگانگان از نفت ایران 

پژوهش و تدوین :

سید محمد فقیه سبزواری 

http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1560 

تلگرام : 

https://t.me/faghih_e_sabzevari/7007

لینک مستقیم : 

http://s9.picofile.com/d/8328643934/43421912-35e4-4d07-b12b-be10797630ee/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D8%AD%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%AA_%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A7_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%B4%D8%AF%D9%86_%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA_%D9%86%D9%81%D8%AA_%D9%88_%D9%81%D8%AA%D9%88%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%DB%8C%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%87_%D8%B3%D8%A8%D8%B2%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C.pdf

*****

9

زندگی و سیره حضرت رضا علیه السلام 

نوشته : مرحوم آیة الله حاج میرزا زین العابدین فقیه سبزواری 

تهیه و تنظیم : سید محمد فقیه سبزواری

http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1746

تلگرام :

https://t.me/faghih_e_sabzevari/6999

لینک مستقیم :

http://s8.picofile.com/d/8333937118/b58262fd-bc00-4664-80f9-b3d6693d2651/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D9%88_%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA_%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_%D8%8C_%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%AA%D9%87_%D8%A2%DB%8C%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%AD%D8%A7%D8%AC_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D8%B2%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%A8%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%87_%D8%B3%D8%A8%D8%B2%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C.docx 

*****

10

شاگردان برجسته مرحوم آیة الله حاج سید جواد فقیه سبزواری ،

قسمت اول

پژوهش و تدوین :

سید محمد فقیه سبزواری 

http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1759 

تلگرام :

https://t.me/faghih_e_sabzevari/7019 

*** 

شاگردان برجسته مرحوم آیة الله حاج سید جواد فقیه سبزواری ،

قسمت دوم 

پژوهش و تدوین :

سید محمد فقیه سبزواری 

http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1760

تلگرام : 

https://t.me/faghih_e_sabzevari/7020

***

شاگردان برجسته مرحوم آیة الله حاج سید جواد فقیه سبزواری ،

قسمت سوم

پژوهش و تدوین :

سید محمد فقیه سبزواری 

http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1761

تلگرام : 

https://t.me/faghih_e_sabzevari/7021 

***

شاگردان برجسته مرحوم آیة الله حاج سید جواد فقیه سبزواری ،

قسمت چهارم

پژوهش و تدوین :

سید محمد فقیه سبزواری

http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1762

تلگرام :

https://t.me/faghih_e_sabzevari/7023 

***

شاگردان برجسته مرحوم آیة الله حاج سید جواد فقیه سبزواری ،

قسمت پنجم

پژوهش و تدوین :

سید محمد فقیه سبزواری

http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1763

تلگرام :

https://t.me/faghih_e_sabzevari/7024

***

شاگردان برجسته مرحوم آیة الله حاج سید جواد فقیه سبزواری ،

قسمت ششم

پژوهش و تدوین :

سید محمد فقیه سبزواری

http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1764

تلگرام :

https://t.me/faghih_e_sabzevari/7026

***

شاگردان برجسته مرحوم آیة الله حاج سید جواد فقیه سبزواری ،

قسمت هفتم

پژوهش و تدوین :

سید محمد فقیه سبزواری

                                                        http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1765                                                                                 

تلگرام :

https://t.me/faghih_e_sabzevari/7027

 

*****

11

مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری ،

از مؤسّسین و احیاگران حوزه علمیّه مشهد ، پس از واقعه گوهرشاد

پژوهش و تدوین :

سید محمد فقیه سبزواری

http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1757

تلگرام :

https://t.me/faghih_e_sabzevari/7018

*****

12

مجموعه مقالات مرتبط با حادثه گوهرشاد

و نقش مرحوم آیة الله فقیه سبزواری

( قسمت اول ) 

پژوهش و تدوین :

سید محمد فقیه سبزواری 

http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1751

 تلگرام :

https://t.me/faghih_e_sabzevari/7012

*****

مجموعه مقالات مرتبط با حادثه گوهرشاد

و نقش مرحوم آیة الله فقیه سبزواری

( قسمت دوم ) 

پژوهش و تدوین :

سید محمد فقیه سبزواری

http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1752

تلگرام :

https://t.me/faghih_e_sabzevari/7013 

*****

دانلود مجموعه مقالات مرتبط با حادثه گوهرشاد

و نقش مرحوم آیة الله فقیه سبزواری

( قسمت سوم ) 

پژوهش و تدوین :

سید محمد فقیه سبزواری

http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1753 

تلگرام : 

https://t.me/faghih_e_sabzevari/7014 

*****

دانلود مجموعه مقالات مرتبط با حادثه گوهرشاد

و نقش مرحوم آیة الله فقیه سبزواری

( قسمت چهارم ) 

پژوهش و تدوین :

سید محمد فقیه سبزواری

http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1754

تلگرام :

https://t.me/faghih_e_sabzevari/7015 

*****

دانلود مجموعه مقالات مرتبط با حادثه گوهرشاد

و نقش مرحوم آیة الله فقیه سبزواری

( قسمت پنجم ) 

پژوهش و تدوین :

سید محمد فقیه سبزواری

http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1755

تلگرام :

https://t.me/faghih_e_sabzevari/7016 

*****

دانلود مجموعه مقالات مرتبط با حادثه گوهرشاد

و نقش مرحوم آیة الله فقیه سبزواری  

( قسمت ششم ) 

پژوهش و تدوین :

سید محمد فقیه سبزواری

http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1756

تلگرام :

https://t.me/faghih_e_sabzevari/7017

***** 

13

کوی طلاب مشهد ، یادگار جاودانه مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری

دانلود فایل کوی طلاب به روایت شهرارا

http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1682

لینک مستقیم :

http://s9.picofile.com/d/8331774384/980132ab-6dec-405e-9b22-5842cae99dfa/%DA%A9%D9%88%DB%8C_%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%A8%D9%87_%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AA_%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%A7.docx 

*****

14

فیلم کامل مراسم تجلیل از استاد سید علینقی فقیه سبزواری ،

از فرزندان مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری 

https://t.me/faghih_e_sabzevari/5843 

فیلم کوتاه مراسم تجلیل از استاد سید علینقی فقیه سبزواری ، 

از فرزندان مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری 

https://t.me/faghih_e_sabzevari/5842 

آپارات 

*****

15

ویکی پدیا ، 

زندگی نامه آیة الله میرزا موسی فقیه سبزواری 

پژوهشگر و نویسنده :

سید محمد فقیه سبزواری

http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1851

لینک مستقیم :

https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%87_%D8%B3%D8%A8%D8%B2%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%8C_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C 

*****

16

آرامگاه آیة الله میرزا موسی فقیه سبزواری ، اثر ملی ثبت شده 

http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1850

تلگرام : 

https://t.me/faghih_e_sabzevari/7004

لینک مستقیم :

https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C_%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%87_%D8%B3%D8%A8%D8%B2%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C

*****

17 

دانشنامه اسلامی ( ویکی اهل البیت )‏ 

میرزا موسی سبزواری 

نویسنده :‏

سید محمد فقیه سبزواری 

لینک مستقیم : 

*****

18

دانشنامه اسلامی ( ویکی اهل البیت )‏ 

زندگی نامه و شخصیت مرحوم آیة الله العظمی

حاج میرزا حسین فقيه سبزواری 

نویسنده :‏

سید محمد فقیه سبزواری

                                       http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1848                                        

لینک مستقیم : 

http://wiki.ahlolbait.com/%D8%AD%D8%A7%D8%AC_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%81%D9%82%D9%8A%D9%87_%D8%B3%D8%A8%D8%B2%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C 

*****

19

دانشنامه اسلامی ( ویکی اهل البیت )‏

زندگی و شخصیت علمی و اجتماعی

مرحوم آیة الله حاج سید جواد فقیه سبزواری 

نویسنده :‏

سید محمد فقیه سبزواری 

لینک مستقیم : 

***** 

20

ویکی نور

زندگی نامه آیة الله میرزا موسی فقیه سبزواری

نویسنده : سید محمد فقیه سبزواری 

http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1846 

لینک مستقیم : 

http://wikinoor.ir/%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%87_%D8%B3%D8%A8%D8%B2%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%8C_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C 

*****

21

ویکی نور

زندگی نامه و شخصیت مرحوم آیة الله العظمی

حاج میرزا حسین فقيه سبزواری

نویسنده :‏

سید محمد فقیه سبزواری

http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1844 

لینک مستفیم :

https://wikinoor.ir/%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%87_%D8%B3%D8%A8%D8%B2%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%8C_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86 

*****

22

ویکی نور

زندگی نامه و شخصیت مرحوم آیة الله ‏

حاج سید جواد فقيه سبزواری

نویسنده :‏

سید محمد فقیه سبزواری

http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1845 

لینک مستقیم : 

*****

23

یادها و خاطرات آیة الله حجّت هاشمی خراسانی

از استاد خود ، مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری

پژوهش و تدوین 

سید محمد فقیه سبزواری

http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1852

تلگرام : 

پی . دی . اف : 

https://t.me/faghih_e_sabzevari/7068 

ورد : 

https://t.me/faghih_e_sabzevari/7069

*****

24

مجموعه اجازات مرحوم آیة الله حاج سید محمد صادق فقیه سبزواری

از حضرات آیات عظام : 

حاج میرزا حسین فقیه سبزواری ، امام خمینی ، محمد تقی بهجت ، مقام معظّم رهبری ،

لطف الله صافی گلپایگانی ، سید محمود شاهرودی ، سید ابوالقاسم خویی ،

سید کاظم شریعتمداری ، سید محمد رضا گلپایگانی ، سید شهاب الدین مرعشی نجفی ،

آخوند همدانی ، سید محمد محقق داماد ، سید محمد هادی میلانی ،

سید عبدالاعلی موسوی سبزواری ، محمد فاضل لنکرانی ، سید علی حسینی سیستانی ، 

محمد علی اراکی و سید عبدالله شیرازی 

تهیه و تنظیم :

سید محمد فقیه سبزواری 

http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1864

تلگرام : 

https://t.me/faghih_e_sabzevari/7090

*****

25

برخی از شعرها که شاگردان و مریدان در مدح و در رثاء

 مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری سروده اند 

پژوهش و تنظیم :

سید محمد فقیه سبزواری

تلگرام :

https://t.me/faghih_e_sabzevari/7122

وبلاگ :

http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1871

  

مجموعه های پژوهشی دیگر که در راه است . . .

 

مجموعه های پژوهشی در دست اقدام ،  از زندگی ، شخصیت و آثار مرجع عالیقدر ،

 مؤسّس حوزه علمیّه مشهد

 و کلید دار ضریح شریف حضرت ثامن الائمّه علیه اسلام ،

 مرحوم حضرت آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری ،

که در آینده ، به مدد الهی ، ارائه خواهد شد  :

1 – معرفی شاگردان شهیر و فرهیخته مرحوم فقیه سبزواری

2 – پیشینه باغ رضوان ، احداث باغ رضوان ، صحن رضوان کنونی .

3 – بزرگان مدفون در باغ رضوان

4 – سابقه کوی طلاب مشهد ( واگذاری سه هزار قطعه زمین به طلاب توسط مرحوم فقیه سبزواری )

5 – مسجد آیة الله فقیه سبزواری در کوی طلاب ، از مساجد نمونه کشور

6 – احداث شبستان خاوری مسجد جامع سبزوار ، توسط مرحوم فقیه سبزواری

7 – احداث مدرسه علمیه آیة الله فقیه سبزواری ( محمدیه ) در سبزوار ، توسط مرحوم فقیه سبزواری

8 – آرامگاه میرزا موسی فقیه سبزواری ، ثبت شده به عنوان اثر ملی . ساخته شده توسط مرحوم فقیه سبزواری

9 – کتابخانه آیة الله فقیه سبزواری در سبزوار

10 – سابقه شبستان سبزواری در مسجد گوهرشاد ، محل اقامه جماعت و تدریس مرحوم فقیه سبزواری و وعظ و خطابه در طول چهل سال .

11 – کلید داری ضریح مقدّس حضرت رضا علیه السلام ، در طول چهل سال .

12 – مساجد و مدارس و حسینیه ها و تکیه های ساخته شده به وسیله مرحوم فقیه سبزواری . مسجد احمد آباد ، کوی طلاب ، بهار ، مدرسه علمیه کویته پاکستان ، عوضیه  قوچان ، حسینیه اصفهانی ها ، تکیه سیدها ، حسینیه فقیه سبزواری و غیره .

13 – اساتید مرحوم فقیه سبزواری در سبزوار ، مشهد و نجف ؛ و هم بحث های مرحوم فقیه سبزواری .

14 – علماء همروزگار با مرحوم فقیه سبزواری

15 – مرحوم فقیه سبزواری ، از دیدگاه بزرگان تحت عنوان : " ذکر جمیل فقیه سبزواری "

16 – ریشه های حمله روس ها به حرم حضرت رضا علیه السلام و گیر افتادن مرحوم فقیه سبزواری در دهم ربیع الثانی 1330 در حرم مطهّر رضوی .

17 – چند بار حضور مرحوم فقیه سبزواری در مراسم تغییر سنگ و ضریح مضجع شریف حضرت رضا علیه السلام

18 – مجموعه تقریظ ها و اجازات مرحوم فقیه سبزواری

19 – خانه سازی برای سیلزدگان سال 1328 خورشیدی

20 – سفرهای مرحوم فقیه سبزواری . حج ، عتبات و پاکستان

21 – خدمات مرحوم فقه سبزواری به حوزه های علمیه استان خراسان ، خصوصا مشهد ، نظیر توزیع مهر نان و ذغال و خاکه ذغال بین طلاب ، گره گشایی از امور مختلف طلاب

22 – منبرها و وعظ و خطابه های مرحوم فقیه سبزواری

23 – خدمات مرحوم فقیه سبزواری به شهر مشهد نظیر : احداث آرامستان گلشور ، مغسل ، تکمیل درمانگاه رازی ، کمک به آسایشگاه مسلولین ، و غیره .

24 – چهل سال اقامه جماعت و تدریس

25 – فهرست کتاب هایی که به مناسبت های مختلف ، از مرحوم فقیه سبزواری یاد کرده اند

26 – مجموعه مقالاتی که نویسندگان ، به مناسبت های مختلف از مرحوم فقیه سبزواری یاد کرده اند

27 – اهتمام به امر وقف . مرحوم فقیه سبزواری ، یکی از واقفان بزرگ کتاب در کتابخانه آستانقدس

28 – زندگی ، شخصیت ، آثار و خدمات فرزندان روحانی و فرهنگی مرحوم فقیه سبزواری .

29 – خاطرات شاگردان ، منسوبین و مردم از فقیه سبزواری

30 – علما و مجتهدین و فقها و دانشمندان و اندیشوران منسوب به مرحوم آیة الله فقیه سبزواری : آیة الله میرزا موسی سبزواری ( پدر مرحوم فقیه سبزواری ) ، آیة الله میرزا مهدی فقاهتی ، آیة الله حاج میرزا حسن سیادتی ، آیة الله حاج میرزا زین العابدین فقیه سبزواری ، آیة الله حاج میرزا باقر فقیه سبزواری ، آیة الله حاج سید جواد فقیه سبزواری ، آیة الله حاج سید محمد صادق فقیه سبزواری ، آیة الله حاج میرزا محمد تقی ققاهتی ، آیة الله حاج میرزا ابوالفضل فقاهتی ، آیة الله حاج سید مصطفی سیادتی ،  آیة الله حاج میرزا علی سیادتی و دکتر احمد سیادتی .

31 – ساده زیستی مرحوم فقیه سبزواری

32 – اخلااق و خصوصیات فکر و رفتار مرحوم فقیه سبزواری ، شوخ طبعی و بذله گویی او .

33 – شجره و اصالت مرحوم فقیه سبزواری

34 – حضور فعال مرحوم فقیه سبزواری در تحولات و کنش های اجتماعی ؛ و نقش اثر گذار وی .

35 – گره گشایی از امور شهروندان و کمک به نیازمندان .

36 – مجموعه اجازات مرحوم آیة الله حاج سید محمد صادق فقیه سبزواری از آیات عظام

37 – دستخط و برخی از نامه های آیة الله میرزا حسین فقیه سبزواری

38 – روایت مرحوم آقا بزرگ تهرانی از شرح حال مرحوم میرزا موسی و آیة الله میرزا حسین فقیه سبزواری

39 – برخی از شعرهایی که در مدح و مرثیه مرحوم آیة الله میرزا حسین فقیه سبزواری سروده شده

40 – نمونه هایی از آگهی های مجالس ترحیم و تعزیه مرحوم آیة الله فقیه سبزواری که توسط اقشار و اصناف مختلف برگزار شده بود .

41 – بزرگان همدرس و همدوره با مرحوم فقیه سبزواری در مکتب و محضر ادیب اول نیشابوری . عبدالجواد .

42 – بزرگان همدرس با مرحوم فقیه سبزواری در مکتب و محضر مرحوم سید ابوالحسن اصفهانی ، میرزای نایینی ، آقا ضیاء عراقی و اساتید دیگر .

43 – بزرگان همدرس با مرحوم آیة الله میرزا موسی سبزواری در مکتب و محضر میرزای بزرگ شیرازی ( میرزا محمد حسن شیرازی ) ، میرزا محمد تقی شیرازی ، آخوند خراسانی و اساتید دیگر .

