زندگی نامه فشرده مرحوم آیة الله میرزا حسین فقیه سبزواری به نقل از کتاب سبزوار شهر دانشوران بیدار

کتاب سبزوار شهر دانشوران بیدار 
نویسنده : استاد محمود بیهقی ، مشهد ، دامینه ، 1379

آیة الله میرزا موسی ، پدر آیة الله میرزا حسین فقیه سبزواری

مرحوم حجة الاسلام و المسلمین آقا میرزا موسی فرزند آقا میرزا محمد علی ، متولد 1262 قمری که اصلا اهل قریه ایزی بوده ، تحصیلات نهایی را در سامره در محضر آیة الله العظمی آقا میرزا حسن شیرازی به پایان برده و پس از بازگشت به سبزوار ، کتاب کفایة الاصول را ابتدا ایشان در این شهر درس داده و رایج نموده است و مدتی هم در مشهد در مدرسه عباسقلی خان و حجره طبرسی تدریس داشته و به دریافت درجه عالی اجتهاد از آخوند ملا محمد کاظم خراسانی نائل می گردد .

آقا میرزا موسی مردی محجوب و متقی بوده و پس از سال ها بهره وری علمی ، بالاخره در سال 1336 هجری قمری در سبزوار به رحمت حق واصل شده و در مقبره شخصی خود دفن گردیده است 

حاج میرزا مهدی فقاهتی

مرحوم حجة الاسلام والمسلمین حاج میرزا مهدی فقاهتی ، فرزند اکبرمرحوم آقا میرزا موسی در سال 1305 قمری در سامرا متولد و پس از فراگرفتن مقدمات و ادبیات در سامره و نجف با پدر خود به سبزوار آمده و پس از تکمیل سطوح فقه و اصول و خواندن معقول و منقول در خدمت افتخار الحکماء ، در درس خارج والدش شرکت کرده و به مقام شامخ علمی می رسد .

وی طبعی موزون داشته و خط نسخ نیکو می نوشته و بالاخره در سال 1362 قمری برابر با 1322 خورشیدی دنیارا وداع گفته و در مقبره پدرش مدفون می شود .

میرزا مهدی فقاهتی دارای دو فرزند روحانی بود که نخست :

 مرحوم حجة الاسلام آقای حاج سید محمد تقی فقاهتی است که تحصیلات خودرا در سبزوار و مشهد به پایان رسانیده و سال ها امام جماعت مسجد جامع سبزوار را بر عهده داشته و متاسفانه در آبان ماه 1373 جهان را بدرود گفت .

دوم : مرحوم حجة الاسلام حاج سید ابوالفضل فقاهتی می باشد که مقیم مشهد بود و سال ها در بالاسر حرم مطهر حضرت رضا علیه السلام به اقامه نماز پرداخت تا بالاخره در 1370 خورشیدی درگذشت و در صحن مبارک دفن گردید .

حاج میرزا حسین فقیه :

مرحوم آیة الله العظمی فقیه سبزواری ، فرزند آقا میرزا موسی که در 1309 هجری قمری در سامراء متولد شده است ، مقدمات را نزد پدر آموخت و دارای آن چنان قریحه ای بود که استاد گرانقدرش یعنی حضرت آیة الله العظمی آخوند خراسانی ، کرارا به پدرش سفارش می کرد که مبادا میرزا حسین را از نجف به سبزوار ببرید ، بگذارید با این استعداد فراوان در همین مرکز علمی بماند ولی با همه این سفارش ها و قول برگرداندن ایشان به نجف ، در سال 1322 هجری قمری ، به سبزوار و در سال 1326 قمری به حوزه علمیه مشهد می رود . علوم ادبی را نزد آقا میرزا عبدالجواد مشهور به " ادیب اول " و دوره سطح را از محضر آیة الله حاج شیخ حسن برسی و . . . فرا می گیرد .

