برخي مشاهير مدفون در حرم رضوي را بهتر بشناسيم
طي ساليان دور بيش از 50 تن از مشاهير مسلمان و شيعه كشورمان در حرم رضوي دفن شدهاند.
به گزارش پايگاه اطلاع رساني حج، اين 50 تن گزيدهاي از اشخاصي هستند كه در حرم رضوي به خاك سپرده شدهاند و طي اين گزارش و گزارشهاي ديگر به معرفي آنان ميپردازيم.
اين افراد محبان اهل بيت(س) و عالمان برجسته عصر خود نيز به شمار ميرفتند، كساني كه خواستند حيات ابديشان همچون زندگي دنياييشان در كنار حضرت ثامنالحجج(ع)، امام رئوف شيعيان بگذرد.
علامه محمدتقي جعفري ( 1304-1377ه. ش) علوم حوزوي را در شهرهاي تبريز، تهران، قم و نجف آموخت و از طريق مطالعه با دانشهاي رايج روزگار خود آشنا شد و به تاليف و تحقيق روي آورد. پس از 11 سال اقامت در نجف و تحمل سختيهاي فراوان در راه تحصيل علم و رسيدن به درجه اجتهاد، سال 1337 ه. ش به ايران بازگشت و در تهران اقامت گزيد.
علامه جعفري حدود 50 سال به تعليم و تربيت جامعه اشتغال داشت و بسياري از پژوهشگران حوزه و دانشگاه از دروس ايشان استفاده كرده و نكتهها آموختند. از آثار وي ترجمه و تفسير نهجالبلاغه در 27 جلد، تفسير و نقد و تحليل مثنوي 15 جلد، انسان از ديدگاه قرآن، فلسفه و هدف زندگي، فلسفه زيبايي و هنر از ديدگاه قرآن است.
علامه شيخ حر عاملي (1033-1104 ه.ق) در يكي از روستاهاي لبنان در ناحيه بقاع، در خانوادهاي چشم به جهان گشود كه به علم و فقاهت مشهور بودند و نسب آنان به حربن يزيد رياحي، از شهداي كربلا ميرسيد. شيخ حر عاملي نزد بزرگان خاندان آل حر كه همه اهل علم و فقاهت بودند، دانش آموخت و 40 سال در كشورهاي اسلامي به سفر پرداخت.
در حدود سال 1080 ه.ق ، همزمان با سلطنت شاه سليمان صفوي به مشهد آمد و به تدريس و تاليف آثار پربها پرداخت و شاگرداني را پروراند و به تعدادي از آنها از جمله علامه محمدباقر مجلسي اجازه روايت داد. مهمترين اثر ماندگار او در كنار آثار ارزشمند تعداد ديگر، كتاب وسايل الشيعه است كه از كتب مرجع در احاديث شيعه به شمار ميرود.
علامه سيدمحمدحسين حسيني تهراني (1345-1416ه.ق) آموزشهاي ابتدايي و متوسطه را در رشته مكانيك به پايان رساند، سپس به تحصيل علوم الهي روي آورد و در شهرهاي قم و نجف از محضر آيات عظام و استادان بزرگي بهره برد و به درجه اجتهاد رسيد. در عرفان و سير و سلوك معنوي نيز به درجات بالايي رسيد.
وي پس از اتمام تحصيلات عالي، جهت اداي تكليف و اقامه شعائر الهي به تهران بازگشت و در مسجد قائم (عج) خيابان سعدي به نشر احكام اسلامي و ارشاد مردم پرداخت و در سال 1400 ه. ق به مشهد مهاجرت كرد و مدت 15 سال به تدريس و تاليف مشغول بود. از آثار وي ميتوان به الله شناسي، امامشناسي، معادشناسي، مهر تابان، روح مجرد اشاره كرد.