44 – چهل سال حضور در آیین غبار روبی ضریح مطهر حضرت ثامن الحجج علی بن موسی الرضا علیه السلام .

45 – مکتوب نود منبر از وعظ و خطابه های مرحوم فقیه سبزواری

46 – کرامات مرحوم میرزا موسی ، میرزا حسن سیادتی ، میرزا حسین فقیه سبزواری و حاج سید جواد فقیه سبزواری

47 – خاطرات شفاهی مردم از مرحوم آیة الله میرزا حسین فقیه سبزواری

48 – شرحی بر زندگی نامه خود نوشت مرحوم فقیه سبزواری

49 – شرحی بر اجازات اجتهاد مرحوم فقیه سبزواری

50 – آلبوم عکس های مرحوم آیة الله فقیه سبزواری

51 – موارد دیگر

 

از همه عزیزان و بزرگوارانی که هرگونه دستخط ، عکس ، صدا ، مطلب و خاطره از مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری در اختیار دارند ، درخواست می شود جهت تکمیل مجموعه پژوهش های مرتبط با مرحوم فقیه سبزواری ، کپی آن را به نشانی پست الکترونیکی ارسال دارند . چنان چه بزرگوارانی را می شناسند که آن ها اطلاعاتی با واسطه یا بی واسطه از شخصیت و خدمات مرحوم فقیه سبزواری در اختیار دارند ، برای ثبت در پایگاه فضای مجازی ؛ و درج در کتاب جامع زندگی نامه مرحوم فقیه سبزواری ،به اینجانب معرفی کنند .

ای میل :

Faghihmahmood110@gmail.com

همراه :

09363727396

سید محمد فقیه سبزواری

***** 

وبلاگ زندگی نامه ، شخصیت ، خدمات و آثار مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری 

http://faghihsabzevari.blogfa.com/ 

اینستاگرام  : 

https://www.instagram.com/ayatollah_faghihsabzevari/ 

تلگرام  : 

https://t.me/faghih_e_sabzevari/

زندگی نامه آیة الله میرزا موسی فقیه سبزواری در  " ویکی پدیا "

 

زندگی نامه آیة الله میرزا موسی فقیه سبزواری ،

پدر بزرگوار مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری در :

" ویکی پدیا "

زندگی نامه آیة الله میرزا موسی فقیه سبزواری در " دانشنامه اسلامی "

 

زندگی نامه آیة الله میرزا موسی فقیه سبزواری ،

پدر بزرگوار مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواریدر

" دانشنامه اسلامی "

زندگی نامه مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری در " دانشنامه اسلامی "

 

زندگی نامه مرحوم آیة الله العظمی

حاج میرزا حسین فقیه سبزواری در " دانشنامه اسلامی "

زندگی نامه مرحوم آیة الله حاج سید جواد فقیه سبزواری  در " دانشنامه اسلامی "

 

 

زندگی نامه مرحوم آیة الله حاج سید جواد فقیه سبزواری

در " دانشنامه اسلامی "

زندگی نامه مرحوم آیة الله میرزا موسی فقیه سبزواری در " ویکی نور "

 

زندگی نامه مرحوم آیة الله میرزا موسی فقیه سبزواری

در " ویکی نور "

زندگی نامه مرحوم آیة الله حاج سید جواد فقیه سبزواری در " ویکی نور "

 

 

زندگی نامه مرحوم آیة الله حاج سید جواد فقیه سبزواری

در " ویکی نور "

زندگی نامه مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری در " ویکی نور "

 

زندگی نامه مرحوم آیة الله العظمی

حاج میرزا حسین فقیه سبزواری در " ویکی نور "

 

 

 خاطرات آیة الله حجت هاشمی خراسانی از آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری ( 5 )

 

(  5 )

خاطرات آیة الله حجت هاشمی خراسانی

از :

آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری

 

 

( نمونه ای از اشعار مرحوم آیة الله میرزا حسین فقیه سبزواری

در نامه ای به استاد ادیب هروی )

وگاهی ، استاد ادیب هروی ، به ایشان نامه نوشته بود و ایشان جواب اورا مرقوم کرده بود و من هر دو نامه را دیدم . نامه استاد را گرفتم و نامه ادیب را نگرفتم و ای کاش ، اورا هم گرفته بودم و در این کتاب درج می کردم و آن جواب نامه این است :

 

 

ادامه دارد . . .

منبع :

کتاب مرآة الحجّة ، شرح حال حجت هاشمی و اساتید ، صفحه  141 و 142

نویسنده : ابو معین حمیدالدین حجت هاشمی خراسانی

مؤسسه نشر و مطبوعات حاذق

تاریخ نشر ، شهریور 1371

 

 

لینک همه قسمت های خاطرات آیة الله حجت هاشمی خراسانی از آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری :

 

 

قسمت اول :

http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1825

قسمت دوم :

http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1826

قسمت سوم :

http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1827

قسمت چهارم :

http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1828

قسمت پنجم :

http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1829

قسمت ششم :

http://faghihsabzevari.blogfa.com/post/1834

 

دانلود زندگی نامه مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری

 

دانلود زندگی نامه مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری

دانلود فایل با فرمت pdf

277 صفحه ، شامل  43 مقاله و یادداشت علما و پژوهشگران در رابطه با شخصیت ،

خدمات و آثار مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری

دانلود فایل با فرمت word

دانلود زندگی نامه آیة الله میرزا موسی فقیه سبزواری

 

بسم الله الرحمن الرحیم

 

گزارشی از زندگی و شخصیت علمی ، روحانی و اجتماعی  

آیة الله میرزا موسی فقیه سبزواری 

(1336 – 1262 ه . ق ) 

(1298 – 1224 هجری شمسی) 

از شاگردان برجسته میرزا محمد حسن شیرازی ( میرزای بزرگ ) ؛

سید محمد طباطبایی فشارکی ( اصفهانی ) ، آخوند خراسانی ؛ سید اسماعیل صدر

 

از اصحاب خاص میرزا محمد تقی شیرازی

و از مدرسین و فقهای برجسته ؛ و صاحب کرامات سبزوار

در اواخر قرن 13 ؛ و اوائل قرن 14 قمری

 

پدر و استاد آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری 

 و آیة الله حاج میرزا مهدی فقاهتی 

و 

استاد وعموی آیة الله میرزا حسن سیادتی

  

تحقیق و تدوین : 

سید محمد فقیه سبزواری

 

تیرماه 1397

 

 دانلود زندگی نامه آیة الله میرزا موسی فقیه سبزواری

شرح حال مرحوم فقیه سبزواری به نقل از کتاب گنجینه دانشمندان

 

شرح حال مرحوم فقیه سبزواری به نقل از کتاب گنجینه دانشمندان

 

مرحوم حجة الاسلام و المسلمين آقاى آقا ميرزا موسى

مرحوم حجة الاسلام و المسلمين آقاى آقا ميرزا موسى كه اصلا اهل قريه ايزى پنج‌كيلومترى شرقى سبزوار بوده و تحصيلات نهائى را در سامره در محضر مرحوم آية اللّه العظمى آقاى آقا ميرزا حسن شيرازى به پايان برده و كتاب كفاية الاصول را ابتدا ايشان در سبزوار تدريس و رائج نموده است مردى محجوب و آرام و متقى بوده و در سال ١٣٣۶ برحمت حق واصل شده است. قبرش در مقبره مشهور بمقبره ميرزا موسى باقى است.


آية اللّه حاج ميرزا سيد حسن سيادتى

از علماء بزرگ و مجتهدين جليل القدر سبزوار بوده و نگارنده در سال ١٣٧١ قمرى سفرى بسبزوار نموده مورد محبت و الطاف مخصوص آن مرحوم واقع شده و خاطرات آن سفر پرشور را هرگز فراموش نخواهم نمود ضيافت و ميهمان‌نوازى كه مردم شرافتمند سبزوار در مدت يك ماه از اين حقير نمودند بامر آن بزرگوار هيچ‌گاه از خاطرم نرود خلاصه ترجمه معظم‌له بدين‌طريق است.

آية اللّه حاج مير حسن سيادتى

وى در اواخر سال ١٢٩٩ ق در قريه ايزى (پنج‌كيلومترى شرقى شهر سبزوار) در خاندان تقوا و سيادت ديده بجهان گشود.
پدرانش از سادات جليل حسينى در قريه مزبوره مورد احترام بوده‌اند قرآن شريف و كتب فارسى و مقدارى صرف و نحو را در نزد ملايان قريه آموخته و در اوائل بلوغ بقصد ادامه تحصيل بسبزوار وارد و در مدرسه فصيحيه در سلك طلاب علوم دينيه درآمده و تا مدت بيست سال با كمال جدوجهد بتحصيل و آنگاه بتدريس اشتغال داشته و در اين مدت از محضر علماء آن عصر سبزوار استفادات علميه و ادبيه و فقهيه و اصوليه و حكميه نموده و از مدرسين نامى عصر خود گشته و ضمنا در مسجد جامع سبزوار بامامت جماعت اشتغال داشته است.

پس از تدريس دو دوره رسائل و مكاسب مرحوم شيخ قدس سره در سال ١٣٣٧ قمرى مهاجرت بنجف اشرف نموده و مدت ١۶ سال در آستان ملك پاسبان حضرت مولى الموحدين امير المؤمنين عليه صلوات المصلين اقامت نموده و از محضر آيات عظام آية اللّه آقا سيد ابو الحسن اصفهانى و مرحوم آية اللّه آقا ميرزا حسين نائينى استفاده و تقريرات فقه و اصول هر دو را در ۶ مجلد برشته تحرير آورده كه اكنون نزد فرزند فاضلش موجود است.

در ذيقعده سال ١٣۵٣ قمرى بسبزوار بازگشته و بامور روحانيت قيام نموده و در سال ١٣۶٣ قمرى حوزه علميه متلاشى شده در زمان شاه فقيد آن را حيات جديدى بخشيده باغلب قراء اطراف نامه‌ها نوشته و تقاضاى ارسال محصل بمدارس سبزوار و حوزه علميه دائر نموده كه اثر آن اقدام از آن تاريخ كه تاكنون مشهود است در علم و تقوا مورد قبول عامه و خاصه و در نفوذ كلام و محبوبيت قليل النظير بوده است.

در عصر يكشنبه ٢٣ ماه رمضان المبارك ١٣٨۵ قمرى در سن ٨۶ سالگى طى كسالت و نقاهت طولانى ديده از جهان فروبست و در حسينيه‌اى كه از خالص مال خود در سبزوار ساخته است بخاك رفته است.

اساتيد مشهور آن مرحوم در سبزوار ازاين‌قرار است.

١ -مرحوم آية اللّه آقاى حاج ميرزا حسين علوى سبزوارى ٢ -مرحوم حجة الاسلام و المسلمين آقاى آقا ميرزا موسى عموى بزرگوارش والد آية اللّه حاج ميرزا حسين فقيه سبزوارى ٣ -مرحوم آقا ميرزا اسماعيل مشهور به افتخار الحكماء شاگرد علامه و حكيم سبزوارى ۴ -مرحوم حجة الاسلام حاج ميرزا اسماعيل مجتهد سبزوارى و در نجف مرحوم آية اللّه آقا سيد ابو الحسن اصفهانى و آية اللّه آقا ميرزا حسين نائينى و آية اللّه حاج شيخ اسماعيل محلاتى بوده است داراى ده فرزند چهار پسر و شش دختر از دختر مرحوم آية اللّه محلاتى مذكور مى‌باشد.

فرزند اكبر و ارشدش حجة الاسلام حاج سيد مصطفى سيادتى است كه تحصيلات خود را در نزد آن مرحوم به پايان رسانيده و اكنون بجاى معظم‌له بامامت جماعت و وظائف روحانيت مشغول و مورد احترام مردم سبزوار است.

سيادتى

٣١ -حجة الاسلام و فخر الاعلام آقاى حاج ميرزا سيد على سيادتى از علماء اعلام و مدرسين بنام معاصر سبزوار است. داراى مقام علم و عمل و از محترمين و متعينين اين شهر مى‌باشد و عده‌اى از فضلاء معاصر و گذشته از محضرشان كسب فيض و علم نموده‌اند.

فقاهتى

٣۶ -مرحوم حجة الاسلام و المسلمين آقاى حاج ميرزا مهدى بن العلاّمة ميرزا موسى فقاهتى (برادر بزرگ آية اللّه حاج ميرزا حسين فقيه سبزوارى) است.

وى در سال ١٣٠۵ ق در سامره متولد شده و تا سن ١٣ سالگى در خدمت والد ماجدش بوده و مقدمات و ادبيات را در سامره و نجف خوانده و در سن ١٨ سالگى با مرحوم پدرش بسبزوار آمده و پس از تكميل سطوح فقه و اصول از مرحوم والدش و ديگران و خواندن معقول و منقول در خدمت افتخار الحكماء بدرس خارج والدش شركت كرده و در اثر ذوق و استعداد وافرى كه داشت (با اينكه از سبزوار بعد از آمدن خارج نشد) بمقام شامخ علمى رسيد طبعى موزون داشت و خط نسخ نيكو مى‌نوشت در سال ١٣۶٢ ق برحمت حق واصل و در مقبره پدر بزرگوارش مدفون شد.

١ -جناب حجة الاسلام آقاى حاج سيد محمد تقى فقاهتى كه تحصيلات خود را در سبزوار و مشهد به پايان رسانيده و اكنون از ائمه جماعت سبزوار مى‌باشد.

٢ -جناب مستطاب شريعت‌مآب ثقةالاسلام آقاى حاج سيد ابو الفضل فقاهتى كه نيز از فضلاء معاصر سبزوار و اكثرا در ارض اقدس رضوى بسر مى‌برند.

فقيه سبزوارى

٣٧ -مرحوم مبرور آية اللّه فى العالمين سيد الفقهاء و المجتهدين حاج ميرزا حسين بن العلاّمة ميرزا موسى فقيه سبزوارى از آيات عظام و فقهاء فخام معاصر سبزوار (مقيم مشهد مقدس) بوده‌اند.

ترجمه احوال و آثار آن بزرگوار رساله و كتاب جداگانه‌اى لازم دارد كه آنهم بحمد اللّه بقلم يكى از دانشمندان بنام خاطرات زندگانى آية اللّه فقيه سبزوارى بطبع رسيده است و خلاصه آن را نگارنده در اينجا مى‌نگارم. وى در سال ١٣٠٩ قمرى در سامره ديده بجهان گشوده و در بيت علم و عزت پرورش يافته و در سال ١٣١٨ ق بهمراه والد ماجدش بنجف اشرف رهسپار شده و مدت چهار سال در آنجا در تحت نظر والدش مقدمات و ادبيات را خوانده و در سال ١٣٢٢ ق در معيت پدرش بسبزوار آمده و چهار سال در آنجا به تحصيل پرداخته و در سن ١٧ سالگى با اجازه و امر پدر بمشهد آمده و از محضر مرحوم اديب بزرگ نيشابورى و مرحوم آقا شيخ حسن برسى و حجة الاسلام آقاى حاج سيد محمد باقر مدرس استفاده نموده. و در همان اوان صحنه دلخراش توپ بستن روسها را بآستان قدس رضوى مشاهده مى‌كنند و بعد از چندى برحسب امر والدش بسبزوار آمده و ضمن استفاده از درس خارج والدش و استفاده معقول از مرحوم افتخار الحكماء خود بتدريس سطوح پرداخته تا والدش در سال ١٣٣٧ قمرى برحمت ايزدى واصل و ايشان بنجف اشرف مهاجرت نموده.

و دو سال از محضر مرحوم آية اللّه العظمى ميرزا محمد تقى شيرازى و مرحوم آية اللّه شريعت اصفهانى و آية اللّه حاج سيد محمد فيروزآبادى و آية اللّه ميرزا حسين نائينى و آية اللّه آقا ضياء الدّين عراقى و آية اللّه العظمى اصفهانى استفاده نموده و بمدارج عاليه فقه و اجتهاد رسيده و با دريافت اجازات اجتهاد مطلق از آيات نام‌برده در سال ١٣۴٧ ق بايران بازگشت و بسبزوار وارد و بعد از سه ماه بمشهد مقدس عزيمت نموده و روى اصرار علماء و مراجع حوزه مشهد رحل اقامت افكنده و به تدريس خارج فقه و اصول و امامت در جامعه گوهرشاد پرداخته و در خلال توقف در مشهد چندين مسافرت مهم باعتاب عاليات و مكه معظمه نموده كه شرح هريك مفصل خواهد بود. و در كتاب خاطرات زندگانى وى مذكور مى‌باشد. معظم‌له پس از يك‌عمر خدمت بدين و مسلمين و آستان ملك پاسبان ثامن الائمة المعصومين عليهم صلوات المصلين در شب شنبه ٢۴ شوال ١٣٨۶ ق شب قبل از شهادت حضرت امام صادق عليه- الصلاة و السلام در سن ٧٧ سالگى از دنيا رفت و در مقبره باغ رضوان كه از باقيات الصالحات اوست مدفون گرديد.


آثار خير مرحوم آية اللّه فقيه سبزوارى ازاين‌قرار است.