در این دوران ناظر بر صحنه دلخراش توپ بستن به گنبد مطهر بوده و خاطرات تلخ آن را که در غروب دوشنبه دهم ربیع الثانی 1330 اتفاق افتاده ، شخصا یادداشت کرده است و به سبب تأثّر فراوان از این فاجعه ، به سبزوار مراجعت می کند و نزد افتخارالحکماء حکمت می آموزد ولی بعد از درگذشت پدر باردیگر به نجف می رود و در حوزه دروس مرحوم میرزا محمد تقی شیرازی ، آیة الله العظمی مرحوم سید ابوالحسن اصفهانی و . . . حاضر می شود و با دقت زیاد ، از جلسات درس آنان بهره می برد و چون از حافظه قوی برخوردار می باشد ، کفایه را که به عربی بوده از حفظ تدریس می کند و به همین سبب ، مورد توجه خاص مراجع بزرگ حوزه علمیه قرار می گیرد و به اخذ درجه عالی اجتهاد و اخذ تصدیق اجازات از آنان نائل می شود .

ولی بالاخره ، درسال 1347 هجری قمری به سبزوار و از آن جا به مشهد می رود و مقیم می گردد و به تشکیل حوزه می پردازد ( حوزه درسش چنان جذاب و پرکشش می شود که در درس خارج ایشان ، حدود چهارصد طالب فاضل شرکت می کنند ) .
مرحوم فقیه سبزواری ، چندین سفر به اعتاب مقدسه می کنند و کرارا به حج مشرق می شود  از آن جمله ، در سال 1367 هجری قمری با کاروان پانزده هزار نفری که شخصا رهبری آن را بعهده دارد ، با عبدالعزیز بن سعود پادشاه عربستان سعودی راجع به تعیین قبله حقیقی دیدار و مذاکره می نماید .

خدمات وی به مردم خراسان ، به ویژه طلاب مشهد فراموش نشدنی است و ما در این جا به پاره ای از آن ها اشاراتی می کنیم :

1 – احداث گورستانی همگانی در زمین حسین آباد ( گلشو) به مساحت حدود پانصدهزار متر مربع .
2 – ایجاد غسالخانه مشهد در اول خیابان طبرسی .
3 – ساخت باغ رضوان و ایجاد اتاق هایی برای طلاب علوم دینی و تأسیس مدرسه ای در آن .
4 – تکمیل بنای درمانگاه رازی .
5 – احداث کوی طلاب برای اسکان و آسایش طلاب متأهل و عائله مند و رهایی آنان از اجاره نشینی در دوهزار قطعه سیصدمتری در سال 1339 شمسی .
6 – ایجاد مدرسه محمدیه در قسمت شرقی شهر سبزوار با داشتن حجره های زیاد برای طلاب حوزه علمیه سبزوار .
7 – بنای شبستان بزرگ مسجد جامع سبزوار . ( برای آگاهی بیشتر از جزئیات این بنا بنگرید به کتاب : سبزوار ، شهر دیرینه های پایدار ، جلد یکم ، صفحه 168 )
8 -  بنای مدرسه در کویته پاکستان
9 – کمک های مالی فراوان به هنگام جنگ دوم جهانی و دادن ارزاق به نیازمندان و ایجاد بیمارستان مسلولین و . . . .

این روحانی خدمتگزار بالاخره در شوال 1386 هجری قمری برابر 1345 شمسی ، دعوت حق را لبیک گفت و در میان تأثّر فراوان مردم و تجلیلی کم نظیر ، در باغ رضوان که خود ساخته بود دفن گردید .
( آرامگاه آن مرحوم ، در حال حاضر ، به صورت برجسته در میان سبزه و گل های این مکان دیده می شود .
نیاز به یاد آوری است : با تمام اطمینانی که مردم به آن مرحوم داشتند و برای کمک به بی نوایان و یا احداق بنیادهای نیکو کاری پول در اختیارش می گذاشتند ، ولی چون استغناء داشت ، با دستی خالی از مادیات و دستی پر از معنویات ، به دنیای دیگر پاگذاشت .