آيتالله سيدحسين خادمي اصفهاني (1319-1404 ه.ق)، وي مقداري از علوم حوزوي را در اصفهان فرا گرفت، سپس به نجف رفت و نزد بزرگان حوزه نجف علم آموخت. در سال 1347 هجري قمري به اصفهان بازگشت و به تدريس دوره خارج فقه و اصول در مدرسه صدر اصفهان و اقامه جماعت مشغول شد، وي از سوي امام خميني(ره)، نماينده رسيدگي به امور حوزه علميه اصفهان شد و در كنار فعاليتهاي علمي و اجتماعي خود، كتابهايي در مباحث فقهي و اصولي تاليف كرد.
آيتالله محمدمهدي خالص (1376-1343 ه.ق)، آيتالله خالص در كاظمين به دنيا آمد، در شهرهاي نجف و سامرا از محضر علماي بزرگ علم آموخت و به درجه اجتهاد نائل شد. او مرد ميدان سياست بود و سالها با نفوذ و حضور انگليس در عراق مبارزه كرد. سال 1341 هجري قمري به دستور دولت استعماري انگليس دستگير و از عراق اخراج شد. در مراسم حج از سوي هياتهاي ايراني كه از طرف دولت ايران اعزام شده بودند، به ايران دعوت شد.
مرحوم خالصي مدني در قم و اصفهان بود و سپس به مشهد آمد و مورد استقبال مردم قرار گرفت. مجموعه مقالاتي با عنوان الحسام البتار في جهاد الفكار كه در زمينه ضرورت پيكار با اشغالگران انگليسي نوشت و در روزنامه صداي اسلام به چاپ رسيد از آثار و نگاشتههاي اوست.
آيتالله سيدجواد خامنهاي (1313-1406 ه.ق)، وي در نجف اشرف در خانوادهاي روحاني ديده به جهان گشود و در كودكي به همراه خانواده به تبريز و مهاجرت كرد. پدرش مرحوم آيتالله حاج سيدحسين خامنهاي از علماي بزرگ تبريز بود. در شهرهاي مشهد و نجف اشرف از محضر آيات عظام حاج آقا حسين قمي، ميرزاي نائيني، سيد ابوالحسن اصفهاني و بزرگان ديگر دروس حوزوي را آموخت، پس از آن به مشهد بازگشت و با دختر مرحوم آيت الله حاج سيدهاشم نجف آبادي ازدواج كرد كه رهبر فرزانه انقلاب حضرت آيت الله العظمي حاج سيدعلي خامنهاي و سه پسر ديگر و يك دختر ثمره اين وصلت شدند.
وي سالها در مشهد به تدريس فقه و اصول و اقامه جماعت در مسجد جامع گوهر شاد و مسجد صديقيهاي بازار بزرگ مشغول بود و در دوران مبارزات فرزندانشان از رژيم ستمشاهي آزار و اذيت بسياري متحمل شد.
حاج ملا هاشم خراساني(1248-1352 ه.ق)، حاج ملا هاشم در مشهد متولد شد و پس از تحصيل دانشهاي ديني عصر خود، در شمار علماي بزرگ مشهد درآمد. به تدريس تحقيق و ترويج معارف دين روي آورد و كتابهاي سودمندي از خود به يادگار گذاشت. كتاب منتخب التواريخ از آثار وي است. او بيشتر وقايع روزگار خود از جمله به توپ بسته شدن حرم مطهر رضوي توسط قواي روس را به تفصيل در اين كتاب آورده است.
آيتالله محمدكاظم دامغاني (1316-1404ه.ق)،، وي در روستاي شمسآباد دامغان به دنيا آمد، پس از فراگيري مباني علوم ديني به مشهد آمد و علوم ادب و سطوح عاليه را نزد بزرگان حوزه مشهد آموخت و از وي اجازه اجتهاد و اجازه روايت دريافت كرد و از سال 1336 هجري قمري خود اين دروس را تدريس ميكرد، سجاياي اخلاقي، صراحت و اجتناب از هرگونه تظاهر از مشخصههاي برجسته روحي مرحوم آيت الله دامغاني بود.