١ -گورستان ٢ -غسالخانه ٣ -تكيه سيدها ۴ -باغ رضوان ۵ -مدرسه كوچك باغ رضوان ۶ -تكميل بناء درمانگاه رازى ٧ -خانه‌هاى سيل‌زدگان ٨ - مسجد بهار ٩ -كوى طلاب ١٠ -مدرسه محمديه و آثار خير ديگر كه در كتاب خاطرات زندگانى ايشان با شرح آثار مذكوره موجود است.

فرزندان آن مرحوم

مرحوم فقيه سبزوارى داراى ١٣ فرزند ذكور و اناث مى‌باشند كه از اولاد ذكور چهار نفر از روحانيون محترم و دانشمندان معاصر مشهد و سبزوار و قم مى‌باشند و ما آنها را متذكر شده و بقيه را حواله بكتاب خاطرات مذكور مى‌نمائيم.
اولين فرزند معظم‌له جناب حجة- الاسلام و المسلمين آقاى حاج سيد زين العابدين فقيه سبزوارى است كه اكنون در مشهد بجاى ايشان اقامه جماعت نموده و در منزل وى را بازداشته است.

وى در شب هشتم ماه شعبان ١٣٣٢ قمرى در سبزوار متولد شده و تا شش‌سالگى در آنجا پرورش يافته و در سال ١٣٣٨ ق در خدمت والدش مشرف بنجف اشرف گرديد، و مقدمات و ادبيات فارسى و عربى را فراگرفته و در ذى‌حجه ١٣۴٧ ق با پدرش عازم ايران گرديده و مدت سه ماه در سبزوار توقف و سپس در ملازمت آن مرحوم بمشهد آمده و بعد از اكمال مقدمات و سطوح در خدمت علماء بزرگ مشهد مانند والد ماجدش و مرحوم حجة الاسلام ميرزا مهدى شهيد و مرحوم الهى و ديگران استفاده نموده.

و بعد از رحلت و فقدان مرحوم والد بزرگوارش در مسجد جامع گوهرشاد بجاى پدر بتدريس خارج فقه و اصول و اقامه جماعت اشتغال دارند.

نگارنده گويد چنانكه در كتاب خاطرات زندگانى آن مرحوم مذكور است آقاى حاج سيد زين العابدين شخصى لايق و واجد اخلاق و روش مرحوم پدر مى‌باشند

و همچون آن مرحوم در مواقع فراغت در منزل پدرش براى رفع حوائج مراجعين جلوس نموده و آماده خدمت مى‌باشند و درب منزل پدر را مانند زمان آن مرحوم بروى درماندگان و بيچارگان و مستمندان باز گذارده و هدف آن مرحوم را دنبال مى‌نمايند.

دومين فرزند روحانى آن مرحوم حجة الاسلام و المسلمين آقاى حاج سيد محمد باقر فقيه سبزوارى مى‌باشند كه از علماء معاصر سبزوار و در اول ماه شعبان ١٣٣۴ ق در سبزوار متولد و در خدمت والد خود بنجف مشرف و در آنجا قرآن و دروس فارسى را مقدارى خوانده و با آن مرحوم مراجعت بسبزوار نموده و مقدمات و ادبيات عربى را از اساتيد بزرگ مثل مرحوم محقق نوقانى و اديب نيشابورى و اديب بجنوردى فراگرفته و سطح فقه و اصول را از محضر مرحوم حجة الاسلام آقاى حاج شيخ محمد نهاوندى و آقاى حاج شيخ محمد قوچانى و آقاى حاج ميرزا احمد مدرس يزدى فراگرفته و فلسفه و كلام را از مرحوم سيد الحكماء آقاى ميرزا ابو القاسم الهى و آقاى شيخ سيف اللّه ايسى و خارج را از محضر حجة الاسلام و المسلمين مرحوم آية اللّه آقاى حاج ميرزا على اكبر نوقانى و مرحوم آية اللّه العظمى فقيه سبزوارى والد بزرگوار خود فراگرفته. و در سال ١٣١٧ شمسى بدريافت تدريس علوم معقول و منقول از وزارت معارف نائل گرديده و فعلا در شهرستان سبزوار موطن اصلى خود اشتغال باقامه جماعت در شبستان جديد البناء مرحوم والدشان در مسجد جامع و تدريس فقه و اصول در مدرسه مرحوم حاج ملا هادى و مدرسه محمديه دارند و رهبرى مسلمين و انجام امور شرعى اهالى سبزوار و مؤمنين آن سامان را عهده دارند و مورد توجه و اعتماد عموم طبقات و قاطبه سبزوار مى‌باشند.

حجة الاسلام و المسلمين آقا سيد محمد جواد سومين فرزند آية اللّه فقيه سبزوارى از فضلاء و علماء معاصر مشهد مى‌باشند.

وى در بيست و هفتم ١٣۴٩ ق در شهر مقدس مشهد متولد و پس از دوران طفوليت و كودكى دوره تحصيلات ابتدائى را در مدرسه مباركه محمديه سعادت تكميل و سپس ادبيات را نزد آقاى اديب نيشابورى و سايرين كسب نموده و سطح فقه را از محضر حجة الاسلام و المسلمين آقاى حاج ميرزا احمد مدرس يزدى رحمه اللّه فرا گرفته و رسائل و مكاسب و دوره كفايه را نزد مرحوم آية اللّه حاج شيخ هاشم قزوينى خوانده و حكمت و فلسفه را نزد مرحوم حجة الاسلام آقاى حاج شيخ محمد رضا كلباسى تكميل نموده و دوره خارج فقه و اصول را نزد والدشان باتمام رسانيده تا بدريافت اجازه اجتهاد از معظم‌له نائل گرديده و بتدريس فقه و اصول و اقامه جماعت در ظهرها در سالن باغ رضوان در كنار مزار والدشان و شبها در مسجد حاج حكيم خيابان طبرسى اقامه جماعت دارند و فعلا از مدرسين ممتاز مشهد مى‌باشند و بتدريس كفايه و مكاسب اشتغال دارند.

جناب حجة الاسلام آقاى حاج سيد محمد صادق فقيه سبزوارى چهارمين فرزند روحانى مرحوم آية اللّه فقيه مذكور مى‌باشند.

وى در سوم ماه رجب سال ١٣۴٩ ق در مشهد مقدس متولد و پس از گذشت دوران كودكى و تحصيلات ابتدائى و خواندن دوره مقدمات و ادبيات از آقاى اديب نيشابورى و مرحوم حجة الاسلام حاج ميرزا احمد مدرس بحوزه علميه قم عزيمت نموده و از محاضر آيات عظام و مراجع بزرگ چون آية اللّه العظمى گلپايگانى و آية اللّه شريعتمدارى و آية اللّه العظمى مرعشى نجفى مد ظله استفاده نموده و مى‌نمايند.

نگارنده گويد مترجم محترم از فضلاء خراسانى مقيم حوزه علميه و داراى مقام تقوا و متانت و مورد علاقه زعماء حوزه مى‌باشند در خاطرم هست كه وقتى مرحوم والدشان در مشهد رحلت نمودند آية اللّه طباطبائى قمى تلگراف تسليت بحضرت آية اللّه العظمى مرعشى نجفى زده و ايشان بوسيله حقير آقاى حاج سيد محمد صادق فقيه مذكور را خواسته و با مقدماتى خبر وحشت اثر را داده و تسليت گفتند و همان شب در مسجد امام قم مجلس باشكوهى گذاردند كه عموم آيات و علماء و محصلين و طبقات مختلف اصناف شركت كردند.

منبع :

کتاب گنجینه دانشمندان / ج 5 / صص 326 – 316

مولف : شریف رازی

نگاهی به زندگی و شخصیت علمی و روحانی مرحوم آیة الله میرزا موسی فقیه سبزواری

 

نگاهی به زندگی و شخصیت علمی و روحانی مرحوم آیة الله میرزا موسی فقیه سبزواری

پدر آیة لله میرزا حسین فقیه سبزواری

 

 

گزارشی از زندگی و شخصیت علمی و روحانی 

آیة الله میرزا موسی فقیه سبزواری 

از شاگردان برجسته میرزای شیرازی ؛

 و از فقهای برجسته قرن 13

در سبزوار

 

پدر آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری

 

 و آیة الله حاج میرزا مهدی فقاهتی

 

و

 

عموی آیة الله میرزا حسن سیادتی

  

تحقیق و تدوین :

سید محمد فقیه سبزواری

تیرماه 1397

 

 

 

 

1 -  نسب میرزا موسی 

 

النسب:

 

بر حسب آنچه از بزرگان شنيدم، مرحوم شاه سلطان حسين، هنگامي که عازم زيارت مشهد ميشود، در شاهزاده عبدالعظيم دو سيد بزرگوار را که از سلسله سادات بلده طيبه (م: مدينه طيبه) بودند و از سلسله سادات آن بلده هستند، يکي به نام آقا ميرزا محمد و ديگري به نام آقا ميرزاعبدالحسين که آقاميرزا محمد واعظ بي نظير و آقا ميرزا (م: شايد ميرزا عبدالحسين) عالم بي نظير، با خود به سفرمشهد ميآورد و در سبزوار که وارد ميشود، اهالي سبزوار از سلطان استدعا مي کنند که عالمي در اين شهر نداريم. آقا ميرزا عبدالحسين در سبزوار مي ماند که محل تدريس ايشان در محل، معروف بود و اين بزرگوار جد والد مرحوم است و آقا ميرزا محمد مشهد آمده و در مشهد اقامت مينمايد و به مناسبتي، به قريه جاغرق که چهارفرسخي مشهد است منتقل و فعلا عده زيادي از اولاد آن مرحوم موجود هستند. و بر حسب آنچه معلوم مرحوم والد به سي و نه طبقه منتهي ميشود به حسين اصغر فرزند حضرت سجاد(ع) و در کوه نيشابور معروف به جبل اردلان مدفون و فعلا مزار عموم آن اطراف و داراي موقوفاتي زياد است.

 

جعفریان ، رسول ، 1377 ، احوال آية اللّه ميرزا حسين سبزوارى،به قلم خودش روايت مرحوم معلم حبيب ‌آبادى ، میراث اسلامی ایران ، جلد هفتم ، صفحه 71 ، قم ، کتابخانه عمومی حضرت آيت الله العظمی مرعشی نجفی

 

معلم حبیب آبادی ، محمد علی ، مکارم الاثار ، متولدین 1309 قمری

 

http://faghihsabzevari.blogfa.com/post-1616.aspx

 

  

 

2 –  معرفی میرزا موسی به قلم آیة الله میرزا حسین فقیه سبزواری

 

الوالد:

 

مرحوم آيةالله آقا ميرزا موسي که از قريه ايزي يک فرسخي سبزوار بوده، در سن دوازده سالگي به سبزوار آمده و مشغول تحصيل مقدمات گرديده که مولد او در سنه 1265بوده. تا دوازده سالگي در سبزوار مشغول تحصيل و بعد به مشهد مسافرت فرموده. و تا سنه1300 در مشهد بوده و در 1300 به سبزوار آمده و با والده ازدواج و در همان سال مسافرت به نجف و بعد از زيارت دوره اعتاب مقدسه به سامرا منتقل و در خدمت مرحوم آية الله حاجي ميرزا (محمد حسن) شيرازي که از بزرگان علما و مرجع تقليد عموم مسلمين بوده، مشغول استفاده ميشود تا سنه 1318 قمري. و بعد از آن به عنوان زيارت به نجف مشرف و تا سنه 1322 به نجف اقامت نموده و بعد از آن بر حسب خواهش اهالي سبزوار، به سبزوار وارد و تا شعبان 1336مشغول تدريس و اقامه جماعت و در ماه مسطور فوت نموده و در طرف دروازه نيشابور، طرف شرقي شمالي سبزوار مدفون و مزار مجللي، خود اين جانب ساختمان نمودم که محل توجه عموم اهالي سبزوار است و شبهاي جمعه جمع کثيري در آن محل حاضر ميشوند براي طلب مغفرت.

 

جعفریان ، رسول ، 1377 ، احوال آية اللّه ميرزا حسين سبزوارى،به قلم خودش روايت مرحوم معلم حبيب ‌آبادى ، میراث اسلامی ایران ، جلد هفتم ، صفحه 71 ، قم ، کتابخانه عمومی حضرت آيت الله العظمی مرعشی نجفی

 

معلم حبیب آبادی ، محمد علی ، مکارم الاثار ، متولدین 1309 قمری

 

http://faghihsabzevari.blogfa.com/post-1616.aspx

 

 

 

3 – میرزا موسی ، از دیدگاه شیخ آقا بزرگ تهرانی

 

زندگی نامه علمی میرزا موسی پدر مرحوم فقیه سبزواری

 

 به قلم شیخ آقا بزرگ تهرانی

 

مر حوم علامه ، محمد محسن آقا بزرگ طهرانی ، مؤلف دو مجموعه بزرگ " الذریعة " و " طبقات اعیان الشیعه " در معرفی مرحوم آیة الله میرزا موسی فقیه سبزواری پدر بزرگوار مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری می نویسد :

 

السيّد موسى الفقيه السبزواري

 

...-۱۳۳۶

 

هو السيّد موسى بن السيّد محمّد عليّ الحسينيّ،الشهير بالفقيه الدّه ‌بدنامي السبزواري؛ عالم كامل ورع تقيّ جليل. من العلماء الأجلاّء القائمين بوظائف الشرع هناك.كان اشتغاله في المشهد،ثمّ العتبات.

 

و تشرّف بسامرّاء في نيّف و ثلاثمائة مستفيدا من بحث آية اللّه الشيرازي-قدّس سرّه-سنين، و كان يحضر بحث العلاّمة السيّد محمّد الطباطبائي الإصفهاني و العلاّمة السيّد إسمعيل الصدر.و كان في سامرّاء أيضا بعد فوت آية اللّه سنين مستفيدا من بحث شيخنا العلاّمة ميرزا محمّد تقيّ الشيرازي.ثمّ ذهب إلى سبزوار سنة ۱۳۳۲ ه‍،و كان مطاعا،مقبول القول،موثوقا به عند العامّة و الخاصّة.

 

 و بلغني أنّه توفّي في شعبان سنة ۱۳۳۶ ه‍.و له ولدان عالمان جليلان:أحدهما السيّد ميرزا مهدي نزيل بمبئي،و الآخر السيّد ميرزا حسين نزيل مشهد طوس.و من تلاميذه ملاّ حسين بن صفر عليّ الريوندي السبزواري المولود حدود سنة ۱۲۹۳ ه‍ و المتوفّى في النجف حدود سنة ۱۳۵۰ ه‍، و كان يحضر بعد مهاجرته حدود سنة ۱۳۴۳ ه‍ إلى النجف بحث آية اللّه النائيني إلى أن توفّي.

 

منبع :

 

کتاب طبقات اعلام الشیعه ، ج 17 ، صفحه 406 ،محمد محسن آقا بزرگ طهرانی ،ناشر : دار احیاء التراث العربی .محل نشر : بیروت ، لبنانسال نشر : 1430 هجری قمری

 

 

 

4 – میرزا موسی از دیدگاه 

 

مرحوم آیة الله العظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی ، 

 

مؤسّس حوزه علمیه قم 

عبدالکریم حائری یزدی، مؤسس حوزه علمیه قم، در مقام تجلیل از علم و زهد میرزا موسی فقیه سبزواری، در اجازه اجتهادی که به میرزا حسین فقیه سبزواری داده، نوشته‌است:

 

«الاقا میرزا حسین دامت افاضاته نجل المرحوم المبرور رکن الاسلام العالم الورع التقی المیرزا موسی السبزواری قدس‌سره الشریف» 

 

منبع :

 

بخش اجازات اجتهاد مرحوم فقیه سبزواری ، کتاب " عمری پر افتخار ، یا " خاطرات زندگانی بزرگ شخصیت روحانی ، حضرت آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری " ، نوشته حسین نوقانی خراسانی و محمد ناصری ، مؤسسه مطبوعاتی بورس کتاب مشهد ، سال 1346 شمسی .

 

  

 

5 – احوال میرزا موسی به نقل از کتاب عمری پرافتخار

 

نسب

 

یکی از افتخارات بزرگ و پرارزش ، انتساب و اتصال سلسله به نبیّ مکرّم اسلام و دودمان پاک آن حضرت است . آن ها که از طریق نسب ، دارای ارتباط و پیوندی با خاندان شریف علوی و فاطمی و فرزندان عزیز آن ها هستند ، جادارد که از این شرافت بزرگ بر خود ببالند و بدین افتخار نسبی ، بر دیگران مباهات نمایند .

 

مسئله نسب خود از مسائل مهم دنیای شیعه بشمار می رود و ما از همین جهت مطلب را با ذکر نسب حضرت آیة الله العظمی مرحوم حاج میرزا حسین فقیه سبزواری بدین شرح شروع می نمائیم :

 

نسب مرحوم فقیه سبزواری با بیست و نه واسطه به شاهزاده حسین اصغر می رسد و شاهزاده حسین اصغر ، یکی از فرزندان محترم حضرت امام زین العابدین علیه السلام می باشد .