آیة الله فقیه را سیزده فرزند عالم و شایسته که نه تن آنان پسر و چهاردختر می باشند بود . از آن میان :

1 – مرحوم حاج سید زین العابدین فرزند ارشد متولد 1332 هجری قمری در سبزوار تولد یافته و در 1338 با والد خود عازم نجف شده و پس از فراگرفتن مقدمات در 1347 قمری در خدمت پدر به ایران مراجعت می نماید و در مشهد مدرسه عالی معقول و منقول را طی کرده ، امامت جماعت مسجد مقبل السلطنة و تدریس مراحل عالی و سرپرستی درمانگاه رازی را بر عهده می گیرد تا در 1411 هجری قمری ( 1370 خورشیدی ) در مشهد فوت می نماید .
( آن مرحوم از نخستین شماره نامه آستانقدس با نوشتن مقالاتی در آن همکاری می نماید )
2 – حجة الاسلام آقای حاج سید محمد باقر فقیه ، دومین فرزند مرحوم آیة الله فقیه در 1334 قمری در سبزوار تولد یافته و در سه سالگی با پدر به نجف رفته و در مراجعت وی به مشهد می آید و از محضر مرحوم محقق نوغانی و ادیب نیشابوری و ادیب بجنوردی و سید الحکماء ابوالقاسم الهی فیض می برد و در 1317 خورشیدی به دریافت اجازه تدریس علوم معقول و منقول از وزارت معارف نائل می گردد و بعد به سبزوار می رود و تدریس فقه و اصول را در مدرسه حاج ملاهادی و محمدیه بر عهده می گیرد و در حال حاضر علاوه بر ارشاد ، به خدمات کشاورزی می پردازد و در آب و ملک مختصری که دارد ، شخصا به امر مقدس کشاورزی مشغول است و از کدّ یمین و عرق جبین روزگار می گذراند . 
3 – آقا سید محمد کاظم که در سال 1341 هجری قمری در نجف تولد یافته و علوم ابتدایی را فراگرفته در حال حاضر به کار در بازار اشتغال دارد .
4 – مرحوم حاج سید محمد رضا که در 1347 قمری در نجف زاده شده و در 1371 خورشیدی در مشهد فوت می کند .
5 – حضرت حجة الاسلام والمسلمین حاج سید محمد جواد ، به سال 1349 هجری قمری در مشهد تولد یافته ، ادبیات را نزد ادیب نیشابوری و جلدین لمعه و قوانین را از محضر حاج میرزا احمد مدرس یزدی و رسائل و مکاسب و کفایه را نزد مرحوم حاج میرزا هاشم قزوینی و . . . بسیاری از رموز و اشارات و اخلاق را از وجود پدر برخوردار گردیده و آنقدر در درس و بحث کوشا بوده که مورد توجه خاص والد گرامی شان قرار گرفته ، بطوری که به ایشان اجازه اجتهاد مرحمت می نماید .
ایشان در حال حاضر ، در مسجد حاج حکیم خیابان طبرسی اقامه جماعت دارد و از مدرسین ممتاز خراسان به شمار می آید تا آن حد که در حوزه درس کفایه وی ، متجاوز از یکصد تن فضلای جوان شرکت دارند .
6 – آقای حاج سید محمد صادق که از محضر ادیب نیشابوری بهره برده و در حال حاضر در حوزه علمیه قم به تدریس خارج مشغول می باشد 
( فرزندان دیگر آیة الله فقیه سبزواری هم از فرهنگیان با دانش و خوشنام می باشند )

منبع :
صفحه 148 ، کتاب سبزوار شهر دانشوران بیدار 
نویسنده : استاد محمود بیهقی ، مشهد ، دامینه ، 1379

🌹🌹🌹

لازم به توضیح است که تمام فرزندان روحانی مرحوم فقیه سبزواری و جناب حاج سید کاظم و جناب حاج سید رضا فقیه سبزواری ، به رحمت خدا رفته اند

زندگی نامه مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری به نقل از کتاب : سبزوار ، شهر دانشوران

 

 مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری

 

زندگی نامه مرحوم آیة الله العظمی حاج میرزا حسین فقیه سبزواری

به نقل از کتاب :

سبزوار ، شهر دانشوران بیدار

نوشته :

استاد محمود بیهقی

 

پژوهش و تدوین :

سید محمد فقیه سبزواری

 

دانلود فایل

 

آیة الله حاج شیخ ولی الله اسراری از شاگردان مرحوم فقیه سبزواری

 

آیة الله حاج شیخ ولی الله اسراری از شاگردان مرحوم فقیه سبزواری

 

منبع : کتاب سبزوار ، شهر دانشوران بیدار نوشته استاد محمود بیهقی ، صفحه 121 و 122