آيتالله شيخ ابوالحسن شيرازي (1293-1379ه.ش)، آيتالله شيرازي، در كوهستان از توابع داراب استان فارس متولد شد، دروس حوزوي را در شهرهاي داراب، اصطهبانات، شيراز و مشهد آموخت و پس از آن رهسپار نجف شد و از محضر استادان بزرگ حوزه نجف استفاده كرد و به درجه اجتهاد نايل شد. در سال 1340 به مشهد بازگشت و به تدريس و تربيت طلاب فاضل پرداخت، پس از پيروزي انقلاب اسلامي از طرف امام خميني(ره) به عنوان اولين امام جمعه شهر مقدس مشهد منصوب شد، وي به كارهاي فرهنگي وعلمي بسيار ارج مينهاد، از اين رو مدرسه علميه ولي عصر(عج) و موسسه اسلام شناسي بانوان را در مشهد تاسيس كرد.
آيتالله سيدعبدالله شيرازي(1371-1363ه.ش)، وي پس از آشنايي با مقدمات علوم اسلامي سال 1294 هجرس شمسي عازم نجف شد و در دروس آيات عظام، ضياء الدين محمدحسين نائيني و سيدابوالحسن اصفهاني شركت كرد و خود به درجه اجتهاد رسيد، پس از آن به مشهد آمد و در جريان كشف حجاب در كنار علماي ديگر نقش فعالي در فعاليتهاي عليه رژپم پهلوي داشت، پس از قيام مسجد گوهرشاد و بازداشت علما، وي نيز دستگير و به تهران اعزام شد. در جريان نهضت انقلاب اسلامي سال 1357 نيز از رهبران نهضت در خراسان بود و هماهنگ با امام(ره) عمل كرد. از آثار و نگاشتههاي او كتاب القضا، مناسك حج، الامه في الشيعه، پوشش زن از ديدگاه اسلام است.
آيتالله سيد ابراهيم علمالهدي متوفي در سال 1378 ه.ش، وي از محضر استاداني چون حاج آقا حسين قمي، آيتالله خويي و خصوصا آيتالله ميلاني كه از ايشان اجازه اجتهاد دريافت كرد، بهرهمند شد. پس از هجرت آيتالله ميلاني در سال 1333 به مشهد، آيتالله علمالهدي نيز به مشهد آمد و در شبستان گوهرشاد فقه و اصول نزد آيتالله ميلاني آموخت. پس از ارتحال وي بيش از دو دهه در مدرسه امام صادق(ع) به تدريس اصول مبادرت ورزيد و شاگردان برجستهاي را در مكتب خود پروراند. وي هيچ گاه سعي نميكرد شاگردان خود را مقلد بار بياورد و در طرح مسائل علمي و گشودن گره از معماي آنها از نبوغ خاصي برخوردار بود.
آيتالله حسين فقيه سبزواري، فرزند آيتالله ميرزا موسي در شهر سامرا به دنيا آمد. سال 1318 هجري قمري همراه پدر به سبزوار رفت و مقداري از علوم ديني را در شهرهاي سبزوار و مشهد آموخت و براي ادامه تحصيل به نجف رفت و اصول را نزد بزرگان حوزه سامرا و نجف فرا گرفت و از همه اساتيد خود اجازه اجتهاد دريافت كرد. سال 1347 به ايران بازگشت و در مشهد ساكن شد و به تدريس و اقامه نماز جماعت روي آورد.
وي خدمات اجتماعي و عمراني كم نظيري انجام داد كه احداث باغ رضوان در جوار حرم رضوي، واگذاري 2500 قطعه زمين در كوي طلاب به فضلاي حوزه مشهد كه فاقد مسكن بودند و بنا نهادن دهها باب منزل مسكوني براي نيازمندان و چندين مسجد در محلات مختلف مشهد از خدمات ارزشمند وي است. «هديهالانام» رساله علمي اوست و كتاب مناسك حج وي نيز به چاپ رسيده است.