 

بطوری که مرحوم محدث قمی متذکر است شاهزاده حسین اصغر ، برادر ابوینی حضرت امام محمد باقر علیه السلام می باشد . این امامزاده بزرگوار ، دارای آن چنان مقامی است که در زیارتش ثواب زیارت جدش حضرت ابا عبد الله الحسین علیه السلام نقل شده است . قبر شریفش در بغداد و در کنار پدر و برادر بزرگوارش مدفون است .

 

لازم به ذکر است که بین سبزوار و نیشابور خراسان هم امامزاده ای بدین نام مدفون است که از فرزندان و اعقاب همین بزرگوار می باشد .

 

بطوری که تاریخ گذشته نشان می دهد ، سادات حسینی که سلسله نسب آن ها منتهی به این شاهزاده محترم می شود ، اکثراً مردانی عالم و متقی بوده اند و هم اکنون بسیاری از این سادات مکرّم ، بدین صفات مشهورند .

 

پدر مرحوم فقیه سبزواری

 

یکی از مردان بزرگی که سرزمین عالم پرور سبزوار به دنیای دین و دانش تحویل داده است ، مرحوم میرزا موسی سبزواری والد ماجد و پدر والاتبار فقیه سبزواری بوده است .

 

تولد در ایزی

 

مرحوم میرزا موسی از علماء طراز اول عصر خود و از بزرگان و رجال معروف آن دوره می باشد . وی در سنه هزار و دویست و شصت و دو قمری در یک فرسنگی سبزوار در محلی بنام ایزی و معروف به دهنام یا دهبد نام پا به جهان گذاشته است .

 

تحصیل در مدرسه فخریه سبزوار

 

هنگامی که به سن چهارده سالگی می رسد ، از محضر پدر ارجمند خود مرحوم میرزا محمد علی که از سادات و دهقانان با فضیلت زمان خود بوده کسب اجازه نموده و با هزینه پدر برای تحصیل و کسب علم به سبزوار وارد می شود . در سبزوار مدرسه ای بنام فخریه معروف به مدرسه مبارکه کهنه وجوددارد که شاید قدیمی ترین مدرسه علمی در اسلام باشد و این مدرسه بزرگانی چون مرحوم طبرسی صاحب تفسیر مجمع البیان تحویل دنیای اسلام داده است . مرحوم میرزا موسی در همان اتاق و حجره مرحوم طبرسی مشغول تحصیل می شود و پس از مدت کوتاهی در حدود چهار سال به سال هزار و دویست و هشتاد قمری در سن هیجده سالگی از سبزوار حرکت و به مشهد وارد می شود .

 

تحصیل در مدرسه عباسقلی خان مشهد

 

 پس از ورود به مشهد ، به مدرسه عباس قلی خان که در خیابان سفلی مشهد واقع است وارد و مشغول تحصیل می شود . در این مدرسه دوره مقدمات و سطح را به پایان می رساند و با استعداد عجیب و فوق العاده خود آن چنان که باید از محضر اساتید بزرگ حوزه علمیه خراسان استفاده می کند . همین استعداد ایجاب می کند که وی مورد توجه و عنایات اساتید حوزه قرار گیرد و بالنتیجه پیشرفت شایان توجهی در کسب علم و فضیلت بنماید .

 

بازگشت به سبزوار

 

هیجده سال تمام می گذرد و مرحوم میرزا موسی دوره مقدمات و سطح را بطور کامل به پایان می رساند و سپس به امر پدر تقریبا به سال هزار و دویست و نود و هشت قمری مشهد را ترک و به وطن و محل اصلی خود مراجعت می کند .

 

ازدواج در " داشخانه "

 

پس از بازگشت از مشهد تصمیم به تشکیل عائله گرفته و با یکی از خانواده های اصیل و نجیب و دهقان زادگان آن دوره که در شش فرسنگی سبزوار و محلی به نام داشخانه زندگی می کرده اند ، ازدواج می کند .

 

تدریس در سبزوار

 

این ازدواج ایجاب می کند که مدت دوسال در سبزوار بماند و همین اقامت اجباری ، فرصت ارزنده ای برای فضلای سبزوار بوده است که از محضر ایشان ، مقدمات و سطح را استفاده کنند .

 

هجرت به سامراء

 

اما هدف های عالی تر و آرزوی رسیدن به مدارج علمی بالاتر وی را وادار می سازد که در سال هزار و سیصد قمری در سن سی و هشت سالگی سبزواررا به قصد سامرّاء ترک کند . سامراء در آن زمان از بزرگ ترین حوزه های علمی اسلام بوده و مرحوم میرزا حسن شیرازی معروف به میرزای بزرگ که مرجع تقلید شیعیان و زعامت تامّه عصر خودرا دارا بوده سرپرستی حوزه علمیه سامراء را بعهده داشت .

 

وجود عالم بزرگوار و مرجع تقلیدی همچون میرزای بزرگ باعث شده بود که تمام شیعیان متوجه سامراء شوند و حتی زواری که برای زیارت اعتاب مقدسه مشرف می شدند از راه سامراء ایاب و ذهاب و چند شبی را در آن جا بسر می بردند .

 

تحصیل علم در محضر میرزای شیرازی

 

سامراء از نظر مرکزیت علمی به اوج شهرت رسیده و بدین جهت تمام فضلاء و طلاب برجسته بدان حوزه مقدسه روی می آوردند . مرحوم میرزا موسی هم که برای کسب فضل و نیل به آمال مقدس خویش از وطن جدا گشته بوده به سامراء وارد و بر اثر هوش و استعداد بسیار خود از همان روزهای اول توجه مرحوم میرزای شیرازی و سایر اساتید و بزرگان را به خود جلب نموده و در عداد شاگردان ممتاز قرار گرفت و از محبت های مخصوص و عنایات فراوان میرزا بهره مند بوده ، مدتها گذشت . اواخر عمر میرزای بزرگ بوده که دسته های کرد علی اللهی سرراه زواررا می گرفتند و زائران اعتاب مقدسه را به وضع فجیع و دلخراشی قتل عام می نمودند . بدین لحاظ مرحوم میرزا رفت و آمدرا برای زائران از راه سامراء تحریم فرمودند و بدین جهت رفت و آمد از این راه قطع گردید . مدتی زیاد نگذشت که به سال هزار و سیصد و دوازده قمری مرحوم میرزای بزرک دعوت حق را اجابت و از دنیا رفت 

 

هجرت به نجف اشرف

 

مرگ میرزا و عدم رفت و آمد زوار سامراء را از آن موقعیت اول انداخت و حوزه علمیه سامراء رو به انحلال و انهدام نهاده بعد از مرگ مرحوم میرزا شخصیت برجسته علم و عمل مرحوم آیة الله العظمی آقای میرزا محمد تقی شیرازی سرپرستی حوزه علمیه و زعامت دینی را بعهده گرفت و طلاب را اداره می نمود اما اوضاع پریشان سامراء و تحولی که در حوزه علمیه پیدا شده بود ، زندگی طلاب را دشوار و کم کم آنان را متوجه حوزه علمیه نجف اشرف نموده اما با تمام این مشکلات تا سال هزار و سیصد و هیجده قمری بازهم حوزه علمیه سامراء دایر و عده ای از فضلای حوزه من جمله آقای میرزا موسی به اطراف مرحوم میرزا محمد تقی جمع وسیعی می کردند که حوزه از هم نپاشد و زحمات چندین ساله از بین نرود لکن بر اثرناراحتی ها و سختی های فراوان دیگر اقامت در حوزه علمیه سامراء غیر ممکن و مشکلات زندگی غیر قابل تحمل بوده بدین جهت اکثر علماء و فضلاء راه نجف را در پیش گرفتند و بدان دار پر فیض روی نهادند درمیان فضلائی که عازم نجف اشرف بودند یکی آقای میرزا موسی بوده . میرزا موسی هم رحل اقامت افکندند و از محضر علمی اساتید بزرگی چون مرحوم آخوند خراسانی استفاده می نموده .

 

تدریس در نجف

 

میرزا موسی در ضمن تحصیلات و طی مراحل عالی علمی خود ، حوزه تدریس مفصلی داشت . این حوزه تدریس که از سامراء شروع شده بود ، در نجف گسترش یافت و عده کثیری از طلاب و محصلین از محضر این استاد عالیقدر استفاده می نمودند . مرحوم میرزا موسی دوره سطح را تدریس می فرمودند و شاگردان بسیاری در اطراف ایشان جمع شده بودند .

 

میرزا موسی مدت چهارسال در نجف اقامت و در این مدت مورد توجه بزرگان و رجال علمی حوزه قرار گرفتند و مخصوصا مرحوم آخوند خراسانی علاقه و محبت فوق العاده ای به ایشان داشت .

 

میرزا موسی مراحل را یکی پس از دیگری طی کرده و به درجه عالی اجتهاد نائل آمد و با اخذ تصدیق از مراجع تقلید و زعمای وقت در عداد مجتهدین بزرگ و نوّاب عام قرار گرفت . دراین مدت اقامت نجف بوده که نامه های اهالی سبزوار پی درپی به ایشان می رسید و همگی تقاضای بازگشت ایشان را به وطن داشتند . سبزواری ها علاوه بر شخص ایشان به مراجع بزرگ نجف متوسل و از آن ها می خواستند که میرزا موسی را به موطن خود باز گردانند .

 

بازگشت به سبزوار

 

سرانجام به امر مراجع تقلید و تقاضای مردم سبزوار موافقت فرمودند که به وطن بازگردند و تاریخ ورود خودرا اعلام داشتند . روز موعود رسید و مردم سبزوار همگی از شهر خارج و به استقبال ایشان شتافتند . مردم سرازپا نمی شناختند و با شور عجیبی آغوش خودرا برای پذیرائی از این عالم بزرگوار باز نموده بودند . میرزا موسی در میان انبوه جمعیت و برروی دست آنان وارد سبزوار شد و به هدایت و ارشاد خلق پرداخت .

 

کرامت و نعمت وجودی مرحوم میرزا موسی در سبزوار

 

مرحوم میرزا موسی درسالی به سبزوار مراجعت فرمودند که مرض خطرناک و مهلک وبا سرتاسر ایران را فراگرفته بود و از این جهت مردم سبزوار هم درنهایت وحشت و ناراحتی بسر می بردند . جمعیت اطراف این مرد بزرگ روحانی را گرفتند و با توجه به ارادت و عقیده خاصی که به آن مرحوم داشتند اولین تقاضا این بود که برای نماز و دعا به مصلّای سبزوار تشریف ببرند و بعد از نماز برای رفع مرض وبا دعا نمایند و از خداوند رفع این گرفتاری را استدعا نمایند .

 

پس از پایان مراسم نیایش و دعا ، درمیان هزاران حلقه چشم ظرف آبی طلب فرمودند و آن را تبرّک نمودند و سپس بقیه آب را در آب انبار شهرریختند . نقل می کنند که از آن پس هرکس از آن آب به قصد تیمّن و تبرّک می خورد ، شفا پیدا می کرد و برای همیشه از آن مرض خطرناک مصون و محفوظ بوده .

 

مرحوم میرزا موسی مردی بود زاهد و پرهیزکار و مورد اعتماد واحترام تمام مردم . وجود وی برای مردم سبزوار ، ملجأ و پناهی بود که درتمام گرفتاری ها ، به معظمّ له مراجعه می کردند و از محبت های بی دریغ خود همگی را برخوردار می نمود .

 

رحلت میرزا موسی

 

حوزه علمیه سبزوار در زمان وی رونقی بسزا یافت و طلاب و محصلین از هر جهت در رفاه و آسایش بسر می بردند . مدت چهارده سال گذشت و در این مدت به کار تدریس و اداره حوزه علمیه سبزوار و اقامه جماعت و رهبری مسلمین مشغول بودند . اما افسوس که این مدت کوتاه بود و درسال هزار و سیصدو سی و شش قمری به سن هفتاد و چهارسالگی دار فانی را وداع گفته و جهان اسلام را داغدار نمودند .

 

مرگ آن عالم جلیل القدر ، موجی از تأثّر و اندوه بوجود آورد بطوری که معروف است هنگام فوت وی هوا تیره و تار می شود و مردم حومه سبزوار بر اثر انقلاب هوا از مرگ وی مطلع می شوند . جنازه اش با تجلیل هرچه تمام تر و بیشتر تشییع می شود و تمام طبقات در مراسم دفن وی شرکت می کنند و جنازه اش را در کنار شرقی شهر سبزوار به خاک سپردند .

 

در تمام شهرها و بلاد اسلامی ، مخصوصا حوزه های علمیه ، مجالس ختم و فاتحه برگزار شد و از آن تاریخ ، مقبره و مزارش زیارتگاه خاص و عام گردید .

 

عاش سعیدا و مات سعیدا . رحمة الله علیه . اعلی الله مقامه الشریف .

 

منبع :

 

صفحه 12 ،  کتاب " عمری پر افتخار ، یا " خاطرات زندگانی بزرگ شخصیت روحانی ، حضرت آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری " ، نوشته حسین نوقانی خراسانی و محمد ناصری ، مؤسسه مطبوعاتی بورس کتاب مشهد ، سال 1346 شمسی .

 

 

6 -  زندگی نامه مختصر میرزا موسی به قلم استاد غلامرضا جلالی

 

تبار نامه میرزا موسی

 

شاه سلطان حسین صفوی ، هنگام عزیمت به مشهد ، در حضرت عبدالعظیم ، با دونفر از سادات به نام های میرزا محمد و میرزا عبدالحسین آشنا شد و آن دورا همراه خود آورد . میرزا عبدالحسین به درخواست مردم در سبزوار ماند . وی جد پنجم میرزا موسی ، پدر فقیه سبزواری است . میرزا محمد همراه شاه صفوی به مشهد آمد و در جاغرق ساکن شد . نسبت میرزا موسی با بیست و نه واسطه به یکی از فرزندان حضرت سجاد علیه السلام منتهی می شود .

 

آیت الله میرزا موسی ، ( 1337 - 1265 ه . ق ) پدر فقیه سبزواری ، از روستای ایزی ( دهنام ) شش کیلومتری سبزواراست . وی مقدمات را در مدرسه فخریه ( مبارکه کهنه ) سبزوار خواند . سال 1280 ه. ق به مشهد سفر نمود و در مدرسه عباس قلی خان سکونت یافت . تا سال 1298 ه .ق در مشهد بود . در این سال ازدواج کرد . میرزا موسی پس از ازدواج و اقامت دوساله در سبزوار ، درسال 1300 ه . ق به نجف هجرت کرد و پس از چندی در سامرا رحل اقامت افکند و نزد آیت الله میرزا حسن شیرازی ، معروف به میرزای بزرگ تلمذ نمود . پس از ارتحال ایشان به درس میرزا محمد تقی شیرازی رفت . سال 1318 ه . ق به نجف بازگشت . تا سال 1322 ه.ق در این شهر بود . ایشان در این مدت به تدریس سطح اشتغال داشت و پس از دریافت اجازه اجتهاد از آخوند ملا محمد کاظم خراسانی ، به درخواست مردم سبزوار ، به این شهر بازگشت . میرزا تا شعبان 1336 ه . ق در سبزوار تدریس می کرد و نماز جماعت بر پا می داشت . در این سال ، در 74 سالگی به جوار حق شتافت و در دروازه نیشابور دفن گردید .

 

از میرزا موسی سه دختر و دو پسر بر جای ماند . پسر ارشد ایشان ، میرزا مهدی فقاهتی و پسر دیگرش میرزا حسین فقیه سبزواری است .

 

میرزا مهدی فقاهتی دوره سطح را نزد والد خود و دیگر اساتید به پایان رسانید و حکمت را از محضر افتخارالحکماء ، یکی از شاگردان ممتاز ملا هادی سبزواری بهره جست . از ایشان آثار منظوم و منثور در منطق و فلسفه برجای مانده است . مرحوم حاج میرزا محمد تقی فقاهتی ، از علمای سبزوارو مرحوم حاج میرزا ابوالفضل فقاهتی از علمای متاخر مشهد ، هردو فرزند میرزا مهدی بودند .

 

منبع :

 

صفحه 15 تا 18 مجله نگاه حوزه ، ویژه حوزه خراسان ، ضمیمه مجله حوزه ، شماره 18 – 17 ، سال دوم ، مرداد و شهریور 1375

 

دانلود زندگی نامه مرحوم آیة الله حاج میرزا حسین فقیه سبزواری به قلم گروهی از فرهیختگان

 

دانلود

 

زندگی نامه ، شخصیت ، آثار و خدمات مرحوم

مرجع تقلید بزرگوار ، مؤسس حوزه علمیه مشهد

و کلید دار ضریح مطهر حضرت ثامن الحج امام علی بن موسی

الرضا علیه السلام

 

حضرت آیة الله العظمی

حاج میرزا حسین فقیه سبزواری

(اعلی الله مقامه الشریف )

 

مجموعه نوشته های :

علمای اعلام و پژوهشگران فرهیخته ،

آیة الله شیخ آقا بزرگ تهرانی ، آیةالله سید مصطفی سیادتی ، آیةالله حجت هاشمی خراسانی ، آیة الله سید احمد روضاتی ، علامه محمد علی معلم حبیب آبادی ، حجةالاسلام محمدشریف رازی ، حجة الاسلام حسین نوقانی خراسانی ، حجة الاسلام محمد ناصری ، حجة الاسلام رسول جعفریان ، حجة الاسلام مهدی عسکرآبادی ، حجة الاسلام علیرضا نوروزی ، استاد غلامرضا جلالی ، دکتر احمد مهدوی دامغانی ، دکتر کامیار صداقت ثمرحسینی ، السید محمد الغروی ، الدکتور الشیخ محمد هادی الامینی ، استاد محمود بیهقی ، استاد محمد ابراهیم احمدی ، م – جرفادقانی ، محمد رضانصیری، حسن مروجّی و . . .

 

240 صفحه همراه با تصاویر

حجم : MB 7

 

تحقیق و تدوین :

سید محمد فقیه سبزواری

زندگی نامه مرحوم آیة الله میرزاحسین فقیه سبزواری ، در منابع عربی

 

زندگی نامه مرحوم آیة الله میرزاحسین فقیه سبزواری ، در منابع عربی

 

علماء خراسان 116.

* حسين ابن السيد موسى ابن السيد محمد علي الحسيني 1308 ـ 1386.

فقيه فاضل ومجتهد كبير، ومن مراجع العصر وأساتذة الفقه والأصول والزعماء الدينيين. ولد في سامراء وهاجر الى النجف الأشرف بصحبة والده، وفيها أنهى المقدمات والأوليات. وتتلمذ في تكميل الدروس العالية على الميرزا محمد حسين النائيني. والسيد أبو الحسن الإصفهاني. والشيخ ضياء الدين العراقي. والسيد محمد الفيروزآبادي. وشيخ الشريعة الاصفهاني. وفي سنة 1348 عاد الى سبزوار، ومنها استوطن مشهد الإمام الرضا(عليه السلام) وحاز على شهرة واسعة وساعد الطلاب والعاملين، وقام بمآثر خالدة مشكورة. ومات شوال 1386. عقبه: السيد زين العابدين. السيد محمد باقر. السيد محمد صادق. السيد محمد جواد. وكلهم علماء وفقهاء.

له: تقريرات شيوخه في الفقه والأصول. مناسك الحج ط. هداية الأنام ط.

كتابهاي فارسي چاپي 5/5458. نقباء البشر 2/657.

 

http://www.haydarya.com/maktaba_moktasah/21/book_30/g2/08.htm

 

 

دانلود مجموعه نوشته های علما و پژوهشگران در ارتباط با زندگی ، شخصیت ، آثار و خدمات مرحوم فقیه سبزوار

 

دانلود

 

زندگی نامه ، شخصیت ، آثار و خدمات مرحوم 

مرجع تقلید بزرگوار ، مؤسس حوزه علمیه مشهد 

و کلید دار ضریح مطهر حضرت ثامن الحج امام علی بن موسی

الرضا علیه السلام

 

حضرت آیة الله العظمی

حاج میرزا حسین فقیه سبزواری

(اعلی الله مقامه الشریف )

 

مجموعه نوشته های :

علمای اعلام و پژوهشگران فرهیخته ،

 

آیة الله شیخ آقا بزرگ تهرانی ، آیةالله سید مصطفی سیادتی ، آیةالله حجت هاشمی خراسانی ، آیة الله سید احمد روضاتی ، علامه محمد علی معلم حبیب آبادی ، حجةالاسلاممحمدشریفرازی ، حجة الاسلام حسین نوقانی خراسانی ، حجة الاسلام محمد ناصری ، حجة الاسلام مهدی عسکرآبادی ، حجة الاسلام علیرضا نوروزی ، استاد غلامرضا جلالی ، دکتر کامیار صداقت ثمرحسینی ، السید محمد الغروی ، الدکتور الشیخ محمد هادی الامینی ، استاد محمود بیهقی ، استاد محمد ابراهیم احمدی ، م – جرفادقانی ، محمد رضانصیری، حسن مروجّی و . . .

 

240 صفحه  همراه با تصاویر

حجم :  MB 7

 

تحقیق و تدوین :

سید محمد فقیه سبزواری

 

زندگی نامه کوتاهی از مرحوم فقیه سبزواری به نقل از روزنامه آفتاب شرق

 

زندگی نامه کوتاهی از مرحوم فقیه سبزواری

به نقل از روزنامه آفتاب شرق 

مورخه 15 بهمن ماه 1345

 

 

شادروان مرحوم آیت الله العظمی آقای حاج میرزا حسین فقیه سبزواری قدّس سرّه ، مرجع فقید عالم تشیع ، در سال 1309 قمری در شهر سامرّاء ، در خانواده ای متدین ، دانشمند و پرهیزکار ، پا به عرصه وجود گذشت . والد ماجدشان مرحوم آقا میرزا موسی یکی از شاگردان بزرگ مرحوم آیت الله العظمی آقای حاج میرزا حسن شیرازی طاب ثراه بوده که در فضل و تقوی ، شهرت بسزا داشته است .

مرحوم آیت الله فقیه سبزواری در سنین یازده سالگی یعنی در سال 1322 قمری به اتفاق والدشان به موطن اصلی خود شهر سبزوار مراجعت کرد و تا سال 1336 قمری در آن شهر و هم چنین شهر مقدس مشهد در محضر فقهاء و اساتید بزرگ به تحصیل علوم دینی اشتغال داشته اند .

فقید سعید در سال 1337 قمری از سبزوار به نجف اشرف مشرف شدند و در نزد آیات عظام و مراجع عالیقدر آن عصر آقایان مرحوم نایینی ، اصفهانی و آقا ضیاء عراقی تحصیلات خودرا به پایان رسانیده و در 1347 قمری به مشهد مقدس مراجعت و برای همیشه در این شهر اقامت گزیدند و تا دوروز قبل از رحلت ( روز 24 ماه شوال ) ، به هدایت و ارشاد مردم اشتغال داشتند .

آیت الله فقید ، از علمای بزرگ و مورد احترام بود و هرگز از انجام وظیفه دینی و اجتماعی غفلت نورزیدند . فقید سعید پس از یک کسالت نسبتا ممتد در شب بیست و پنجم شوال المبارک که با شهادت جانگداز ششمین پیشوای جهان شیعه یعنی حضرت امام جعفر صادق علیه السلام مصادف می باشد ، دعوت حق را لبیک گفته دیده از جهان فروبست و با فقدان خویش ، دنیای روحانیت را داغدار ساخت .

ما این ضایعه را به عموم علمای اعلام و طبقات مختلف مردم ، تسلیت و تعزیت می گوییم .


روزنامه آفتاب شرق

شنبه 15 بهمن ماه 1345

زندگی نامه مرحوم فقیه سبزواری به نقل از روزنامه خراسان بهمن ماه 1345

 

زندگی نامه مرحوم فقیه سبزواری به نقل از روزنامه خراسان بهمن ماه 1345

 

مرحوم حضرت آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری ، درسال 1309 قمری در شهر سامرّاء متولد گردیدند .

والد ماجدشان ، مرحوم آیت الله العظمی آقا میرزاموسی ، یکی از شاگردان بزرگ مرحوم آیت الله العظمی آقای حاج میرزا حسن شیرازی بودند . ایشان به اتفاق پدر بزرگوارشان در سال 1322 قمری ، به موطن اصلی خود یعنی سبزوار مراجعت نمودند و تا سال 1336 قمری در سبزوار و در شهر مقدس مشهد در خدمت اساتید بزرگ به تحصیل علوم دینی اشتغال داشتند و درسال 1337 قمری به نجف اشرف مشرف گردیدند و در نزد آیات عظام و مراجع عالیقدر آن عصر ، مرحوم آیت الله العظمی نایینی و آیت الله العظمی اصفهانی و آیت الله العظمی آقا ضیاء عراقی ، تحصیلات خودرا به پایان رسانده و در سنه 1348 قمری ، به مشهد مقدس بازگشتند و اقامت گزیدند و تا ده روز به رحلت ، یعنی 14 شوال ، به افاده و افاضه ، اشتغال داشتند .

حضرت آیت الله سبزواری ، در زمان حیات ، منشأ خدمات عام المنفعه برجسته ای بوده اند . از آن جمله : ساختمان غسالخانه ( فی مغسل الرضا) ، ساختمان صحنین بزرگ و کوچک رضوان ، احداث قبرستان حسین آباد ، شرکت در تأسیس درمانگاه رازی ، ساختمان تکیه سیدها ، تهیه دوهزار قطعه زمین برای طلاب ، ساختمان شبستان جامع سبزوار ، مدرسه محمدیه سبزوار با موقوفات را می توان نام برد .

از مرحوم آیت الله سبزواری ، 14 فرزند بجای مانده که عبارتند از :

1 – حجت الاسلام آقای حاج سید زین العابدین سبزواری . 2 – حجت الاسلام آقای حاج سید محمد باقر سبزواری . 3 – آقای حاج سید محمد کاظم سبزواری . 4 – آقای حاج سید محمد رضا سبزواری . 5 – آقای حاج سید محمد جواد فقیه سبزواری . 6 – آقای حاج سید محمد صادق فقیه سبزواری . 7 – آقای سید علینقی سبزواری . 8 – آقای سید عسکری سبزواری . 9 – آقای سید مهدی سبزواری . و پنج دختر که همگی مزوّجه هستند .

 

منبع :

روزنامه خراسان ،  شماره 5091 ،  یکشنبه  16 بهمن 1345

 

عمری پر افتخار در احوال فقیه سبزواری

 

عمری پر افتخار در احوال فقیه سبزواری
 
 
آيت الله العظمی حاج ميرزا حسين فقيه سبزواري

 (309-386 ه.ق)

نویسنده : حجة الاسلام مهدی عسکرآبادی

حضرة السید السند، قدوة الانام، عماد العلماء الاعلام، قرة عین النائینی، آیت الله العظمی حاج میرزا حسین سبزواری ، مشهور به " فقيه سبزواري " (309- 386 ه.ق)

فرزند آيت الله ميرزا موسي ، سوم رمضان 309 ه.ق در شهر سامراء قدم به عرصه فانی دنیای دانی نهاد.

حضرت آيت الله علامه ميرزا موسي حسینی سبزواری  (265- 336 ه.ق) تحصیلات نهایی خود را در سامراء در محضر آیت الله العظمی میرزای شیرازی بزرگ  و در نجف اشرف در محضر علامه آخوند خراسانی  به پایان رسانده و با دریافت درجه عالی اجتهاد از آخوند خراسانی  به سبزوار مراجعت نموده و به عنوان اولین مروج و مدرس کفایه الاصول در سبزوار و مشهد مقدس مشهور گردید.

آِیت الله میرزا مهدی فقاهتی  (305-362ه.ق) فرزند اکبر علامه میرزا موسی  با کسب فیض از محضر افتخار الحکماء  و والد معظم خویش و دریافت اجازه اجتهاد از آیت الله العظمی سید ابوالحسن اصفهانی  به تدریس فقه و اصول و معقول و منقول پرداخت. معظم له دارای طبع موزون و خط نسخ نیکو نیز بود.

حضرت آیت الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری  در سال 38 ه.ق همراه والد معظم خود آيت الله ميرزا موسي  به سبزوار رفت و در آنجا به تحصيل علوم ديني پرداخت. وي درسال 326 ه.ق براي ادامه تحصيل وارد مشهد مقدس شد و در مدرسه فاضلخان حجره گرفت و از محضر دانشوراني چون حاج شيخ حسن برسي ، ميرزا محمد باقر مدرس رضوي ، ميرزا عبدالجواد اديب نيشابوري ، حاج ميرزا حسين  (از شاگردان ميرزاي شيرازي بزرگ )، حاج ميرزا اسماعيل مجتهد  و شیخ نظام گنابادی  (والد ارجمند علامه بهلول گنابادی ) کسب فیض نمود.

حضرت آیت الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری  در شعبان المعظم سال 33 ه.ق با دختر ميرزا حسين صدرالعلماء  (329-295 ه.ق) يكي از علماي برجسته سبزوار ازدواج نمود و شش سال در سبزوار اقامت كرد. در اين مدت ضمن تدريس، خارج فقه و اصول را از محضر پدر و حكمت و عرفان را نزد افتخار الحكماء میرزا اسماعیل طالقانی  شاگرد كم نظیر حاج ملاهادي سبزواري  فرا گرفت.

وی پس از رحلت والد معظم،در سال 338 ه.ق به نجف رفت و فقه و اصول و تفسیر و معارف عالیه را نزد اعاظم  آيات فرا گرفت و از همه اساتيد خود اجازه اجتهاد دريافت نمود و به "فقيه سبزواري" اشتهار يافت.

عمده اساتید حضرت آیت الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری  عبارتند از:

آیت الله میرزا موسی سبزواری (والد معظم)، ميرزای نائيني ، سيد ابوالحسن اصفهاني ، آقا ضياء عراقي ، آخوند خراساني (صاحب کفایه)، سید محمد كاظم يزدي (صاحب عروه)، میرزای شیرازی ثانی(میرزا محمد تقی) ، آیت الله میرزا مهدی اصفهانی ، آيت الله شربياني ، آيت الله سيد محمد بحرالعلوم ، حاج سيد محمد فيروزآبادي ، شریعت اصفهانی ، شيخ حسن مامقاني ، شيخ عبدالله بن حسن مامقاني ، شيخ محمد طه نجف ، ميرزا حسين محدث نوري ، حاج آقا رضا محقق همداني ، شيخ علي گنابادي ، شيخ علي قوچاني ، افتخار الحكماء میرزا اسماعیل طالقانی ، سید ابوتراب خوانساری ، آقا رفیش عرب ، ...

تصویری از اجازه اجتهاد آیات عظام میرزای نائینی ، آقا ضیاء عراقی ، سید ابوالحسن اصفهانی  و شیخ عبدالکریم حائری یزدی  در کتاب "عمری پر افتخار"  آمده است.

در عظمت علمی و نیز قوه حافظه فقیه سبزواری همین بس که کتاب گرانسنگ کفایة الاصول علامه آخوند خراسانی  را  از حفظ و به زبان عربی تدریس می فرمود.

"هداية الانام در مسایل حلال و حرام" رساله عملي او و كتاب مناسك حج وي نيز به چاپ رسيده و تقریرات مخطوط  یک دوره اصول و کثیری از مباحث فقه میرزای نایینی، و رساله مخطوط قضاء الفوائت تقریرات آیت الله العظمی سید ابوالحسن اصفهانی   مؤید عظمت علمی معظم له می باشد؛ همچنان که طبق نقل فرزند عزیز وی آیت الله میرزا جواد فقیه سبزواری ، چندین مرتبه نوشته های ارزنده خویش را درون کیسه نموده و به چاه ریخته است. نیز فرزند ارجمندش آیت الله سید صادق فقیه سبزواری حفظه الله تعالی دیوان اشعار عربی و فارسی والد معظمش را بارها مشاهده و مطالعه نموده است.

معظم له به احترام تقریرات مطبوع آیت الله شیخ محمدعلی کاظمینی  و رفاقت دیرینه خویش، از چاپ تقریرات میرزای نائینی  منصرف گردید.

          آیت الله العظمی فقیه سبزواری  با تربیت شاگردانی ممتاز و برجسته نقش سترگی در شکوفایی حوزه های علمیه و مرجعیت شیعی ایفا نمودند:

           آیت الله العظمی مرعشی نجفی رضوان الله علیه، آیت الله العظمی وحید خراسانی حفظه الله تعالی،  آیت الله  حجت هاشمی خراسانی حفظه الله تعالی، آیت الله شیخ اسماعیل سبزواری شاهرودی ، آیت الله ولی الله اسراری  (فرزند ارجمند مدرس اسراری )، آیت الله  علامه حکیم میرزا مهدی الهی قمشه ای ، آیت الله دکتر محمد ابراهیم آیتی بیرجندی ، آیت الله دکتر شیخ حسین بهروان، آیت الله میرزا حسن صالحی (306 ه.ش- معاصر)

آیت الله محمدباقر عباس پور بنهنگی (33ه.ش- معاصر)، آیت الله سید زین العابدین فقیه سبزواری ، آیت الله سید محمد باقر فقیه سبزواری ، آیت الله میرزا محمد جواد فقیه سبزواری ، آیت الله سید محمد صادق فقیه سبزواری حفظه الله تعالی (فرزندان معظم له)، حجت الاسلام و المسلمین شیخ محمود شریف روحانی، حجت الاسلام و المسلمین شیخ عبد العلی صاحبی (معلم آموزش و پرورش)، ...

افرادی همچون آیت الله دکتر شیخ کاظم مدیر شانه چی ،افتخار دریافت اجازه اجتهاد از محضر آیت الله العظمی فقیه سبزواری  را داشته­اند.

        آیت الله العظمی فقیه سبزواری  در عین صرف عمر پر افتخار خویش در رفاه حال شیعیان و همچنین بالندگی حوزه های علمیه، از محیط خانواده نیز غفلت نورزیده و فرزندانی عالم، نخبه و متخلق به اخلاق ربانی تربیت نموده که هر کدام، اسوه و منشأ برکاتی عظیم گردیده اند:

  آیت الله حاج سید زین العابدین فقیه سبزواری  (332- 4ه.ق) که همزمان با سرپرستی درمانگاه رازی و همکاری با نشریه " نامه آستان قدس " و اقامه جماعت در مسجد مقبل السلطنه به تدریس معقول و منقول و سطح و خارج اهتمام داشت.

آیت الله حاج سید محمدباقر فقیه سبزواری (334-     ه.ق) که در سال 37ه.ش اجازه تدیس معقول و منقول از وزارت معارف کسب کرد و بعدها با مراجعت به سبزوار همگام با تدریس فقه و اصول در مدرسه محمدیه و ملا هادی سبزواری و ارشاد خلایق، مشغول کشاورزی و ارتزاق از این راه بود. کتاب ارزنده " سرمایه سخن " تألیف مشترک ایشان و رفیق شفیقش حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد ابراهیم آیتی بیرجندی  می باشد. 

آیت الله حاج سید محمد جواد فقیه سبزواری  (349- 426ه.ق) عالمی  ربانی و فقیهی وارسته که اسوه اخلاق و فضیلت بود و از محضر بزرگانی چون ادیب نیشابوری دوم ، حاج میرزا احمد مدرس یزدی ، حاج شیخ کاظم دامغانی ، شیخ مهدی آشتیانی ، حاج محمد رئیسی قوچانی ، سید علی حسینی میلانی ، خراسانی  و ... مستفیض گردیده و از والد معظم آیت الله  العظمی میرزا حسین فقیه سبزواری  و آیت الله  العظمی میرزا هاشم قزوینی اجازه اجتهاد دریافت نمود و خود نیز تا پایان عمر مبارک، توأم با تحقیق به تدریس سیوطی، مطول، معالم، لمعه، رسائل، مکاسب، کفایه و خارج فقه جواهر پرداخت. توفیق کسب فیض از محضر نورانی استاد معظم در مباحث لمعه و خارج فقه و معارف و اخلاق نیز نصیب حقیر گردید.

آیت الله حاج سید محمد صادق فقیه سبزواری ( متولد 349ه.ق) از محضر فرزانگانی نظیر والد معظم آیت الله  العظمی میرزا حسین فقیه سبزواری ، حضرت امام خمینی ، آیت الله العظمی بروجردی ، آیت الله العظمی مرعشی نجفی ، علامه طباطبایی ، علامه شهید مطهری ، ... بهرمند شده و عمر گهربار خویش را صرف تحقیق،تدریس و تبلیغ نموده است. حقیر نیز توفیق کسب معارف و اخلاق و درک حضور معظم له را داشته ام. هم اکنون این بقیه السلف خاندان فقیه سبزواری در شهر مقدس قم جوار کریمه اهلبیت علیهاالسلام رحل اقامت افکنده است.

آیت الله حاج میرزا علی سیادتی  (326- 397ه.ق) فرزند حاج میرزا محمد  (فرزند آقا شیخ میرزا اسماعیل ) و نواده دختری آیت الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری ،ملقب به فیلسوف شرق، عمر مبارک خویش را صرف تدریس فقه و اصول و حکمت و فلسفه نمود.

آیت الله  العظمی حاج میرزا حسن سیادتی (299- 385ه.ق) فرزند آقا شیخ میرزا اسماعیل (اخوی ارجمند آیت الله میرزا موسی ) که قضیه نماز باران ایشان همچنان زبانزد اهالی سبزوار است، در محضر اعاظمی چون: آقا ضیاء عراقی ، میرزای نائینی ، سید ابوالحسن اصفهانی ، افتخار الحکماء ، میرزا حسین علوی سبزواری  ( آقای بزرگ)،آخوند ملا ابراهیم نقابشکی ، شیخ محمد اسماعیل محلاتی ( ابو الزوجه معظم­ ­له) و آیت الله میرزا موسی ( عموی گرامی معظم له) تلمذ نموده و دروس فقه و اصول آ سید ابوالحسن اصفهانی  و میرزای نائینی  را تقریر کرده و هم اکنون "وسیله الوصول " به همت فرزند برومند وی به چاپ رسیده است. شاگردانی نظیر شیخ ولی الله اسراری  و آیت الله میرزا محمدحسن علوی سبزواری ، روحانی محبوب سیزوار  و حاصل مکتب فقهی ایشان می باشد. بنای حسینیه، بنای مسجد آقا(که از مال خالص خود ساخته بود و هم اکنون مرقد وی نیز در آن می باشد)، احیای حوزه علمیه سبزوار و ارسال نامه به اطراف جهت پذیرش طلاب، از آثار اجتماعی معظم له محسوب می گردد.

آیت الله  ابوالشهید حاج سید مصطفی سیادتیحفظه الله  (متولد2 جمادی الثانی 344ه.ق) فرزند آیت الله میرزا حسن ، معاون و محرر والد معظم در امور روحانیت و مراجعات و مراسلات و استفتائات، امام جماعت مسجد جامع سبزوار به مدت 3 سال و صاحب تألیفات عدیده که هم اکنون در سبزوار به ارشاد خلائق و تألیف کتب اشتغال دارند.

          معظم له سال 347 ه.ق در سن 38 سالگي به درخواست مردم سبزوار به ايران بازگشت و در مشهد مقدس ساكن شد و  چهل سال به تدريس  خارج فقه و اصول و فلسفه و نيز اقامه نماز جماعت در مسجد گوهرشاد روی آورد و خدمات اجتماعي و عمراني كم نظيري از خویش به یادگار گذارد:

 احداث باغ رضوان به مساحت 6 هزار مترمربع در سال 330ه.ش، احداث مدرسه  علمیه باغ رضوان، تكميل بنای درمانگاه رازي، بنای کوی طلاب با واگذاری 2500 قطعه زمين به طلاب و فضلاي حومه مشهد در سال 339 ه.ش، بنای 20 باب منزل در خيابان نخريسي و 25 باب در خيابان خواجه ربيع براي سيل زدگان، ساخت دهها مسجد در محلات مختلف مشهد مانند مسجد مسجد بهار، احداث تكيه سيدها، ایجاد غسالخانه در اول خیابان طبرسی، تأسیس قبرستان در محله حسین آباد گلشور به مساحت پانزده هزار متر مربع، بنای شبستان مسجد جامع سبزوار به گنجایش2500 نفر، بنای مدرسه علمیه محمدیه در سبزوار، بنای مدرسه علمیه در کویته  پاکستان، صدور اعلامیه و کمک به مردم زلزله زده قزوین، کمکهای مالی در جنگ جهانی دوم و تأسیس بیمارستان، ...

نقش برجسته آیت الله العظمی فقیه سیزواری  در نهضت ملی شدن صنعت نفت نیز قابل توجه  است.

فقیه  افتخار بزرگ کلیدداری ضریح مطهر امام رضا علیه السلام (که به اعلم علمای مشهد تفویض می شد) و چهل سال اقامه نماز جماعت صبح در حرم مطهر را داشت.
فقيه  در طول تحصيلات خود در حوزه مشهد مقدس، شاهد  واقعه جانسوز مسجد جامع گوهرشاد و هتک حرم مطهر امام رضا علیه السلام در روز دوازدهم ربيع الثاني 330 ه.ق (2 تیر ماه 34، روز حجاب و عفاف) بود و مذاکرات مهمی برای مقابله با کشف حجاب و نیز حلوگیری از فاجعه خونبار مسجد گوهرشاد انجام داده و این رویداد خونین را در يادداشت هاي منتشر نشده خود، منعكس كرده است.

رضاخان ملعون به دنبال ایده شوم تغییر لباس، دستور خلع لباس تمام علما به جز عده ای معدود و با شرایطی خاص، را صادر کرده بود. از این رو همه علمای خراسان به جز چند نفر، خلع لباس گردیدند: آیت الله میرزا احمد کفایی (فرزند برومند آخوند خراسانی )، آیت الله شیخ علی اکبر نهاوندی ، آیت الله میرزا علی اکبر نوغانی ، آیت الله  العظمی میرزا حسین فقیه سبزواری .

فقیه سبزواری  بارها به زیارت عتبات مقدسه و حج بیت الله الحرام نایل آمده است. من جمله در سال 367ه.ق با کاروان پانزده هزار نفری و به رهبری معظم له که دیدار و مذاکراتی با عبدالعزیز بن سعود پادشاه عربستان پیرامون تعیین قبله  داشته اند.

 آری! سرانجام آیت الله العظمی میرزا حسین فقیه سبزواری  این مرجع تقلید وارسته، قرة العین میرزای نائینی  و فرزند اعز و اجل و اکرم آ سید ابوالحسن اصفهانی  و آ شیخ عبدالکریم حائری یزدی ، روز جمعه 25 شوال 386ه.ق(345ه.ش) در سالروز شهادت رییس مکتب جعفری، حضرت امام جعفر صادق علیه السلام در 77 سالگي راه ناهموار دنياي مادي را به آخر رساند و روح مطهرش به ملکوت اعلی پر گشود و در محل مدرسه باغ رضوان فضاي سبز شمال شرقي حرم مطهر حضرت امام رضا علیه السلام در ابتداي بست طبرسي با اقامه  نماز  به امامت آیت الله العظمی میلانی  به خاك سپرده شد و مرقد پاکش دق الباب و میعاد گاه شیعیان و زوار حریم رضوی گردید.

با تشکر از حضرت آیت الله حاج سید صادق فقیه سبزواری حفظه الله تعالی  فرزند برومند معظم له، که اجازه تنظیم ویژه نامه را به این کمترین عنایت فرمودند.

با ارسال تصاویر، خاطرات، تقریرات و سایر آثار مرتبط با خاندان فقاهت فقیه سبزواری، به این پایگاه و یا تلفن099294408 در ثواب ترویج و تکریم فرهنگ زیبای علم و فقاهت، سهیم شویم.

تهیه و تنظیم: حجت الاسلام و المسلمین شیخ مهدی عسکرآبادی

 

http://askarabadi.andishvaran.ir/fa/ShowNote.html?ItemId=8756

 

زندگی ، شخصیت ، خدمات و شاگردان مرحوم آیة الله حاج سید جواد فقیه سبزواری

 

 

بسمه تعالی

 زندگی ، شخصیت ، خدمات و شاگردان مرحوم آیة الله حاج سید جواد فقیه سبزواری

 

فقیه سبزواری ، حاج سید محمد جواد

مرحوم آیة الله حاج سید محمد جواد فقیه سبزواری ( 1384 -   1309ه . ش )  ، از مجتهدان و مدرسّان و فقیهان پر تلاش و اثر گذار حوزه علمیه مشهد در قرن پانزدهم هجری قمری ؛ و سومین فرزند روحانی مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری (1309-1386 ه . ق  )  ، فقیه و مرجع شهیر قرن چهاردهم هجری قمری و مؤسس حوزه علمیه مشهد ، پس از واقعه گوهرشاد ؛ و نوه آیت الله میرزا موسی حسینی ( مجتهد ) سبزواری ( 1337 – 1265 ه . ق ) است .

 

تولد

جمعه ، بیست و هفتم ربیع الاول 1349 هجری قمری ، برابر با 30 مرداد ماه 1309  هجری شمسی در شهر مشهد 

 

وفات

اول آذر ماه هزار و سیصد و هشتاد و چهار هجری شمسی ، برابر با 19 شوّال 1426 هجری قمری مشهد

مرقد

مشهد ، بیوتات رضوی ، صحن آزادی ، غرفه جنب ورودی آقایان به حرم شریف

تحصیلات

دوره ابتدایی را در مدرسه محمدیه سعادت ؛ و دروس مقدماتی حوزوی شامل جامع المقدمات ، سیوطی ، مغنی ، مطوّل و سایر کتب ادبیّات عرب را در طول پنج سال اقامت در مدرسه نوّاب فرا گرفتند .

 

کوچ از مدرسه " نواّب "  به مدرسه " بالاسر "

پس از پایان دوره مقدماتی دروس حوزوی ، و با توجه به افزایش قیل و قال های درس و بحث در مدرسه نواب ، به مدرسه بالاسر نقل مکان کرده ؛ در حجره ای مجاور حرم رضوی ( که اکنون بصورت رواقی درآمده ) ، سکنی گزیدند و از این خلوت و فرصت روحانی ، برای تحصیل و مطالعه ، ضمن بهره گیری از تشعشع انوار عنایت حضرت ثامن الحجج علیه السلام ، نهایت استفاده را کردند ؛ و برای رفع هر نوع ابهام ، هر درس را دو بار خواندند و تقریر کردند .

اساتید

 ادبیات عرب را نزد استاد محمد تقی ادیب نیشابوری ( مشهور به ادیب دوم متخلّص به راموز) ، شرح لمعه ،  قوانیـن و معالم الأصول را نزد آیة الله میرزا احمد مدرس یزدی ، رسائل و مکاسب و کفایه را نزد آیة الله هاشم قزوینی و فلسفه را نزد شیخ محمد رضا کلباسی از اساتید بلند پایه حوزه علمیه مشهد مقدس آموخت.

هم چنین ، در محضر بزرگان دیگری ، نظیر آیة الله حاج شیـخ کاظم دامغـانی ، آیة الله حاج شیخ مهدی آشتیانی ، حـاج شیخ محمد استادو حاج محمد رئیسی قوچانی ، زانو زد ، گوش جان سپرد تا خود به مرتبه استادی رسید .

مرحوم استاد آیة الله حاج سید جواد فقیه سبزواری ،  منظومه حاج ملا هادی سبزواری ؛ وخارج فقه و اصول را نزد پدرش به پایان رساند و توانست از پدر خود و آیة الله حاج شیخ هاشم قزوینی وسایر مراجع اجازه اجتهاد بگیرد.

فقیه سبزواری از شاگردان فرهمند و برجسته ؛ و از مستشکلین معروف حلقه درس آیة الله حاج شیخ هاشم مدرس قزوینی بود و درجوانی ، موفق به دریافت تصدیق اجتهاد از مرحوم آیة الله حاج شیخ هاشم قزوینی شد .

پس از فوت آیة الله حاج شیخ هاشم قزوینی در بیستم ربیع الثانی 1381 هجری قمری ( نهم مهرماه 1340 ) ، مجالس تلمّذ مرحوم فقیه سبزواری ، منحصر شد به درس خارج فقه و اصول پدر بزرگوارشان ، درس خارج فقه مرحوم آیة الله حاج میرزا احمد کفایی ( فرزند آخوند خراسانی ) و درس خارج فقه مرحوم آیة الله العظمی میلانی ( رحمة الله علیهم )

هم بحث فقیه سبزواری

آیة الله حاج سید جواد فقیه سبزواری ، دوره عالی و استدلالی فقه و اصول را ، علاوه بر حضور در جلسات عمومی ، به اتفاق آیة الله حجت هاشمی خراسانی ، بطور خصوصی نیز درمحضر مرحوم پدرشان آموختند و با آیة الله حجّت به بحث می نشستند .

دریافت اجازه اجتهاد از پدر بزرگوارشان

مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری ، با عنایت به احراز شرائط کامل اجتهاد توسط فرزند فرهیخته و پرهیزکار خود ، در مورخه دهم شوال سال 1382 هجری قمری برابر با 15 اسفند 1341 هجری شمسی ، اجازه اجتهاد مرحوم آیة الله حاج سید محمد جواد فقیه سبزواری را صادر فرمودند .

( منبع اجازه اجتهاد : کتاب مشاهیر مدفون در حرم رضوی ، زیر نظر غلامرضا جلالی ، جلد پنجم ، اعلام و اسناد ، صفحه 363 ، سند شماره 14 بخش اجازه نامه ها )

تصویر اجازه نامه :

 

تدریس

همت عالی ، تلاش گسترده و پشتکار علمی مرحوم آیة الله حاج سید جواد فقیه سبزواری ، در حوزه علمیه مشهد و در بین طلاب فاضل ضرب المثل بود .

پس از رحلت پدرشان در تاریخ 24 شوال 1386 ( 15 بهمن 1345 ) ، به تقاضای طلاب و اهل علم ، تدریس را در مَدرَس باغ رضوان آغاز کردند .

چهار درس پیش از ظهرها ، یک درس بعد ازظهر ؛ و یک درس شب ها .

سال 1348 ، به دلیل بیماری ، پزشکان کثرت تدریس را مجاز ندانسته ، به چهار درس فقط پیش از ظهرها محدود کردند .

پس از اجرای طرح توسعه حرم رضوی و تخریب باغ رضوان در سال 1354 شمسی ، محل تدریس مرحوم فقیه سبزواری به مسجد گوهرشاد ، " شبستان سبزواری "  ، همان محل چهل ساله اقامه نماز جماعت و تدریس مرحوم پدرشان منتقل شد و تا سال 1380 شمسی ، پیش از ظهرها ، چهار درس را تدریس می کردند .

از سال 1380 تا زمان رحلت ، به دلیل ابتلا به بیماری قلبی و عارضه درد کمر ، به تدریس یک درس کاهش یافت .

گرچه سیاق و مشی دیرپای مرحوم فقیه سبزواری ، تدریس خارج فقه ، بر اساس متن جواهرالکلام محقق نجفی بود ، اما از بین تمام درس ها ، بیشتر ، به دلیل وابستگی و ارادت شدید به " شهیدین " ، شرح لمعه را در طول همه سال های نشستن بر کرسی تدریس ، تبیین می فرمودند و به همین دلیل ، در حوزه ها ، خاصه در حوزه علمیه مشهد ،  معروف به تدریس شرح لمعه بودند .

 

شاگردان

او بیش از  چهل سال ، دوره سطح و خارج فقه و اصول را ، شیرین ؛ و با دقت و ذوق و نکته سنجی و ژرف گرایی خاصی ، تدریس ؛ و طلاب فرهیخته بسیاری را در حوزه فقه و اصول تربیت کرد که بسیاری از آنان ، هم اکنون ، خود بر مسند تدریس در سطوح عالی تکیه زده ؛ و یا مصادر مهم علمی ، فرهنگی ، سیاسی و اجتماعی را در داخل و خارج از کشور ، بعهده دارند .

برخی از شاگردان شهیر و برجسته مرحوم فقیه سبزواری ؛ و فرهیختگان گران سنگی که با بهره گیری از مکتب علمی و اخلاقی معظم له ، رونق افزای حوزه های تشیّع شده و آسمان فقاهت و اخلاق را منوّر کرده اند ، عبارتند از حجج اسلام و آیات عظام :

محمد حسن پاکدامن (پ‍ژوهشگر بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی ) 1،

احمد نجمی پور(امام جمعه شهر سرایان ) 2 ،


دکتر عباس فرازی نیا (مدیر ارتباطات حوزوی و امور فرهنگی آستان قدس رضوی و عضو اتاق فکرتبلیغ خراسان) ،

دکتر علی نصیری گیلانی ( پژوهشگر ، مؤلّف دهها اثر ، استاد دانشگاه و مدیر مؤسسه معارف وحی و خرد ) 4 ،

علی بیاتی ( فعال عرصه تبلیغ و وعظ در آستان قدس رضوی ، عضو شورای راهبردی معاونت تبلیغ دفتر تبلیغات و عضو اتاق فکر تبلیغ ) 5  ،

دکتر رضا رمضانی گیلانی ( امام جمعه سابق کرج ، عضو مجلس خبرگان رهبری ، مدیر و امام کنونی مرکز اسلامی هامبورگ در آلمان ؛ محقق و استاد حوزه و دانشگاه ) 6 ،

دکتر محمد مهدی فقیه بحرالعلوم جلالی (پژوهشگر فعال در بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی ، کارشناس نسب شناسی ، پژوهشگر آثار تاریخی و امامزادگان علیهم السلام و مولف دهها اثر پژوهشی ) 7  ،

رسول سعیدی زاده ( پژوهشگر فعال و نویسنده دهها مقاله و کتاب تحقیقی )  8 ،

دکتر سعید جازاری معمویی (موسس حوزه علمیه ثامن الائمه(ع) تهران  ، مدرّس کفایه و مکاسب، مدیریت برخی مدارس علمیه تهران، پژوهشگر پست دکتری در دانشگاه سوربن فرانسه ،  استاد دانشگاه کاتولیک فرانسه ، عضو لابراتوار مرکز مطالعات دین و اسلام پاریس و عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب قم ) 9  ،

 سید علی خاتمی خوانساری ( مدرّس حوزه و دانشگاه ، مربّی مبلغین ومبلغات  دینی ، کارشناس برنامه های مذهبی صدا و سیما و شبکه های ماهواره ای شیعی ، محقق و مؤلّف )  10 ،

علی شفیعی ( عضو هیئت علمی پژوهشکده فقه و حقوق ، همکار علمی و اجرایی رادیو معارف و مدرّس ) 11

علی نهاوندی (مدرّس کفایه و رسائل در مدرسه علمیه عالی نواب ، فعال در حوزه همایش های علمی و پژوهشی ، مشاور معاونت پارلمانی و استان‌های مدیرکل صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و چند سمت و سابقه اجرایی در صدا و سیما ) 12 ،

مجتبی الهی خراسانی ( مدرّس سطوح عالی فقه و اصول ، پژوهشگر فعال و نویسنده دهها کتاب و مقاله در حوزه های مختلف به اقتضاء نیاز مخاطبان و زمان )  13 ،

دکترمحمد سالاری ( استاد دانشگاه ، امام جمعه سابق بخش نیم بلوک ، مؤسّس و مدیر دانشگاه پیام نور واحد خضری دشت بیاض ، محقق و نویسنده دهها کتاب و مقاله ) 14 ،

دکتر مصطفی رجایی پور ( استاد دانشگاه ، محقق و مؤلّف )  15 ،

مهدی عسکر آبادی (عسکری نیشابوری- محقق، مدرس، معاون پژوهش مرکز تحقیقات و طرح های کاربردی حجاب ریحانة النبی علیهاالسلام ) 16 ،

سید حسین صابری ( مؤسس و مدیر مدرسه علمیه شهداء مشهد ، امام جماعت و مدرّس علوم حوزوی ) 17 ،
علی محمد پور بیرجندی (مدرس دروس خارج در حوزه علميه مشهد و مؤلّف تقریرات متعدد اصولی و فقهی ) 18 ،
سید محمد بختیاری (امام جماعت مدرسه علمیه اهل البیت علیهم‌السلام در مشهد و نویسنده مقالات متعدد در حوزه دین و فرهنگ در روزنامه خراسان و آفتاب شرق ) 19 ،
سید حبیب الله قدمی (حافظ کل قرآن ، مدرس خارج حوزه علمیه مشهد و گرگان ، محقق و مؤلّف ؛ و دارای سوابق اجرایی ) 20 ،
سید علی موسوی دریاباری ( مدرّس فقه و اصول و فلسفه ) 21 ،
علی جان اسکندری ( پژوهشگر فعال در بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی و نویسنده کتاب " یکشنبه خونین" ) 22 ،
علی شاکری ( مولّف چند کتاب و نویسنده دهها مقاله تحقیقی ) 23 ،
جعفر موسوی نسب (مسئول مرکز تخصصی امامت و مهدویت خراسان رضوی ) 24 ،
مجتبی میردامادی ( مؤسّس مرکز احياء التراث درجامعة المصطفي العالمية ، مؤسّس مؤسسه فرهنگي حکيم ميرداماد در قم ، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران و مدرّس خارج فقه و اصول ) 25 ،
مصطفی خبازیان زاده ( خطیب ، نویسنده ، مؤلّف و شاعر ) 26 ،

علی اکبر ابراهیم پور(محقق و کارشناس در تفسیر، علوم قرآنی، ادیان و مذاهب) 27 ،

 

برخی اظهار نظرهای شاگردان در رابطه با اخلاق و شخصیت علمی مرحوم آیة الله سید جواد فقیه سبزواری

 

سید محمد بختیاری :

تمام اساتید بنده، انسان های شایسته و بزرگواری بودند و در عرصه روحانیت و اخلاق، واقعاً نمونه و نظیری نداشتند اما کسی که بنده بیشتر با ایشان مأنوس بودم، آیت الله سید جواد سبزواری، از شاگردان ممتاز مرحوم شیخ هاشم قزوینی بودند که حقیقتاً انسان وارسته و سلیم النفس و دارای حالات معنوی مهمی بودند و نظیر مرحوم میرزا حسنعلی نخودکی خیلی نافذالحکم بودند که اگر برای مریض دعایی می دادند، دعایشان موثر بود. ایشان بسیار ساده و همانطور که باید روحانیت باشد زندگی می کردند. تا آخر عمرشان در خانه وقفی زندگی می کردند و در خیابان طبرسی در مسجد حاج حکیم هم نماز می خواندند 28

هادی کردان :

......    دقیقاً مثل استاد فقه ما آیت الله آقا سید جواد فقیه سبزواری رحمه الله که اینقدر صورتش نورانی بود که وقتی در حرم زیارتنامه می خواند زوّار برای دیدن چهره ایشان می ایستادند و ترافیک ایجاد می شد!  )  29

دکتر علی نصیری :

. . . . .    آیه الله سبزواری که عمده مباحث دو جلد لمعه را با دنیایی از خاطرات خوش و شیرین از محضر ایشان بهره بردم . استادی بسیار خوش رو ، ساده زیست و دوست داشتنی .

.......   سال 1387 در سفری که به مشهد داشتم با اشتیاق غیر قابل توصیف عازم مسجد فقیه سبزواری (مسجد پدر عالم ایشان) شدم تا در کنار اقامه نماز ، چشمم به جمال نورانی و الاهی آن استاد روشن شود ، اما با کمال تعجب با عکس ایشان بر سر درب مسجد روبرو شدم . شدت تاثر خود را هیچ گاه از خاطر نمی برم . خدایش در خُلد برین جای دهد  3

دکتر سعید جازاری :

امروز بسیاری از بخش‌های مفصل لمعتین حذف شده است؛ در حالی که در زمان ما در مشهد دریغ از یک صفحه حذف. خداوند رحمت کند مرحوم آیت‌الله سید جواد فقیه سبزواری حتی بحث‌های عبد و مملوک را نیز اغماض نمی‌فرمود! اما امروز این تحول نمایان است.  31

دکتر سعید جازاری :

نخستین بار در سال ١٣۶١ با حفظ اشعار کتاب نصاب الصبیان از جدم علامه میرجهانی جایزه دریافت کردم (یک اسکناس تا نشده پنجاه ریالی). بعد از آن در سال ١٣۶٣ بخش قابل توجهی از الفیه ابن مالک را حفظ نمودم واز محضر مرحوم ایه الله العظمی گلپایگانی هدیه ای دریافت کردم البته بعدها در سال ١٣٧٠ بابت تالیف کتاب السراج المنیر فی التفسیر مجددا از ایشان جایزه ارزنده ای دریافت کردم که خاطره آن روز هنوز در یادم مانده است. البته بر آن کتابم بعدها بزرگانی مانند ایات عظام عزالدین زنجانی سید کاظم اخوان مرعشی عبدالحمید شربیانی میرزا جواد فقیه سبزواری  مکارم شیرازی وغیرهم تقریظ عنایت فرمودند. برخی کتب از شرح لمعه را از محضر والد بزرگوارم فراگرفته و دیگر دروس سطح را در حوزه مشهد ودر مدارس امام رضا و خویی ونیز در جلسات اساتید بزرگواری مانند مرحوم فقیه سبزواری -که بعدها به دست با عنایت ایشان ملبس به لباس فاخر روحانیت شدم- فراگرفتم   32

مهدی عسکر آبادی :

. . . . .    از بین تمام دروس به خاطر علاقه شدید به شهیدین تدریس شرح لمعه را ادامه دادند، همان گونه که معظم له معروف به تدریس شرح لمعه بودند. البته تدریس خارج فقه بر اساس متن جواهر الکلام محقق نجفی نیز شیوه دیرینه استاد معظم بود

   حضرت آیت الله حاج سید جواد فقیه سبزواری  در طول عمر مبارک خود، خدمات فراوانی به حوزه علمیه و.... عمـوم مردم  داشتند و با پرورش شاگردان زیادی بر صفا و غنای حوزه تشیع افزودند.

ایشان در جوانی از اساتید خود از محضر علمایی چون والد بزرگوارشان حضـرت آیت الله العظمی حـاج سید میرزا حسین فقیه سبـزواری  و آیت الله شیخ هاشم قزوینـی  و دیگر علما، تصدیق اجتهاد دریافت کرده بودند

. . . . .    فرهیختگان ارجمندی از مکتب علمی و اخلاقی معظم له بهرمند شده و آسمان فقاهت و اخلاق را منور نموده اند.

.. .. ..  ..  آیت الله فقیه سبزواری  از مردان بی ریا و از دانشوران وفادار و با صفا  بود و دارای خلـق خوش و متواضـع ، دارای طلاقـت صبر و صبـاحت وجه بود. در اخـلاق و آداب، بی نظیر و حوزه تدریـس ایشان در مسجد گوهرشاد بهـترین حوزه به شمار می آمد. این کلام تمام شاگردان و دوستان و آشنایان و همسایگان ایشان می باشد. درِ منزل ایشـان بر روی آحاد مردم در تمامی ساعات شبانه روز باز و مشکل گشای  کارهای مردم بود  33

رسول سعیدی زاده :

. . . . .   آیت الله سید جواد فقیه سبزواری در حوزه علمیه مشهد، دوره سطح و خارج فقه و اصول را تدریس می کرد و در این راه طلاب زیادی را تربیت نمود. پشتکار وی در تدریس بین طلاب ضرب المثل بود.

. . . . .  وی انسان نکته سنجی بود و مسائل درسی را با شیرینی خاص برای شاگردان بیان می کرد. اهتمام فراوانی در رفع نیازهای طلاب و سادات و فقراء داشت.

. . . . درب منزلش به روی عموم مردم و به ویژه طلاب علوم دینی باز بود. مورد مشورت بسیاری از بزرگان بود . 34

دکتر کامیار صداقت ثمر حسینی :

آیت‌الله سید جواد فقیه سبزواری عالمی خوش مشرب و نیکو سیرت و صورت بودند. سخنش قلب را جلا و روح را صفا می‌داد. برخوردی صادقانه و صمیمانه با مراجعان داشت و درب منزلش به روی اهل علم و طالبان علوم آل محمد (ص) باز بود. نمی‌شد دوستش نداشته باشی، نامش را می‌شنیدی محبتش را خدا در دلت می‌انداخت.

دیدارش همیشه شوق آموختن را در انسان زنده می‌ساخت.

بر سلوک شرعی تأکیدی تام داشت، می‌فرمود شب‌ها زود بخوابید و سحرخیز باشید برای درس خواندن و مطالعه را پیش از اذان صبح آغاز کنید.

و او غیرتی تمام به لباس روحانیت و حفظ پاک‌دامنی روحانی داشت.

این بزرگان نفس خود را اصلاح کرده بودند و از این رو در مصاحبت با آنان تنها یاد و نام حق را می‌شنیدی. نه صحبت و تکاپو برای جمع مال دنیا ... 35

 

علیرضا محمد زاده قوسی :

 امروز داشتم دفتر خاطراتم را ورق میزدم به مطلبی برخوردم که به نوروز 1378شمسی بر میگردد در آن ایام توفیق تشرف زیارت حضرت ابوالحسن الرضا عليه‌السلام نصیبم شده بود

 من 16 سال داشتم خدمت بعضی از بزرگان حوزه مشهد رسیدم از جمله مرحوم آیت‌الله حاج سید جواد فقیه سبزواری اعلی الله مقامه الشریف

 عرض کردم آقا ما در مواردی که به مشکل بر میخوریم چه ذکری را توصیه میکنید تا مشکل برایمان سهل شود؟

 فرمودند:  این ذکر عیدی من برای شماست

 از شیخ بهاءالدین عاملی رسیده هرکس به این دعا مداومت کند مشکلات به آسانی حل شود:

 بِسْمِ الله الرّحْمنِ الرّحیم لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ بِعَوْنِکَ وَ قُدْرَتِکَ لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ بِحَقِکَ وَ حُرْمَتِکَ لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ فَرَجاً فَرَجَنی مِنْ اَمْری فَرَجاً وَ مَخْرَجاً رَبَنّا یا اَرْحَمَ الرّاحِمین   36

 

امامت جماعت

از سال 1328 هجری شمسی تا زمان رحلت ، امامت جماعت مسجد حاج حکیم در خیابان طبرسی ، بعهده مرحوم فقیه سبزواری بود و هر روز ، توده های مختلفی از طلاب و فضلا و بازاریان ، در جماعت شرکت می کردند و علاوه بر اقامه جماعت ، به امور ارباب رجوع رسیدگی ؛ و مشکلات مردم را به همان سیاق مرحوم پدرشان حل ؛ و خاصّه ، مستمندان را مورد عنایت و تفقّد قرار می دادند .

 

مجلس هفتگی وعظ و ذکر مصیبت

از برنامه های منظّم هفتگی مرحوم فقیه سبزواری ، برگزاری مجلس وعظ و ذکر مصیبت در حسینیه " فقیه سبزواری " ، واقع در خیابان خسروی ، بازار سرشوراست که هرهفته ، چهارشنبه شب ها ، با حضور معظم له ، علما و شاگردان برگزار می شد .

مجلسی نورانی و عالمانه بود و خطیبان برجسته ای به ایراد نطق و ذکر مصیبت می پرداختند و ضمنا ، فرصتی مناسب بود تا مرحوم فقیه سبزواری ، به مشکلات طلاب رسیدگی کنند .

این مجلس ، به عنوان سنّت حسنه ، کماکان ، به همت آقازاده های ایشان ، هر هفته ، دایر می شود .

وقف و اهدای کتب

مرحوم فقیه سبزواری ، بخشی از تمام کتاب های نفیس و خطی خودرا وقف کتابخانه مدرسه آیة لله خویی ؛ و بخش معتنابهی را وقف کتابخانه آستانقدس رضوی کردند که بپاس این اقدام ارزشمند ، عکس و فرازهایی از زندگی و خدمات ایشان ، در کنار تصویر سایر واقفان بلندپایه ، به دیوار سالن کتابخانه آستانقدس ، الصاق شده است .

 

سیره اخلاقی

فقیه سبزواری ، مجتهدی متواضع ، فقیهی خوشرو ؛ و عالمی متبسّم و نرمخو بود . درِ خانه اش به روی همگان باز بود و سخاوتی کم نظیر داشت . به کوچک و بزرگ احترام می گذاشت .

مدرّسی جلیل القدر ، بی ریا و حقیقت جو بود و دانشوری با صفا . خُلق خوشی داشت و برخوردار از صباحت وجه .

محبوب القلوب شاگردان و خویشان و دوستان بود . دردهای اطرافیان را بی آن که اظهار کنند ، حس می کرد و در صدد ایجاد امید در دل گرفتاران بود . قلبی مهربان داشت و دعاهایش نافذ بود .

اگر در عبارتی کوتاه ، قصد تبیین شخصیتش را داشته باشیم ، بهتر از این عبارت در وصفش نمی توان گفت که بنده ای خالص و خاص از بندگان خدا بود و چون بندگان خدارا از صمیم قلبش دوست می داشت ، از هیچ خدمتی دریغ نداشت .

دانشوری بیدار و سخت به الطاف خداوندی امیدوار . دیدارش هر بیننده ای را جان تازه می دمید و روح هر مصاحبی را جلا می بخشید .

زاهد بود و ساده زیست و تعلّقی به دنیا نداشت . تمام دغدغه اش پاسداری از دین خدا بود و حراست از فضیلت ها و برای آرمان هایش ، هیچ تلاش مثبت و خدا پسندی را وا نمی نهاد .

در اخلاق و رعایت آداب انسانی و اسلامی ، کم نظیر بود و حوزه تدریس فقیه سبزواری در مسجد گوهرشاد ، بهترین حوزه بود . این حقیقتی است که همه شاگردان به آن اقرار دارند ؛ و خویشان و دوستان ، همه از جان و دل ، دوستش داشتند .

 

وفات

سرانجام ، پس از عمری زیستن زاهدانه ، گشودن گره از امور مردم ، تلاش برای حفاظت از دستاوردهای علمی فقها و بزرگان پیشین ، حراست از زحمات چهل ساله مرحوم پدر بزرگوارو اساتید بلند پایه برای صیانت از کیان حوزه علمیه مشهد و بکارگیری شیوه های نوین برای توسعه  حوزه علمیه مشهد بعنوان یادگار ارزشمند والد ماجد و مراجع و مجتهدان و علمای همروزگارش ؛ و نیز تربیت شاگردانی فاضل و زحمت کشیده و ثابت قدم در مسیر دین و اخلاق و علم ،  دست اجل این بـزرگ مرد علم و عمل و اخلاق را از مسـلمین و حوزه علمیه گرفت  و در تـاریخ اول آذر ماه هزار و سیصد و هشتاد و چهار هجری شمسی ، برابر با 19 شوّال 1426 هجری قمری سـاعت دو بعد از  ظهر ، خویشان و مریدان و دانش آموختگان مکتبش را به فراقش مبتلا کرد و با پرواز روح بلندش به ملکوت اعلی ، پیکر مطهرش ، پس از تشییعی با شکوه از مسجد حاج حکیم تا حرم رضوی ؛ و اقامه نماز میّت به امامت آیة الله میرزا علی آقا فلسفی ،  در جوار رحمت واسعه الهی ، مجاور مضجع شریف حضرت ثامن الحجج علیه السلام ، در صحن آزادی ، در غرفه جنب در ورودی آقایان به حرم مطهر ، به خاک سپرده شد و آرام گرفت .

 

تصاویر مرحوم آیة الله حاج سید جواد فقیه سبزواری :

http://www.varesoon.ir/pictures-of-shiite-clerics/faghih-sabzevari-javad/11165.html

 

 لینک لیست منابع و مآخذ ( از 1 تا 36 ) معرفی برخی شاگردان و اظهار نظر برخی از آنان پیرامون شخصیت مرحوم آیة الله حاج سید جواد فقیه سبزواری:

https://t.me/faghihsabzevari/6296

 

 

منابع :

 

حوزه نت ، پایگاه اطلاع رسانی حوزه

https://hawzah.net/fa/Mostabser/View/63283/%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%87-%D8%B3%D8%A8%D8%B2%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%8C-%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D8%AC%D9%88%D8%A7%D8%AF/?SearchText=%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%87%20%D8%B3%D8%A8%D8%B2%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C

 

راسخون

http://rasekhoon.net/mashahir/show/591366/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AC%D9%88%D8%A7%D8%AF-%D8%B3%D8%A8%D8%B2%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C/

 

وبلاگ دکتر صداقت ثمره حسینی

http://kamyarsedaghat.blogfa.com/post/679

http://kamyarsedaghat.blogfa.com/post/721

 

پایگاه اندیشوران حوزه

http://askarabadi.andishvaran.ir/fa/ShowNote.html?ItemId=8755

پایگاه اینترنتی زندگی نامه مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری

http://faghihsabzevari.blogfa.com/

سواد اعظم

https://sawad-azam.persianblog.ir/NM5oZoy6aXtNNvE1JnGg-آیت-الله-سید-جواد-فقیه-سبزوارى-ره

پایگاه های اینترنتی شاگردان

کتاب مشاهیر حوزه علمیه خراسان جلد سوم

کتاب عمری پرافتخار ، زندگی نامه مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری

کتاب گنجینه دانشمندان ، جلد پنجم

 

 پژوهش و نگارش :

سید محمد فقیه سبزواری

زندگی ، شخصیت علمی ، آثار و خدمات مرحوم فقیه سبزواری ، به قلم آیة الله حجت هاشمی خراسانی

 

زندگی ، شخصیت علمی ، آثار و خدمات مرحوم فقیه سبزواری ، به قلم آیة الله حجت هاشمی خراسانی

در کتاب مرآت الحجة از صفحه  130 تا 145

 

https://t.me/faghihsabzevari/5220

https://t.me/faghihsabzevari/5221

https://t.me/faghihsabzevari/5222

https://t.me/faghihsabzevari/5223

https://t.me/faghihsabzevari/5224

https://t.me/faghihsabzevari/5225

https://t.me/faghihsabzevari/5226

https://t.me/faghihsabzevari/5227

https://t.me/faghihsabzevari/5228

https://t.me/faghihsabzevari/5229

https://t.me/faghihsabzevari/5230

https://t.me/faghihsabzevari/5232

https://t.me/faghihsabzevari/5233

https://t.me/faghihsabzevari/5234

https://t.me/faghihsabzevari/5235

https://t.me/faghihsabzevari/5236

https://t.me/faghihsabzevari/5238

https://t.me/faghihsabzevari/5239

 

فقیه سبزواری، حسین

 

فقیه سبزواری، حسین

قرن:13
جنسیت:مرد
ملیت:ایران
(1386 -1309 ق)، عالم دینی و فقیه. در سامرا به دنیا آمد و در خانواده‌ای اهل علم پرورش یافت. در 1318 ق به همراه پدرش به نجف رهسپار شد و مدت چهار سال در آنجا، تحت نظر پدرش، مقدمات و ادبیات را خواند و در 1322 ق به همراه پدر به سبزوار رفت و چهار سال در آنجا به تحصیل پرداخت. در هفده سالگی با اجازه و امر پدر به مشهد رفت و از محضر ادیب بزرگ نیشابوری و شیخ حسن برسی و سید محمد باقر مدرس استفاده نمود. پس از چندی به خواست پدرش به سبزوار بازگشت و ضمن استفاده از درس خارج پدر و بهره‌گیری از افتخار الحکماء، در زمینه‌ی معقول، خود به تدریس سطوح پرداخت. در 1337 ق پس از درگذشت پدر به نجف مهاجرت نمود و دو سال از محضر آیت‌الله میرزا محمد تقی شیرازی و آیت‌الله شریعت اصفهانی و آیت‌الله سید محمد فیروزآبادی و آیت‌الله میرزا حسین نایینی و آیت‌الله آقا ضیاءالدین عراقی و آیت‌الله اصفهانی استفاده نمود و به مدارج عالی فقه و اجتهاد رسید و با دریافت اجازات اجتهاد مطلق از اساتیدش، در 1347 ق، به ایران بازگشت و در مشهد مقیم شد و به تدریس خارج فقه و اصول و امامت جماعت در جامع گوهرشاد پرداخت. او در مشهد درگذشت و در مقبره‌ی باغ رضوان به خاک سپرده شد. از آثار خیرش: بنای کوی طلاب؛ مدرسه‌ی محمدیه؛ تکیه سیدها؛ گورستان و غسالخانه و دیگر آثار خیر او در کتاب «خاطرات زندگانی» وی با شرح آثار آمده است.[1]
حسین بن العلامه میرزا موسی فقیه سبزواری از آیات عظام و فقهاء فخام معاصر سبزوار (مقیم مشهد مقدس) بوده‌اند.
ترجمه احوال و آثار آن بزرگوار رساله و کتاب جداگانه‌ای لازم دارد که آن هم بحمداللَّه به قلم یکی از دانشمندان بنام خاطرات زندگانی آیت‌اللَّه فقیه سبزواری بطبع رسیده است و خلاصه آن را نگارنده در اینجا می‌نگارم. وی در سال 1309 قمری در سامره دیده به جهان گشوده و در بیت علم و عزت پرورش یافته و در سال 1318 ق به همراه والد ماجدش به نجف اشرف رهسپار شده و مدت چهار سال در آنجا در تحت نظر والدش مقدمات و ادبیات را خوانده و در سال 1322 ق در معیت پدرش به سبزوار آمده و چهار سال در آنجا به تحصیل پرداخته و در سن 17 سالگی با اجازه و امر پدر به مشهد آمده و از محضر مرحوم ادیب بزرگ نیشابوری و مرحوم آقا شیخ حسن برسی و حجةالاسلام آقای حاج سید محمدباقر مدرس استفاده نموده. و در همان اوان صحنه دلخراش توپ بستن روسها را به آستان قدس رضوی مشاهده می‌کنند و بعد از چندی برحسب امر والدش به سبزوار آمده و ضمن استفاده از درس خارج والدش و استفاده معقول از مرحوم افتخارالحکماء خود به تدریس سطوح پرداخته تا والدش در سال 1337 قمری به رحمت ایزدی واصل و ایشان به نجف اشرف مهاجرت نموده.
و دو سال از محضر مرحوم آیت‌اللَّه العظمی میرزا محمدتقی شیرازی و مرحوم آیت‌اللَّه شریعت اصفهانی و آیت‌اللَّه حاج سید محمد فیروزآبادی و آیت‌اللَّه میرزا حسین نائینی و آیت‌اللَّه آقا ضیاءالدین عراقی و آیت‌اللَّه العظمی اصفهانی استفاده نموده و به مدارج عالیه فقه و اجتهاد رسیده و با دریافت اجازات اجتهاد مطلق از آیات نام برده در سال 1347 ق به ایران بازگشت و به سبزوار وارد و بعد از سه ماه به مشهد مقدس عزیمت نموده و روی اصرار علماء و مراجع حوزه مشهد رحل اقامت افکنده و به تدریس خارج فقه و اصول و امامت در جامعه گوهرشاد پرداخته و در خلال توقف در مشهد چندین مسافرت مهم به عتبات عالیات و مکه معظمه نموده که شرح هر یک مفصل خواهد بود.
و در کتاب خاطرات زندگانی وی مذکور می‌باشد. معظم له پس از یک عمر خدمت به دین و مسلمین و آستان ملک پاسبان ثامن‌الائمة المعصومین علیهم صلوات المصلین در شب شنبه 24 شوال 1386 ق شب قبل از شهادت حضرت امام صادق علیه‌الصلوة والسلام در سن 77 سالگی از دنیا رفت و در مقبره باغ رضوان که از باقیات الصالحات اوست مدفون گردید.
آثار خیر مرحوم آیت‌اللَّه فقیه سبزواری از اینقرار است.
1- مدرسه کوچک باغ رضوان
2- تکمیل بناء درمانگاه رازی
3- خانه‌های سیل زدگان
4- مسجد بهار
5- کوی طلاب
6- مدرسه محمدیه و آثار خیر دیگر که در کتاب خاطرات زندگانی ایشان با شرح آثار مذکوره موجود است.
برگرفته از کتاب :اثرآفرینان (جلد اول-ششم)
منابع زندگینامه :[1] گنجینه‌ی دانشمندان (152 / 7 ،323 -321 / 5).

http://download.ghaemiyeh.com/downloads/htm/13000/9142-f-13920823-zendiginameh-mashaher-iran-va-jahan-j13.htm

زندگینامه مشاهیر ایران و جهان جلد 13

مشخصات کتاب

سرشناسه : مرکز تحقیقات رایانه ای قائمیه اصفهان، ۱۳90
عنوان و نام پدیدآور : زندگینامه مشاهیر ایران و جهان/ واحد تحقیقات مرکز تحقیقات رایانه ای قائمیه اصفهان.
مشخصات نشر دیجیتالی: اصفهان: مرکز تحقیقات رایانه ای قائمیه اصفهان - ۱۳90.
مشخصات ظاهری : [90۱۸] ص.: مصور.
یادداشت : عنوان روی جلد: زندگینامه مشاهیر ایران و جهان : دانشمندان - شاعران - نویسندگان....
یادداشت : کتابنامه: ص. [90۱۸].
عنوان روی جلد : زندگینامه مشاهیر ایران و جهان : دانشمندان - شاعران - نویسندگان....
موضوع : سرگذشتنامه -- مجموعه‌ها
رده بندی کنگره : CT۲۰۳ /ف۲۸ و۶۷ ۱۳۸۵
رده بندی دیویی : ۹۲۰/۰۲

زندگی نامه مختصر آیة الله حجت هاشمی خراسانی به قلم خودشان

 

زندگی نامه مختصر آیة الله حجت هاشمی خراسانی از شاگردان برجسته مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری به قلم خودشان 

منبع  : مقدمه دیوان حجت هاشمی خراسانی ، صفحات 1 تا 4

مقام معظم رهبری : فقیه سبزواری از علمای رتبه یک مشهد و مردی بود پارسا، قانع و با زندگي متوسط

 

ترس و بی میلی طلاب مشهد برای مبارزه با حکومت

از ديگر مخالفان مبارزه آقاي حاج ميرزاحسين فقيه سبزواري بود. او نيز از علماي رتبه يك مشهد و از پيشنمازان معروف مسجد گوهرشاد بود. مردي بود پارسا، قانع و با زندگي متوسط. "يك آخوند متصرف قوي بود در مشهد كه ما كمتر ديده ايم."

بيشتر علماي مطرح مشهد [در سطحي پايين تر از آقايان ميلاني و قمي ] نه اهل مبارزه بودند و نه عليه آن موضع مي گرفتند. اين كه چرا بايد پنجه در پنجه حكومت انداخت، و رو در روي آن ايستاد مسئله اي حل نشده براي آنان بود. انگيزه اي براي ورود به اين عرصه نداشتند. البته در مجالسي كه از مبارزان تفقد مي شد شركت مي كردند، مبارز زندان كشيده اي كه بازمي گشت، به ديدنش مي رفتند، قرار بر تعطيل نماز جماعت مي شد، مخالفت نمي كردند؛ زماني هم مي رسيد كه زبان ملامت را روي مبارزان مي گشودند.

گروه فرهنگی مشرق - شرح اسم" عنوان کتاب زندگینامه رهبر معظم انقلاب از سال ۱۳۱۸ تا ۱۳۵۷ است که توسط هدایت الله بهبودی به رشته تحریر در آمده و توسط موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی به چاپ رسیده است. البته این کتاب اولین بار همزمان با برگزاری نمایشگاه بین المللی کتاب تهران رونمایی شد؛ اما به دلیل وجود برخی اغلاط تاریخی، توزیع آن متوقف شد تا اینکه مدتی قبل پس از برطرف شدن اغلاط، چاپ و در اختیار علاقه مندان گرفت.

آنچه در ادامه از نظرتان می گذرد بخش شصت و دوم این کتاب است.

***ميرزاحسين سبزواري

از ديگر مخالفان مبارزه آقاي حاج ميرزاحسين فقيه سبزواري بود. او نيز از علماي رتبه يك مشهد و از پيشنمازان معروف مسجد گوهرشاد بود. مردي بود پارسا، قانع و . . . .

ادامه نوشته

فقیه سبزواری، حسین



(1386 -1309 ق)، عالم دینى و فقیه. در سامرا به دنیا آمد و در خانواده‏اى اهل علم پرورش یافت. در 1318 ق به همراه پدرش به نجف رهسپار شد و مدت چهار سال در آنجا، تحت نظر پدرش، مقدمات و ادبیات را خواند و در 1322 ق به همراه پدر به سبزوار رفت و چهار سال در آنجا به تحصیل پرداخت. در هفده سالگى با اجازه و امر پدر به مشهد رفت و از محضر ادیب بزرگ نیشابورى و شیخ حسن برسى و سید محمد باقر مدرس استفاده نمود. پس از چندى به خواست پدرش به سبزوار بازگشت و ضمن استفاده از درس خارج پدر و بهره‏گیرى از افتخار الحكماء، در زمینه‏ى معقول، خود به تدریس سطوح پرداخت. در 1337 ق پس از درگذشت پدر به نجف مهاجرت نمود و دو سال از محضر آیت‏الله میرزا محمد تقى شیرازى و آیت‏الله شریعت اصفهانى و آیت‏الله سید محمد فیروزآبادى و آیت‏الله میرزا حسین نایینى و آیت‏الله آقا ضیاءالدین عراقى و آیت‏الله اصفهانى استفاده نمود و به مدارج عالى فقه و اجتهاد رسید و با دریافت اجازات اجتهاد مطلق از اساتیدش، در 1347 ق، به ایران بازگشت و . . . .

ادامه نوشته